“کیم یورتدن یاونی قووسه، مېن دورمن اۉشل!”
اۉزبېک ادبیاتی‌نینگ اتاقلی نماینده‌لریدن بیری مقصود شیخزاده 1908 ییل 25 اوکتبرده آذربایجان‌نینگ آقداش شهریده توغیلگن. شاعر 1928 ییلده تاشکېنتگه کېلیب، عمری‌نینگ آخریگه قدَر پایتختده یشب، ایجاد قیلگن. او بو شهرنی ایکّینچی وطنی دېب بیلگن. شیخزاده «اۉن شعر»، «اونداشلریم»، «اوچینچی کتاب»، «کوره‌ش نېچون»، «جنگ و قۉشیق»، «کپتان گستېللا»، «کۉنگیل دېیدیکی…» کبی شعري تۉپلملری، «جلالدین منگوبېردی» تاریخي درامه‌سی و باشقه قطار پوبلیسیستیک اثرلرنی یره‌تدی.
مقصود شیخزاده 1944 ییلده، عینِ ایکّینچی جهان اوروشی پیتی، کېینچه‌لیک باشیگه کۉپ غوغالر (اۉزبېک خلقی‌نینگ «فیودال اۉتمیشینی ایده‌آللشتیریش»ده عیبله‌نیب، حبس‌گه آلینگن) کېلیشیگه سببچی بۉلگن «جلالدین منگوبېردی» تاریخي درامه‌سینی نېگه یازگن اېدی؟
تنیقلی ادبیاتشناس نعیم کریماوف‌نینگ فکریگه کۉره، اوروش ییللریده حاکمیت وکیللری یازووچیلرنی اۉتمیشده‌گی مشهور سرکرده‌لر حقیده اثر یازیشگه دعوت اېتیشگن. اولر بونده‌ی اثرلر خلق و اوردونی اۉتمیشده‌گی جسور سرکرده‌لردن، خلق قهرمانلریدن عبرت آلیشگه دعوت اېتیشی، اولرنی بو مشهور شخصلرنینگ وطن‌پرورلیک فضیلتلری روحیده تربیه‌لشی ممکن دېگن قره‌شده بۉلگن. شونده‌ی ایجادي بویروغنی آلگن شیخزاده اۉزبېک خلقی‌نینگ جسور فرزندلریدن بیری جلالدین منگوبېردی حقیده صحنه اثری یازیشگه کیرگن. جمهوریت‌نینگ اۉشه پیتلرده‌گی رهبری عثمان یوسوپاوف شاعرنینگ اثرینی تېزراق یکونله‌شی اوچون اونی اۉزبېکستان‌نینگ خوش‌منظره مسکن‌لریدن بیری فرغانه ولایتیگه یوباره‌دی. «باشقه ایشلر بیلن خَیالینگنی بۉلمه. خلق سېندن جلالدین تۉغریسیده‌گی اثرنی انتظارلیک بیلن کوتماقده. وادیگه باریب، اونی تېزراق توگللب قَیت!» دېیه رهبر شاعرنی روحلنتیره‌دی. شونده‌ی قیلیب، مقصود شیخزاده رفیقه‌سی سکینه‌خانیم بیلن فرغانه‌گه باریب، آلتی آی ایچیده تاریخي درامه‌نی یازه‌دی.
شو ا‌ۉرینده تأکیدلش جایزکه، بونده‌ی تاریخي-قهرمانلیک اثرلری اۉشه دور توزومی اۉیله‌گندېک بۉلیب چیقمه‌دی. بو اثرلر خلقده اۉزلیگینی انگلش، ملتی بیلن غرورله‌نیش روحینی اویغاته باشله‌دی. شوندن سۉنگ گرچه بویورتمه اساسیده یازدیریلگن بۉلسه-ده بونده‌ی اثرلر مؤلفلرینی، جمله‌دن مقصود شیخزاده‌نی هم اۉتمیشنی ایده‌آللشتیریشده عیبلب قماققه آلیشدی…
…بونی قره‌نگ که، آدملر قلبیده وطن‌پرورلیک تویغوسینی جۉش اوردیرووچی، قهرمانلیک روحیده‌گی بو اثر بوگون هم اۉز اهمیتینی یۉقاتگنی یۉق. آره‌دن کۉپ ییللر اۉتسه هم شیخزاده استاد اثرلری اۉز کوچ-قدرتینی نمایان اېتیب کېلماقده. یقینده شاعر باتیر اېرگشاوف‌نینگ عیناً “جلالدین منگوبېردی” درامه‌سیده‌گی “اولوغوار نیتلرگه کار قیلمس اجل/ کیم یورتدن یاونی قووسه، مېندیرمن اۉشل” مصرع‌سیدن الهامله‌نیب یازگن شعری آزادبېک نظربېکاوف تامانیدن مرامیگه یېتکزیب کویله‌نیشی و بو قۉشیق خلقیمیز کۉنگلیدن چوقور ا‌ۉرین اېگلله‌گنی بونگه یارقین مثال.
شعرنی تۉلیق شکلده قوییده‌گیچه اۉقیاله‌سیز:
وطن – آنه میراث دیر، آته میراث دیر،
اونی جانده‌ی اسره‌ماق مردلرگه خاص دیر.
منگوبېردیمن، منگو ایتماغیم – راست دیر،
اولوغوار نیتلرگه کار قیلمس اجل.
کیم یورتیدن یاونی قووسه، مېن دیرمن اۉشل!
وطن اوچون کۉکسیم تاغ، قلقان دیر شأنیم،
اونی دېسه شمالده‌ی اوچقور سمنیم.
بار بۉلسم چمنیم دیر، آۉلسم کفنیم،
منگوبېردیلیک مېنگه تقدیری ازال.
(کیم یورتیدن یاونی قووسه) مېندیرمن اۉشه،
(کیم یورتیگه صادق تورسه) مېندیرمن اۉشه،
مېندیرمن اۉشه…
یورتیم هر قریچ یېری عاریمدن اولوغ،
سویگن فرزندلریمدن، یاریم‌دن اولوغ.
نه‌ده عار، نه‌ده یار، باریمدن اولوغ،
مینگ جاندن بو توپراق‌نینگ هر گردی افضل.
(کیم اونی کۉزگه سورسه) مېندیرمن اۉشه،
(کیم اونی کۉزگه سورسه) مېندیرمن اۉشه،
مېندیرمن اۉشه…
یاونینگ خوش بۉی گُلی هم علف دیر مېنگه،
یورتیم هم گۉیا کعبه طرف دیر مېنگه.
توران ارسلانی بۉلماق شرف دیر مېنگه،
ییگیت اوچون وطن دېب یشه‌ماق گۉزل.
(کیم یورتیدن یاونی قووسه) مېن دیرمن اۉشه،
(کیم یورتیگه صادق تورسه) مېندیرمن اۉشه،
مېن دیرمن اۉشه…
کون کېله‌دی، یاولرنینگ باغی سۉلگه‌یدیر،
وطنیم حُرلیک دېگن بختگه تۉلگه‌یدیر.
کون کېلر، اېنگ بویوک دولت بۉلگه‌یدیر،
میلیونلب «منگوبېردی» بۉلر او محل.
قَی آنه اۉغیل توغسه، مېن دیرمن اۉشه،
قَی آنه اۉغیل توغسه، مېن دیرمن اۉشه،
(کیم یورتیدن یاونی قووسه) مېندیرمن اۉشه،
(کیم یورتیگه صادق تورسه) مېندیرمن اۉشه…
مېن دیرمن اۉشه…
