راپورتر: اکادمسین شرعی جوزجانی
اندجان ده بابرمیلادی نینگ شکوهلی مراسمیدن راپورتاژ
دو شنبه 13 فبروری کونی بابر خلق ارا جماعت فوندی تکلیفیگه کوره پروفیسور حمیدالله بالته بایف و آلماندن کیلگن پروفیسور تیمور کوجه اوغلو بیلن، فوند تاماندن یوباریلگن موتر آرقه لی وادی گه قرب حرکت قیلدیک.
آهنگران و انگرین دن اوتیب تنگری تاغ (ختایچه سی تیانشان) گه ییتیب بارگونچه استه – سیکین قار و یاغمیر یاغه باشله دی. قمچیق دوانی یقینیده تاغ نینگ بغریده صورتگه توشدیک. تیمورخوجه تاغ نینگ آره سیده تورگنیمیزدن نهایت هیجانده ایدی. او بیر تورکولوگ صفتیده اونینگ تاریخینی یخشی بیلردی، قدیم زمانلرده تورکی خلقلر بو تاغـقه قدسیت قایل بولیب اونگه سیغینگنلر و اونی یره تووچی مظهری دیب ایشانگنلر.
استه سیکین قمچیق دوانیگه یقینله شیب، بیر یریم کیلومترلیک تونلنی آرتده قالدیردیک. دوان نینگ موتر یولی و تونلی، شونینگدیک باشقه بیر تونلدن وادیگه اوته دیگن تیمیر یولی مستقللیک دوریده قوریلیب، آدملرنینگ اوزاغینی یقین قیلگن. اوندن آلدین وادیگه باریش اوچون تاجکستان اوزاق یوللری آرقه لی سفر قیلینردی.
یولده توشلیکدن نری سفرگه دوام بیریب ساعت 7 لرده اندجان شهریگه ییتیب باریب مهمانحانه گه جایلشدیک.
ایرته سی سه شنبه کونی 14 فبروری بابر هیکلی اورنه تیلگن میدانده کتته ییغیلیش بولدی، یوزلب کیشی هیکل قاشیده توپله نیب، مراسم آچیلیشینی کوتردی.
بابر میلادینی نشانلش مراسمی طنطنه لی شکلده باشله نیب بابر صلابتلی هیکلی آلدیده کتته گل چمبرلر قوییلدی. بیزلر هم توریب حرمت بجا کیلتیردیک.
ملی ارکستر آرقه لی بابرغزللریگه باغلنگن کویلر
ینگرب، صحنه گه بیر رمانتیک کیفیت بغیشلب تورردی.
تجلیل مراسمینی معنویت و مدنیت مرکزی رییسی خلق شاعری منهاج الدین میرزا قیزیقرلی اسلوبده آلیب باردی. اندجان حاکمی تبریک سوزی اوقیلدی. تیمور خوجه تبریک سوزی بیلن مستقللیکدن آلدین و اوندن کیین اندجانگه سفرلری خاطره سینی بیان قیلدی.
مراسم جریانیده اندجان تیاتری صنعتچیلری بابر حیاتیدن ایریم صحنه لرنی تمثیل قیلدیلر و اشوله چیلر اونینگ غزللرینی اوقیدیلر.
مراسمدن کیین 25 – 30 کیلومتر فاصله ده بنیاد ایتیلگن ینگی اندجان شهریگه باریلدی و خلق ارا کنفرانس ینگی قوریلگن کینگ و چیرایلی کنفرانس سالونیده بولیب اوتدی، اونگه منهاج الدین میرزا معنویت ومعرفت رهبری مدیراتورلیک قیلدی. خلق ارا کنفرانسگه چیت ایلدن 18 بابر شناس عالم اشتراک ایتگن ایدی.
بیرنچی نوبتده بابر خلق ارا جماعت فوندی رییسی اوزبیکستانده خدمت کورستگن مدنیت خادمی ذاکرجان مشربوف 2022 ییلده عملگه اشیرلگن ایشلر و کیلگوسی ریجه لر حقیده مفصل معلومات بیردی. امریکا مشیگان اونیویرستیتی پروفیسوری تیمور خوجه اوغلی « بابر میرزا ایجادی نینگ تورکی دنیاده اورگه نیلیشیگه دایر» موضوعیده صحبت قیلدی. معروضه ده ینگیلیکلر و قیزیقرلی معلوماتلرکوپ ایدی.
مین ستاکهولم شهری (سویدن) ده گی بابر کلتوری انجمنی و اروپاده گی افغانستان تورکلری مدنی فدراسیونی (ففتا) تامانیدن ظهیرالدین محمد بابر نینگ 540 ییللیگی بیره می بیلن برچه نی تیریکلب، سوزیمگه دوام بیردیم. مینینگ صحبتیم بابریلر دولتی نینگ حقوقی کودیکسی « الفتاوی الهندیه»(فتاوای عالمگیری) موضوعیده بولدی. بابرنینگ «مبین» رساله سی اونینگ اسلام حقوقی بوییچه کتته اقتدارلی عالم لیگی نینگ دلیلی صفتیده اونینگ اولادلریگه اورنک بولدی. جلال الدین اکبر هندوستانده دینی مناسبتلر بوییچه اصلاحات آلیب بارگنی و اورنگزیب عالمگیر نظارتی آستیده بیر علمی هیات تامانیدن بابریلر دولتی نینگ حقوقی کودیکسی صفتیده تورت جلدلیک فتاوای عالمگیری نینگ تالیف ایتیلیشی شوندن دلالت بیره دی. اثرنینگ قیسقه چه معرفی سیدن کیین فوند رییسی ذاکرجان اکه گه، بابرشناسلیکده فقه علمی بوییچه اونینگ و اولادلری نینگ حقوقشناسلیک ساحه سیده صلاحیتلری کیریتیلیشی کیرک دیب تکلیف بیریلدی و بو تکلیف قبول قیلیندی.
کنفرانسده اوقیلگن 20 دن آرتیق معروضه لردن ایریم لری:
– یراندن امیر سید کرمی «ظهیرالدین محمد بابر، مدنیت پرور پادشاه و ماهر لشکرباشی ایدی» عنوانی بیلن تبریک سوزی.
– تورکیه لیک بابرشناس عالم، بابر میرزا اثرلری مترجمی پروفیسور بلال یوـجل، بابرنینگ یازمه توحیدلری حقیده.
– هندوستاندن راجب گسوامی و سیتیش کومار تبریک سوزلری.
– قزاغستانلیک بابرشناس، قزاقچه گه بارنامه مترجمی پروفیسور اسلام جیمینی صحبتی.
– آزربایجاندن بابرشناس پروفیسور رمزی عسکرتامانیدن «تورک تاریخی نینگ نادر شخصیتی» عنوانلی مقاله سی.
– اوزبیکستان یازووچیلر اویوشمه سی رییسی اورینباسری غیرت مجید تبریک سوزی و شعری.
– اوزبیکستان و قاره قلپاغستان خلق یازووچیسی کینیسبای کریموف نینگ بابر میراثی نینگ قاره قلپاغستانده اورگه نیلیشی و ترغیب ایتیلیشی بوییچه معروضه سی.
– فیلالوژی فنلری دوکتوری، پروفیسور حمیدالله بالته بایف نینگ «ظهیرالدین محمد بابر انسیکلوپیدیه سی» نینگ اوزبیک تیلیده گی اوچنچی نشرینی تیارلش، همده انگلیس و روس تیللریگه ترجمه سی حقیده معروضه سی.
– اوزبیکستانده خدمت کورستگن یاشلر مربیسی میرزا کینجه بیک نینگ «بابرنامه» اثری نینگ آچیلمگن قرره لری موضوعیده صحبتی.
ساعت 3 ده اندجان شهریگه قیتیب کیلیب توشلیک جریانیده موسیقی و یاقیملی اشوله لر فضاسیده، چیت ایللیک بابرشناسلر بیلن تنیشدیک و قالگن معروضه لرنی ایشیتدیک.
ایرته سی ساعت 9 ده بابر باغیده جایلشگن بابر خلق ارا جماعت فوندی مرکزیده، فوند رییسی ذاکرجان مشربوف بیلن اوچره شیب صحبتلشدیک. او بیزلرگه چیرایلی خط بیلن بابر540 ییللیگیگه بغیشلب مهارتلی استالر قولی بیلن تیارلنگن اوچته نفیس پیچاق هدیه قیلدی. پروفیسور تیمور خوجه اوغلی بیلن اونی امریکاده خلق ارا فوند نینگ وکیلی ایتیب تعیینلش میموراندمی امضالندی.
ذاکرجان اکه افغانستانگه باریش نیتینی بیلدیردی. مین اوکیشیگه صلاحیتلی بابرشناس و نوایی شناس عالم رحیم ابراهیم و فارسی تیلگه بابرنامه مترجمی برهان الدین نامق بیلن اوچره شیش ضرورلیگینی تاکیدلدیم. ایسده لیک عکسلرگه توشیب، ماشین آرقه لی چولپان باغیگه باریب چولپان موزیمی گه کیردیک و اونینگ حیاتی، مدنی و سیاسی فعالیت لری بیلن آشنا بولیب، بو اوزبیک نابغه فرزندی قنچه شفقتسیزلیک بیلن حیاتدن محروم ایتیلگنلیگی حقیده حقیقی معلوماتلرگه ایگه بولدیک. موزیم حقیده باشقه بیر مقاله ده معلومات بیره میز.
ایتیش کیرک که 1997 ییل چولپان تولدی نینگ 100 ییللیگی مناسبتی بیلن دولت چیقرگن فرمانگه کوره چولپان موزیمیگه اساس سالینگن. اونی تاسیس ایتشده پروفیسور حمیدالله بالته بایف باشچیلیک قیلگن.
موزیمدن چیقیب فوند بیرگن موتر بیلن یولگه توشدیک و ساعت 6 لرده تاشکینتگه یتیب کیلدیک.
