چرا پوتین درباره بازگشت ایدئولوژی نازیسم به اروپا هشدار داد؟
ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در جریان سخنرانی خود در مراسم رژه سالگرد روز پیروزی در جنگ جهانی دوم گفت که در برخی از کشورهای جهان گروه هایی وجود دارند که دوباره سعی در تجهیز ایدئولوژی نازی ها دارند. کرملین توضیح داد که منظور پوتین، دولت اوکراین و کشورهای بالتیک است.
ایرنا : دولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، در مراسم رژه نظامی در مسکو به افتخار هفتاد و ششمین سالگرد پیروزی اتحاد جماهیر شوروی در جنگ جهانی دوم گفت: با وجود درس های غم انگیزی در آن جنگ که بدون استثنا همه کشورها باید می آموختند، نازیسم سر خود را در تعدادی از کشورها پرورش می دهد.
رئیس دولت روسیه یادآوری کرد که جهان در آن جنگ آزمایشات سخت، غمها و اشک های بسیاری را تحمل کرد که فراموش کردن آن غیرممکن است. رئیس جمهوری تأکید کرد؛ هیچ عفو و بخششی برای کسانی که دوباره به برنامه های تهاجمی(نازیسم) فکر می کنند، در کار نخواهد بود.
پوتین با بیان اینکه تاریخ نیاز به نتیجه گیری، یادگیری و درس گرفتن (از آن جنگ) اما، متأسفانه، کسانی دوباره در تلاشند تا ایدئولوژی نازی ها احیا شود. به گفته وی، این نه تنها در مورد گروه های بین المللی رادیکال و تروریست بلکه در مورد برخی کشورها صدق می کند.
رئیس جمهوری روسیه توضیح داد: “امروز شاهد تجمع ترویج دهندگان نازیسم و پیروان آنها هستیم و تلاش هایی برای بازنویسی تاریخ و توجیه خائنان و جنایتکاران، که خون صدها هزار انسان صلح بر روی دست آنها است، انجام می شود»
وی در این رابطه قول داد که روسیه با تضمین امنیت مردم روسیه به دفاع قاطعانه از منافع ملی ما ادامه خواهد داد.
روزنامه گازیتا به نقل از دیمیتری پسکوف رئیس جمهوری روسیه سخنگوی مطبوعاتی ریاست جمهوری روسیه توضیح داد که پوتین در سخنرانی اش در مورد کشورهایی که ایدئولوژی نازی ها در آنها در حال بازگشت است، اشاره به اروپا داشت. وی توضیح داد که منظور رئیس دولت روسیه، اوکراین و کشورهای بالتیک است.
پسکوف گفت: بر هیچکس «هیچ پوشیده نیست که نئونازی ها هر چه بیشتر سر خود را در کشورهای اروپایی بلند می کنند. البته این برای کشور ما غیرقابل قبول است.»
یک روز پیشتر ریانووستی گزارش داده بود، «ایگلز لویتس» رئیس جمهور لتونی ، هنگام گل گذاری در گورستان منطقه ریگا گفته بود که جنگ جهانی دوم برای کشورش «بیگانه» است.
“وی روز شنبه این هفته گفته بود: «ما یاد قربانیان جنگ جهانی دوم را گرامی می داریم. لتونی در جنگ جهانی دوم شرکت نکرد، برای ما این یک جنگ خارجی بود. لویتس گفت، بچه های ما در هر دو طرف درگیر به ارتش اعزام شدند، آنها برای اهداف خود به عنوان بخشی از ارتش های خارجی جنگیدند و ما تلفات غیرنظامی زیادی داشتیم.»
به گفته ریانووستی وی حاضر نشد شکست نازیسم را آزادی خواهی بداند.
لویتس توضیح داد: «این تاریخ برای ما رهایی ایجاد نمی کند، اما ما در همبستگی هستیم و همراه با دانمارکی ها، نروژی ها، هلندی ها، بلژیکی ها، فرانسوی ها و سایر مردمان اروپا که این تاریخ آزادی را برای آنها به ارمغان می آورد خوشحال می شویم. متأسفانه، ما همچنین به یاد داریم که در لتونی در پایان جنگ یک قدرت اشغالگر جایگزین قدرت دیگری شد»
هفته گذشته نیز در مرکز «کی یف» یک راهپیمایی به افتخار هفتادو ششمین سالگرد تقسیم پادشاهی “گالیسیا” برگزار شد – واحدی که در جنگ جهانی دوم بخشی از سازمان نازی «اس اس» و تحت حاکمیت، «هاینریش هیملر» (از فرماندهان ارشد آلمان نازی) بود.
در آن مراسم در شهر «کی یف» تندروها از جمله نمایندگان سازمانهای مختلف ملی گرایان از میدان آرسنالنایا تا میدان استقلال این شهر حرکت کردند. در برخی تصاویر و قاب های در دست، نمادهای نازی وجود داشت.
این عده در بیانیه خود گفتند : «ما نیرویی هستیم که بر این کشور حکومت خواهیم کرد. ما نیرویی هستیم که در خاک خود جنگ می کنیم. ما نیرویی هستیم که در مسکو خواهیم جنگید.»
«ما افتخار می کنیم و بهره برداری های لشکر اس اس گالیسیا (SS Galicia) را به یاد می آوریم. آیا می توانید تصور کنید که اکنون «پشم پنبه» چگونه می سوزد. این سرزمین ماست، این قهرمانان ما هستند. امروز ما با یک شیر طلایی از مرکز کیف عبور کردیم.»
روزنامه اوکراینی استرانا (Strana.ua) به نقل از شرکت کنندگان در راهپیمایی نوشت، امیدواریم که به زودی با شیر طلایی از طریق دونتسک و ویرانه های مسکو عبور کنیم.
البته دو روز بعد دفتر رئیس جمهور اوکراین (ولادیمیر زلنسکی) راهپیمایی این افراد رادیکال را محکوم کرد.
وزارت امور خارجه اوکراین نیز با یادآوری اینکه “هرگونه تبلیغ رژیم های توتالیتر در این کشور ممنوع است” از رویداد گذشته انتقاد کرد.
دیمیتری رازومکوف، سخنگوی پارلمان اواکراین نیز نیز گفت که او نگرش بدی به راهپیمایی نازی ها دارد.
رازومکوف با اشاره به اینکه جنگ همه خانواده های اوکراین را تحت تأثیر قرار داد گفت: امیدوارم که همه ما بخوبی بخاطر بسپاریم که جنگ برای اوکراین چه آورده است.»
وی گفت که وی محبوبیت نیروهای «اس اس» (گار ویژه نازی در دوران هیتلر) را در میان اوکراینی ها، به ویژه «گروه گالیسیا» نامناسب می داند.
به گفته سخنگوی پارلمان، پاسخ مقامات باید در چارچوب قانون باشد.
با این حال، هیچ پاسخی از سوی مقامات به دنبال نیاورد، حتی همان صفوف نازی ها از نظر نهادهای اجرای قانون با هیچ مانعی روبرو نشد.
الکسی پوشکوف، رئیس کمیسیون شورای اطلاع رسانی و تعامل با رسانه های روسیه، در واکنش به آنچه در کی یف اتفاق افتاد از دوگانگی مقامات اوکراین انتقاد کرد.
وی در این باره در کانال تلگرامی خود نوشت، مشخص نیست که چگونه می توان گروههای مروج نازیسم و سازمان های را پرستش کرد به گفته این سناتور، رهبر اوکراین به دنبال جلب رضایت مردم اوکراین و نمایندگان نخبگان کشورهای غربی است. سناتور این رفتار را سیرک خواند و گفت که زلنسکی فاقد اصول است.
«واسیلی نبنزیا» نماینده دائمی روسیه در سازمان ملل در آغاز سال جاری اطلاعاتی درباره تجلیل از نازیسم در اوکراین را به دبیرکل سازمان، آنتونیو گوترش ارسال کرده بود.
این دیپلمات در نامه خود تأکید کرده بود: «این مسئله نیاز به توجه مداوم بین المللی و محکومیت گسترده دارد، مقامات اوکراینی ها، از جمله نسل جوان را تشویق می کنند تا از این جنایتکاران به عنوان قهرمانان ملی تجلیل کنند.
در دسامبر سال گذشته، مجمع عمومی سازمان ملل با اکثریت آرا قطعنامه روسیه در مورد مبارزه با تسبیح و ستایش نازیسم را تصویب کرد.
این سند «مبارزه با تجلیل از نازیسم، نئونازیسم و سایر اقداماتی است که به تشدید انواع معاصر نژادپرستی، تبعیض نژادی، بیگانه ستیزی و عدم تحمل مربوط کمک می کند.»
۱۳۰ ایالت به این قطعنامه رأی دادند، اوکراین و ایالات متحده با آن مخالفت کردند، رای ۵۱ کشور ممتنع بود.
گرامیداشت میلیون ها جانباخته شوروی در جنگ جهانی دوم
نهم ماه می هر سال در روسیه و کشورهای استقلال یافته از شوروی روز ادای احترام رسمی و ملی به ۲۶ میلیون و ۶۰۰ هزار قهرمان وطن در اتحاد جماهیر شوروی است که برای بیرون کردن نظامیان هیتلری از نزدیک شهر در حال سقوط مسکو تا فتح برلین پایتخت آلمان جان دادند.
براساس سنت هر سال، سران و مقام های بلندپایه سیاسی و نظامی، کهنه سربازان و نیروهای مردمی شریک جنگ در سراسر روسیه و بسیاری از کشورهای مستقل برآمده از فروپاشی شوروی در روز گذشته ( ۹ می) این آئین ها شرکت کردند که اصلی ترین آن در میدان سرخ مسکو مقابل کاخ کرملین با ویژگی قدرت نمایی نظامی و تدافعی بود.
گرامیداشت قربانیان زن و مرد نظامی و غیرنظامی و نیروهای داوطلب مردمی در این جنگ با همراه داشتن تصاویر آنها و همچنین پرچم های قرمز داس و چکش دوران شوروی از جمله اصلی ترین جلوه های همراهی مردم به ویژه نسل قدیمی همراه جوانان و نوجوانان است.
دیروز یکشنبه مانند سال های گذشته نیز نمایش پیشرفته ترین جنگ افزارهای روسیه در حضور ولادیمیر پوتین رییس جمهوری این کشور در چارچوب مراسم گرامیداشت هفتادو ششمین سالگرد پیروزی در جنگ دوم جهانی برگزار شد.
نمایش سامانه های موشکی با بردهای مختلف از جمله دوربرد یا قاره پیما، میان برد و پدافندی، تانک آرماتا یا هیولای متحرک به عنوان تازه ترین دستاورد صنعت نظامی این کشور برای نبردهای سنگین زمینی و خودروهای زرهی از جمله جنگ افزارهایی است که در این مراسم به نمایش در آمد.
همزمان آسمان مسکو و همچنین بسیاری از شهرهای دیگر روسیه شاهد قدرت نمایی هواپیماها و بالگردهای نظامی روسیه بود.
ضرورت شناخت دقیق تنش های موجود در روابط روسیه و امریکا
عده‌ای در کشور تصور می کنند می توان از تعارض امریکا و روسیه به نفع ایران بهره برداری کرد در حالی که به این واقعیت توجه ندارند که دوران جنگ سرد گذشته و امروز دیگر معادلات جنگ سرد درروابط بین قدرتها حاکم نیست. امروز روسیه و آمریکا با آنکه با هم بر سر بسیاری از مسائل بین المللی اختلاف نظر دارند اما بجای رویکرد تقابلی در دوران جنگ سرد که در تلاش برای حذف رقیب بود، امروز دو طرف با در پیش گرفتن رویکرد تعاملی سعی می کنند در عین رقابت با هم ، در جاهایی که منافعشان ایجاب می کند با هم همکاری داشته باشند.
از آب گل‌آلود روابط روسیه و آمریکا نمی‌توان برای ایران ماهی گرفت
عده‌ای در کشور تصور می کنند می توان از تعارض امریکا و روسیه به نفع ایران بهره برداری کرد در حالی که به این واقعیت توجه ندارند که دوران جنگ سرد گذشته و امروز دیگر معادلات جنگ سرد درروابط بین قدرتها حاکم نیست. امروز روسیه و آمریکا با آنکه با هم بر سر بسیاری از مسائل بین المللی اختلاف نظر دارند اما بجای رویکرد تقابلی در دوران جنگ سرد که در تلاش برای حذف رقیب بود، امروز دو طرف با در پیش گرفتن رویکرد تعاملی سعی می کنند در عین رقابت با هم ، در جاهایی که منافعشان ایجاب می کند با هم همکاری داشته باشند.
بنابراین کسانی که تصور می کنند در روند مذاکرات فعلی در وین می توانند با اتکاء به روسیه یا چین از آمریکا امتیازهای بیشتری بدست آورند ، بصورت قطعی در محاسبه خود اشتباه می کنند. زیرا هم روسیه و هم چین اگر بتوانند از تضاد موجود بین ایران و آمریکا به عنوان کارت بازی استفاده می کنند اما برعکس ایران نمی تواند از اختلاف های چین و روسیه با آمریکا به نفع خود بهره برداری کند چراکه اختلاف آمریکا با روسیه و چین بر سر منافع است و برخلاف دوران جنگ سرد ، ماهیت براندازی نظام رقیب را ندارد. یعنی روسیه و چین دنبال نابودی آمریکا نیستند بلکه می کوشند از راه تعامل با این کشور به سطح بالاتری از توازن قدرت دست پیدا کنند.
نگاهی به تنازعات دو قدرت در عرصه جهانی
بصورت طبیعی رقابت مذکور گاه منجر به تنش می گردد مانند رقابتی که روسیه با آمریکا بر سر حضور گسترده تر در دریایی سیاه دارد در نهایت روسیه را بر آن داشت که با تصرف کامل شبه جزیره استراتژیک کریمه در شمال دریای سیاه و سپس ضمیمه کردن کریمه به خاک روسیه در سال ۲۰۱۴ موقعیت خود را در این رقابت به سطح بالاتری ارتقاء دهد .
این اقدام در عمل روابط روسیه با امریکا و متحدان اروپای اش را وارد یک دوره تنش کرد. البته برای تحلیل دقیق تر ماجرا لازم است توجه داشته باشیم که پیش از آن آمریکا و متحدان اروپایی اش از طریق اعمال نفوذ در انتخابات ریاست جمهوری در اوکراین تلاش کردند یاناکوویچ کاندیدای مورد حمایت روسیه را از گردونه رقابت خارج کنند و کاندیدای مورد حمایت خود را در کی اف به قدرت برسانند.
اکنون با آمدن آقای بایدن به کاخ سفید رویکرد آمریکا نسبت به روس ها در مقایسه با ترامپ کاملا متفاوت شده است. ترامپ که خود را تا حدودی وامدار روسیه می دانست تلاش می کرد با روسیه مدارا کند. اما آقای بایدن در مقایسه با ترامپ درعمل سیاست سختگیرانه تری را درپیش گرفته و قصد دارد از طریق افزایش فشار تحریمی علیه روسیه ، و تاکید برکاربرد اهرم حقوق بشر، پوتین را به کنار آمدن با تمایلات غربگرایانه در اوکراین مجبور کند.
روسیه در مقابل با مانورنظامی ارتش خود در مرزهای این کشور با اوکراین و تقویت روس گراهای اوکراینی در دو استان جدایی طلب در شرق اوکرایندر منطقه موسوم به دنباس ، نشان داد قصد تسلیم شدن در برابر فشارهای آمریکا را ندارد. در یک ماه پیش رفتار توهین آمیز بایدن در قبال پوتین که در مصاحبه ای او را یک قاتل معرفی کرد بر سطح تنش موجود افزود. تا آنجا که منجر به اخراج دیپلماتهای آمریکا از روسیه شد و دیپلماتهای روسی از واشنگتن شد.
با این حال مطالعات رفتار شناسی روس ها و آمریکایی ها در سه دهه پس از فروپاشی شوروی نشان می دهد ، نمودار سینوسی رقابت و درگیری های کنونی به سمت تنش بیشتر یا جنگ نخواهد رفت. زیرا منافع دو طرف اقتضاء می کند سطح تنش را مدیریت کنند و اجازه ندهند به یک رودرویی ناخواسته کشیده شود. همچنانکه اخیرا اعلام شد، در خرداد ماه آینده به احتمال زیاد قرار است ملاقاتی میان بایدن و پوتین انجام شود.
نتیجه
آمریکایی ها ترجیح می دهند بجای تقابل با کرملین درپی تعامل با دولت روسیه باشند؛ اما منافع خود را دنبال کرده و در مقطع مختلف از اهرم های فشار علیه روسیه استفاده کنند. گاهی در قالب اعمال تحریم و گاهی هم از طریق حمایت از امثال الکساندرناوالنی مخالف پوتین در پوشش حقوق بشر. در نقطه مقابل مقام های روسیه هم بارها اعلام کردند دنبال تخاصم با آمریکا نیستند و از رفع مشکلات در روابط دوکشور استقبال می کنند. اما روسیه دنبال احیای جایگاه ابرقدرتی خود در جهان است و در این مسیر در اوکراین ، کریمه و گرجستان در جنوب و شرق اروپا در راه پیشروی ناتو سد ایجاد می کند.همچنانکه درغرب آسیا و شمال آفریقا تلاش دارد دربازیهای رقابتی در حیاط خلوت آمریکا حضور موثری تری نسبت به گذشته داشته باشد./ ایراس
