تورکچه میمنه شهریده اوزبیک ملی تیلی نی نشانلش مراسمی دن قسقه گزارش لر
(29)میزان، اۉزبېک تیلینینگ ملی کونینی اولوغلهیمیز!
اۉتگن 1398نچی شمسی هجری ییل بیرقطار اَوغانستاندهگی اۉزبېک ضیألیلری همده مدنی جماعه و تشکیلاتچیلرتشبثیده یۉلگه تشلنگن مشترک تدبیر و ریجهلر نتیجهسیده، میزان آیینینگ (29)تاریخی، میلادی 2020- نچی یېل، اکتوبر آیینینگ(20) نچیسی اَوغانستان اسلام جمهوریتی پرزیدنتینینگ رسمی فرمانی اساسیده، اۉلکه بۉییچه اۉزبېک تیلینینگ ملی کونی دېب اعلان بۉلیب اۉلکه رسمی تقویمیده سیغدیریلدی.دېمک موندن 28ییل مقدم، خوددی انهشو تاریخده (اوکتوبر20نچیسی)قۉشنی تیلداش و قرداش اۉلکه، اۉزبېکستانده هم میلادی 1992- نچی یېلی، اۉزبېک تیلی بیرینچی تیل درجهسیده کۉتریلدی. اوندن اوّل اۉزبېک تیلی قۉشنی اۉزبېکستانده، روس تیلیدن کېین، ایککینچی اۉرنیده تورردی.معلوم که اوشبو یوتوق اَوغانستانده یشاووچی اۉزبېک اهالی اوچون کته بیرغلبه و ظفرحسابلنهدی. چونکه اَوغانستان دېب اَتهلگن حدودده میلادی 1747-نچی یېلدن باشلب 1978-نچی ییلگچه اوشبو چېگرهده یشاووچی اۉتراق اهالی اوشبو2-3-عصر مابینیده اۉزطبیعی حق – حقوقلری سنلمیش آنه تیللریده نه یالغیز اۉقیش – یازیش بلکه رسمی دولت ادارهلرده اۉزتیللریده سۉزلش حقیدن هم محروم اِیتیلیب، اوزاق ییللر مستبد و متعصب عملدارلر و اسطهسیده یَنچیلیب کېلدیلر.اَوغانستانده موندن 42-ییل مقدم، اَوغانستان دموکراتیک خلق حزبی پیروزلیککه اېریشمسدن بورون، اۉزبېک تیلیده اۉقیش-یازیش اوشبو اۉتراق اهالی اوچون قتهغان اِیتیلگن اېدی. قاله بېرسه اوشبو تیل و ادبیاتگه عاید نادر قۉلیازمه نسخهلر اوشبو ایکّی عصر اَرهسیده، شوکبی تورک _ اۉزبېکلر تاریخ و مدنیتیگه منسوب تاریخی آبدهلر، هدیره و قبرستانلر، کېیم و اوسکونهلر نابود اِیتیلیب، اوشبو اۉتراق اهالیگه منسوب یخشی اېکین یېرلر، دلهلر زور دن آلینیب، کېلگندی قوناقلرگه بېریلیب، اولرنینگ اصلی اېگهلری سۉرهی- سۉرهی اۉلدیریلیب، قالگنی سورگون اِیتیلیب باشقه منطقهلرده استقامت قیلیشگه مجبور اِیتیلدیلر.اتنولوژیک نقطه نظریدن اوشبو ایککی عصرده جاری اِیتیلگن ملی استبدادی سیاست طفیلی اۉنلب تورک – اۉزبېک قوم و اوروغنینگ اصل – نسلی اَوغانستانده یۉقالیب و قالگن قسمی هم تورلی سیاسی- اجتماعی تضییقلر بیلن اۉز اۉسمیرتیل و مدنیتلرینی یۉقاته باشلهدیلر. لیکن هرقلهی بۉلسه هم اوشبو باتیر و کورهشچن اېل هیچ قچان هم اۉز ملی کورهشلریدن وازکېچمهی عصرلر بۉیی دَدیللیک بیلن منتظم روشده اوشبو عدالتسیزلیک و ملی نا برابرلیک و تېنگسیزلیک ارتجاعی سیاستلربیلن کورهشیب، بو یۉلده چېکسیر محنتلرچېکیب، قربانلیکلر بېردیلر.افسوسلر بۉلسین کیم سۉنگی ایککی عصرمابینیده یازیلگن دولت ساخته تاریخلریده اَوغانستان دېب اَتهلمیش اۉلکه تاریخی-سیاسی ترقیاتیده تۉرک-اۉزبېک اهالینینگ سهم و اولوشی یوکسک و کته بۉلگن حالده هم، تورلی قرا نیّت و ارتجاعی سیاستلر طفیلی اوشبو اۉرین کم سیتیلگن. لېکن هر تقدیرده اوشبو خلقنینگ حقیقی موجودیتی هیچ قچان یشیریلمهی قالگن؛ چونکه اوشبو محنتکش و دَدیل خلق هردایم ارتجاعی قرا سیاستلر بیلن کورهشیب، اۉز اتنیکی و اجتماعی بارلیقلرینی اثباتلب کېلگنلر. اوشبو تاریخی و اتنیکی حقیقتلر طفیلی 1357-نچی ییل(میلادی1978ییل)اۉلکهده اَوغانستان دموکراتیک خلق حزبی حاکمیتگه اېریشگندن باشلب اۉزبېک خلقی اۉز اېرکین نفسلرینی آلیب، اوشبو اېل-اولوس و اولرنینگ تیل و ادبیاتی رسمی حجتلرده تن آلینیب، رسمیتگه تنیلدی. قالهبېرسه، سۉنگی 30-40ییل مابینی اَینیقسه 1381ییل(میلادی2001ییل)دن کېین یۉز بېرهدیگن سیاسي اۉزگریشلرده اۉزبېک اهالی اۉنیملی-اۉرینلی رۉل اۉینب کېلماقدهلر. قالهبېرسه، اۉزبېک تیلی ینگی اساسی قانونده اوچینچی رسمی تیل صفتیده تنیلیب، اوشبو تیلده تورلی میدیا و عاموی اخبارات واسطهلریده ترقتمه بېریلهدی. شونینگدېک اۉلکهده دموکراسی و سۉز اېرکینلیگی سیاستی عملگه آشیریلیشی طفیلی معارف وزیرلیگی واسطهسیده اۉزبېک اهالی فرزندلری اوچون، بیرینچی صنفدن باشلَب، 12صنفگچه اۉزبېکچه درسلیکلر چاپ بۉلیب و قالگن قسمی چاپ بۉلیش عرفهسیده، شونینگدېک یوکسک تحصیلات وزیرلیگی تشکیلاتی همده معارف وزارتی تشکیلاتیدهگی یوکسک دارالمعلمینلر چوکاتیده شمال و شمالشرق ولایتلرده اۉزبېک بۉلیملری آچیلیب، اوشبو عالی بیلیم اۉرگهنیش مؤسسهلرده اۉزبېک طلبهلر اۉز آنه تیللریده مسلکی بیلیم آلیب چیقهدیلر. البته منه بوگون بیز ایلک بار اَوغانستان تاریخیده اۉزبېک خلقینینگ منتظم روشده بېامان کورهش و مجاهدهلرینینگ قطعی ثمرهسینی کۉریب، میزان آیی(29)نچی کونی، اۉزبېک تیلینینگ ملی کونی صفتیده رسمی صورتده تن آلینیب، اۉلکه رسمی تقویمیده اونینگ سیغدیریلیشی شاهدی بۉلیب تورگنمیز.البته اوشبو ملی یوتوق اۉزیدن- اۉزی قۉلگه کېلمه¬ی حق-عدالت و حُریّت دېب، عصرلر بۉیی دَدیللیک و جسارت بیلن کورهشگن اۉزبېک قلمکشلری، ملی شخصیتلر، ضیألیلر، یاش اولوغلر، دین عالملری، آقسقال و برچه اېل-اولوسیمیزگه منسوب عدالتخواه و حُریّت طلب کوچلرنینگ ملی کورهشلری ثمرهسی سنلهدی. شو اوچون هم اوشبوگون برچه اېل و یورتیمیزده یشاووچی اۉزبیک اهالینینگ واقعی ملی بېرهمی بۉلیب، بیز اونینگ طفیلی اَوغانستانده اۉزیمیزنینگ سان و جمعیت اېمس، بلکه تاریخی و فرهنگی جهتدن دنیا مقیاسیدهگی تورک عالمی و اۉزبېک خلقینینگ بیراَجرهلمس قسمی صفتیده اثباتلهگنیمیزدن دلالت قیلهدی. شو اوچون هم میزان آیینینگ(29)نچیسی اَوغانستان اۉزبېک اولوسی تاریخیده بیر اونوتیلمس کون بۉلیب، عصرلر بۉیی استبدادی سیاستلر قربانی بۉلگن محنتکش و کورهشچی خلقنینگ واقعی بیرهمی بۉلیب، میلیونلَب وطنداشلریمیزنینگ خونبهاسی بدلیگه قۉلگه کېلگن.محمدکاظم امینی