محمد حسن تولقین ونجیب نیازی
Mohammad Hassan Tolqin ؛ Najeeb Niazi.
بوندن چمه‌سی اوچ آی آلدین حضرت نوایی‌نینگ ۵۸۰ ییل‌لیگینی نشانلش اوچون دستلبکی ییغیلیش جمهورلیک ریاستی عالی مقامی دفتری باشلیغی حرمتلی محمد شاکر کارگرنینگ اوییده بۉلیب اۉتگن اېدی. خلاصه قیلیب آلینگن بو اۉلتیریشده کابل‌ده‌گی بعضی بیر استادلریمیز و فرهنگیلری اشتراک قیلگن اېدیلر. تخمیناً ایکّی ساعت‌دن کۉپراق دوام اېتگن بو اۉلتیریشده حضرت نوایی‌نینگ ۵۸۰ ییل‌لیگینی نشانلش و برنامه قیسی سویه‌ده و قه‌یېرده اۉتکزیلیشی اوستیده دستلبکی گپلر گپیریلیب بحث قیلیندی. بو اۉلتیریشدن بیر هفته کېیین افغانستان اسلامی جمهوریتی جمهور رئیسی محمد اشرف غنی تامانیدن چیقاریلگن بیر حکمده حضرت نوایی تولدی‌نینگ ۵۸۰ ییل‌لیگی حکومت سطحیده یوکسک سویه‌ده اۉتکزیلیشی اوندلدی. حکمده جمهورلیک ریاستی عالی مقامی دفتری، اخبارات و مدنیت، عالی تحصیلات، تشقی ایشلر، ایچکی ایشلر و ملی مدافعه وزیرلیکلری قۉشیمچه ملی خوفسیزلیک ریاستی اعضالیگیده عالی بیر کمیسیون توزه‌تیلیشی سۉره‌لگن.یوقاریده اېسله تیلگن دولت اداره‌لری نماینده‌لری حضوریده نوایی حضرتلری توغیلگنی‌نینگ ۵۸۰ ییل‌لیگینی نشانلش کمیسیون‌نینگ بیرینچی ییغینی جمهورلیک ریاستی عالی مقامی دفتری رئیسی محمد شاکر کارگر جنابلری باشلچیگیده تشکیل بۉلیب اۉز فعالیتلرینی باشله‌دی. مذکور کمیسیون چهار چوبه‌سیده‌گی علمی، فرهنگی، تدارکات و تشریفات کمیته‌لری هم اۉز فعالیتلرینی باشله‌ب یوباردی. کمیسیون باشلیغی و اعضالری‌نینگ تصمیمی اساسیده نوایی تفکرلرینی اۉرگنیش خلق ارا سمیناری جاری ییل حمل آیی‌نینگ ۱۸- دن ۲۰- گچه یعنی اوچ کون بو اولوغ ذات‌‌نینگ توغیلیب اۉسگن یورتی و تېموریلرنینگ ایکّینچی پایتختی بۉلمیش هرات‌ده اۉتکزیلیشی نهایی قیلیندی. چمه‌سی ایکّی یریم آی دوام اېتگن علمی کمیته‌نینگ بوتون اۉلتیریشلری افغانستان اخبارات و مدنیت وزیرلیگیده بۉلیب اۉتدی. علمی کمیته‌نینگ باشلیغی اېتیب تعیینلنگن آرال جنابلری‌نینگ یېتکچیلیگیده اۉتکزیلگن اۉلتیریشده فقط مقاله‌لرنینگ عنوانی اوستیده بحث بۉلیشی بیلن بیرگه بو عنوانلر پشتو، دری و اۉزبېکچه‌‌ده تیارله‌نیب فیس همده اېمیل آدرسلر آرقه‌لی کمیته مسوولی تامانیدن استادلرگه جۉنه‌تیلشی حقیده قرار قبول قیلیندی. بو اۉلتیریشده کمینه‌نی هم علمی کمیته اعضاسی صفتیده آلدیلر. اما دفترده ایشلریم کۉپ بۉلگنی اوچون کمیته اۉلتیریشلریده اوچ مرته قتنشه‌شیب باشقه دېیرلی قتنشه آلمه‌گنیم اوچون علمی کمیته‌دن آتیم چیقاریلگنینی جناب آرال برنامه کونی کمیته اعضالری‌نینگ فعالیتی آتلرینی اۉقیگنلریده بیلدیم. بیرینچی بۉلیب علمی کمیته افغانستان و چېت اېلده‌گی نوایی شناسلرنینگ نوایی حضرتلری‌نینگ بوتون ایجادی و حیاتیگه بغیشلنگن مقاله‌لرینی تۉپلش اوچون فراخوان نشر قیلدی. اوشبو فراخوان اساسیده افغانستانلیکلر قۉشیمچه چېت اېلده‌گی نوایی شناسلر اۉزلری‌نینگ مقاله‌لرینی معین آدرس بۉلمیش علمی کمیته‌نینگ باشلیغی‌گه یوباره باشله‌دیلر. علمی کمیته‌نینگ ییغینلریدن بیریده کمیته نیمه ایشلرینی ایلگری آلیب باریشی، نوایی حضرتلری‌نینگ قیسی دیوانلرینی قیته ایشله‌ب چاپ قیلینیشی و باشقه قنده‌ی کتابلر چاپ اېتیلیشی اوستیده هم بیر عالم بحثلر قیلیندی. قتنشووچیلرنینگ فکر و ملاحظه‌سیدن کېیین نوایی حضرتلری‌نینگ خمسه‌سی «حیرت‌الابرار»، «فرهاد و شیرین»، «لیلی و مجنون»، «سبعه سیار» و «سدسکندری»، بو مناسبت بیلن تیارلنه‌جک مقاله‌لر تۉپلمی، محاوره (سۉزلشگیچ) اۉزبیک تیلی تاریخی، نوایی‌نینگ شرح حالیگه عاید کتاب، استاد ایشانچ نینگ نوایی‌شناسلیک حقیده تیارله‌گن مقاله‌لر تۉپلمیدن عبارت کتاب و اونوتیلمس سۉزلر کبی کتابلر چاپ بۉلیشی اوستیده قرار قبول قیلیندی. فراخوان‌ده مقاله‌لر تۉپله‌نیشی اوچون معین زمان نظرده توتیلگن اېدی. ایتیلیشیچه، کۉزلنگن زمانگه قدر یوز عنواندن آرتیق مقاله علمی کمیته آدرسیگه کېلگن؛ اوزبیکچه، فارسچه، تورکچه، انگلیسچه و پشتو تیللریده یازیلگن بو مقاله‌لردن 50 ته‌سی علمی کمیته آرقه‌لی تنله‌نیب مقاله‌لر تۉپلمی عنوانی آستیده چاپ قیلینگن. قالگن مقاله‌لر اېسه علمی کمیته‌نینگ قراری اساسیده تۉپلمگه آلینمه‌گن. استاد آلتای جنابلری تیارله‌گن نوایی حضرتلری‌نینگ خمسه‌سی واژه گروهی تامانیدنA5 قطع صحافتده دیزاین قیلینیب چاپ بۉلیشی اوچون پی‌دی‌اف شکلده تیارله‌نیب کمیسیون باشلیغی‌گه تاپشیریلدی. کمیسیون باشلیغی‌نینگ قراری و تصمیمی اساسیده خمسه کابل‌ده اېمس، اۉزبېکستان‌ده چاپ قیلینیشی حقیده بویروق تاپشیریلدی. بو تصمیم اساسیده فایللر اۉزبېکستان‌ده مسوولیت آلگن کیشلرگه تاپشیریلدی. کتابنی چاپ قیلیش مسوولیتنی ذمه‌سیگه آلگن اۉزبېکستانلیکلر نوایی تفکرلرینی اۉرگنیش خلق ارا سمیناری‌نینگ بیرینچی کونی خمسه‌دن بیر نمونه اۉزلری بیلن آلیب کېلیب کمیسیون باشلیغی‌گه هدیه قیلدیلر. قالگن کتابلرنینگ هم ایشی تمام بۉلیشی بیلن افغانستان‌گه یوباریلیشی ایتیله‌دی. سمینار مناسبتی بیلن مقاله‌لر تۉپلمی، محاوره (سۉزلشگیچ) اۉزبیک تیلی تاریخی و اونوتیلمس سۉزلر (ضرب المثللر) هم دولت‌گه قره‌شلی آزادی مطبوعه‌سیده باسیب چیقاریلدی. بو آره‌ده فقط استاد ایشانچ جنابلری‌نینگ نوایی شناسلیک حقیده تیارله‌گن مقاله‌لر تۉپلمیدن عبارت « نوایینی انگلش سَری» ناملی کتابلری نا معلوم دلیللر سبب چاپ قیلینیشی علمی کمیته باشلیغی تامانیدن رد قیلیندی. علمی کمیته اېسله‌تیلگن کتابلردن علاوه بیرته تقویم هم بو مناسبت بیلن تیارلب نشر قیلدی.شونینگدېک کمیسیون‌نینگ مهم کمیته‌لریدن باشقه بیری اېسه فرهنگی کمیته ایدی. جمال ناصر فرهمند باشچیلیگیده‌گی فرهنگی کمیته هم اۉزی‌نینگ مصلحتی اۉلتیریشلریده قیلینه‌جک ایشلر اوستیده بحث قیلیب فکر المشتیریب باردی. اوچ تیلده یعنی اۉزبېکچه، فارسچه و پشتو تیلیده ترانه تیارله‌نیشی، بلبوردلر متنی تیارله‌نیشی، کتابچه، قلم، دوسیه، بیج، بروشور، کۉرگزمه و چقیریق کارت کبی ایشلرنی بجریش و ایلگری آلیب باریش فرهنگی کمیته مسوولیتی بۉلدی. اخبارات و مدنیت وزیرلیگی‌نینگ موسیقی ریاستی همکارلیگی بیلن اوچ تیلده ترانه تیارلندی. بوندن تشقری فرهنگی کمیته قلم، کتابچه، بیج، دوسیه، بروشور و بلبوردلرنی تیارله‌دی. اوچ تیلده تیارلنگن بلبورد هرات شهری‌نینگ تورلی جاده‌لریگه یاپشتیریلدی. علمی، فرهنگی و تدارکات کمیته‌لریگه تاپشیریلگن ایشلر بجریلیب یکونله‌نیشی بیلن برنامه اوچون یکونی تیارگرلیکلر آلیندی. جلمه‌دن علمی و فرهنگی کمیته هرات ولایتیگه سفر قیله دیگنلرنینگ عمومی لیستنی تیارله‌دی. خارجدن کېله دېگن مهمانلر، ولایتلردن مقاله یوبارگن استادلر، کمیسیون همده کمیته‌لرگه اعضا بۉلگنلر، کمیسیون تامانیدن باریش – کېلیش تکتی و تورر جایلری تنظیم قیلیندی. باشقه قالگن مهمانلر اینیسقه وکیللر، وزیرلر، سیاستچیلر و فرهنگی شخصیتلرگه فقط چقیریق یوباریلدی. نهایت اۉتگن هفته سه‌شنبه کونی ولایتلردن مقاله یوبارگن استادلر، چېت اېلده‌گی نوایی شناسلر و کمیسیون اعضالریدن عبارت چمه‌سی ۱۰۰ کیشی کابل‌دن هرات باردیلر. آلدیندن تعیینلنگن زمان اساسیده حمل نینگ ۱۸- سیده سمینارنینگ بیرینچی و رسمی آچیلیشی بۉلدی. بو طنطه‌لی و محتشم ییغینده افغانستان جمهورلیک ریاستی عالی مقامی دفتری باشلیغی محمد شاکر کارگر، افغانستان اخبارات و مدنیت وزیری طاهر زهیر، عدلیه وزیری فضل احمد معنوی، اۉزبیکستان دولتی‌نینگ افغانستان ایشلری بۉییچه مخصوص نماینده‌سی عصمت الله اېرگش‌یف، اۉزبېکستان‌نینگ کابل‌ده‌گی اېلچیسی، اولوسی جرگه‌ده‌گی ایریم ملت وکیللری، سناتورلر، عالی تحصیلات وزیرلیگی‌نینگ معینی، هرات ولایتی‌نینگ والیسی، اۉزبېکستان، قزاقستان، قیرغزستان، آذربایجان و تاجیکستان‌دن قتنشگن نوایی شناسلر، قوم بویوکلری، آقسقاللر، خاتین – قیزلر، یاشلر، مدنی فعاللر و ییتکرمه‌لر نماینده‌لری فعال قتنشگن اېدیلر. هرات شهری‌نینگ اولکن تالارلریدن بۉلمیش مولانا تالاریده رېجه لشتیریلگن امیر علیشیر نوایی تفکرلرینی اۉرگنیش خلق ارا سمیناری‌نینگ آچیلیشی بیرینچیدن الله تعالی کلامیدن بیر نېچه آیت تلاوت اېتیلیشی بیلن باشلندی. کېیین افغانستان اسلامی جمهوریتی نینگ ملی سرودی ینگره تیلدی. اوندن سۉنگ اوچ تیلده تیارلنگن ترانه قدرلی یاش و اوسپورون باله‌جانلر تامانیدن اېنگ یوکسک درجه‌ده اجرا قیلیندی. برنامه آقیمده جمهورلیک ریاستی عالی مقامی دفتری باشلیغی همده امیر علیشیر نوایی تفکرلرینی اۉرگنیش خلق ارا سمینار عالی کمیسیونی رئیسی محمد شاکر کارگر، چمه‌سی اوچ آی ایچیده کمیسیون‌نینگ بجرگن ایشلری اوستیده قیسقه توخته‌لیب معلومات بېردی. سۉنگره افغانستان اسلامی جمهوریتی جمهور رئیسی محمد اشرف غنی‌نینگ امیر علشیر نوایی تفکرلرینی اۉرگنیش خلق ارا سمیناری مناسبیتی بیلن یازیلگن ویدیو پیامی نشر قیلیندی. کېیین اۉزبیکستان دولتی‌نینگ افغانستان ایشلری بۉییچه مخصوص وکیلی عصمت الله اېرگش‌یف سۉزگه چیقیب مذکور خلق ارا سمینارنینگ تشکللشتیریلیشی همده نوایی حضرتلرینی اۉرگنیش اوچون بوندهی سمینارلر یۉلگه قۉییلیشی اهمیتی خصوصیده گپیردی. رسمی کابل و تاشکېنت نینگ علاقه‌سی مستحکملیگی حقیده تاکید قیلگن اېرگش‌یف یقین کېله‌جکده هرات‌ده اۉزبیکستان قونسلگرلیکی آچیلیشیدن بشارت بېردی. محفل‌نینگ دوامیده افغانستان اخبارات و مدنیت وزیرلیگی‌نینگ سرپرستی محمد طاهر زهیر، هرات ولایتی‌نینگ والیسی عبدالواحد زاهد قتالی و تاشکېنت بیلیم یورتی باشلیغی نوبت بیلن سۉزگه چیقیب نوایی حضرتلری‌نینگ ادبی مقامی همده سمینارنینگ اهمیتی اوستیده توختلدیلری. شونینگدېک، برنامه جریانیده افغانستان ملی تلویزیونی آرقه‌لی نوایی حضرتلری تۉغریسیده تیارلنگن مستند فیلم هم نشر قیلیندی. نوایی تفکرلرینی اۉرگنیش خلق ارا سمینارنی اۉتکزیش کمیسیون تامانیدن تیارلنگن ترافی‌لر (ساوغه) اۉزبیکستان قۉشیمچه منطقه دولتلریدن قتنشگن نوایی شناسلرگه تقدیم قیلیندی. خودی شونده‌ی برنامه‌نینگ یکونی قسملریده اۉزبیکستانلیک اتاقلی شش مقام‌خوان و نهال مکافاتی ساورنداری الیاس عرب‌وف تامانیدن نوایی حضرتلری غزللریدن بیریگه بسته‌لنگن عجایب قۉشیق هم اجرا قیلیندی. مراسم‌نینگ یکونی قسمیده جمهورلیک ریاستی عالی مقامی دفتری باشلیغی، کابینه اعضالری، چېت اېلدن کېلگن مهمانلر و وکیللر گوهرشاد بېگیم پارکی تامان یۉل آلدیلر. رسمیلر گوهرشاد بېگیم پارکیگه باریش بیلن نوایی حضرتلری پارکی قوریلیش ایشینی رسماً آچیب بېردیلر. کېیینچه‌لیک هیات حضرت نوایی همده گوهرشاد بېگیم مقبره‌سیگه گل چمبری قۉییب بو مبارک ذاتلرنینگ روحیگه دعا قیلدیلر. افغانستان ملی تلویزیونی آرقه‌لی جانلی نشر قیلینگن بو برنامه بیرینچی قسمی مهمانلرنینگ توشلیک ضیافت‌گه چقیریلیشی بیلن اۉز پایانیگه یېتدی. برنامه‌نینگ بیرینچی کونی آقشام اختیارالدین قلعه‌سیده شعر و موسیقی کېچه‌سی اویوشتیریلدی. کېچه‌گی برنامه‌ده هم خارجی و داخلی برچه مهمانلر اشتراک قیلگن اېدیلر. بو برنامه‌ده هرات‌لیک مشهور آوازخوانلر شامل کابل‌دن بارگن تانیقلی شش مقام‌خوان سید کبیر کمال، مجید اندخویی و جواد محبوبی‌لر اشتراک قیلگن اېدیلر. شعر و موسیقی ناملی برنامه ده هرات‌لیک شاعر و یازووچیلر اۉز شعرلرینی اۉقیدیلر. بوندن علاوه چېت اېلدن کېلگن مهمانلر هم شعر اۉقیب نطق سۉزله‌دیلر. برنامه جریانیده یوقاریده ایتیب اۉتیلگن تانیقلی آواز خوانلر اۉزلری‌نینگ شیره‌لی آوازلریده قۉشیقلر اجرا قیلیب برنامه‌نینگ چیرایی گه کتّه حصه قۉشدیلر. حقیقن شعر و موسیقی کېچه‌سی دایم اېسده قاله دیگن عجایب و مضمونلی بیر کېچه بۉلدی خلاصه قیلیب ایتگنده. سمینارنینگ ایکّینچی کونی هم مولانا تالاریده بۉلیب اۉتدی. برنامه‌نینگ ایکّینچی کونی علمی سمیناردن عبارت دستورده هم برچه نوایی شناسلر و مقاله یوبارگنلر اشتراک قیلدیلر. علمی سمینار حرمتلی استاد عزیزالله آرال تامانیدن باشقریب باریلدی. سمینارنینگ بیرینچی بۉلیمی یعنی توشدن آلدین دوکتور سید محمد عالم لبیب، دکتور لعل پاچا آزمون، آذربایجانلیک پروفیسور دکتور الماس اولوی، استای سید تاج الدین تاشقین بهایی، اۉزبېکستانلیک پروفیسور منوره آی متوه، ترکمنستان‌دن آنلاین اشتراک قیلگن نوایی شناس، برهان‌الدین ربانی بیلیم یورتی تورکالوژی بۉلیمی استادی نجیب‌الله بیگزادلر بو مناسبت بیلن تیارله‌گن اۉز علمی مقاله‌لرینی قیسقه و خلاصه قیلیب تقدیم قیلدیلر. توشلیک ضیافت‌دن کېیین سمینارنینگ ایکّینچی بۉلیمی علمی کمیته باشلیغی استاد عزیزالله آرال نینگ باشلنغیچ گپلری بیلن قیته باشلندی. توشدن کېیینگی برنامه‌ده هم استادلر اۉز مقاله‌لرینی اۉقیب بحث قیلدیلر. جوزجان بیلیم یورتی استادی سید‌نورالله امینیار، دوکتور زور ولی صدیقی، دوکتور سید عبدالبصیر مصباح، شاعر و محقق محمد عالم کوهکن، قزاقستانلیک نوایی شناس پروفیسور رابعه داستانوه، قیرغزستانلیک استاد پروفیسیور خاصیت بیک میرزایوه، استاد محمد کاظم امینی، دوکتور فاروق انصاری، استاد نور آغا عزیزی و پروفیسور علیشیر امانوه‌لر اۉز علمی و تحقیقی مقاله‌لرینی اۉقیب اېشیتیردیلر.امیر علیشیر نوایی تفکرلرینی اۉرگنیش خلق ارا سیمنار‌نینگ ایکّینچی کونی و یکونی قسمیده دوکتور فصیحی جنابلری جمع‌بندلیک همده اخبارات و مدنیت وزیرلیگی‌نینگ سرپرستی طاهر زهیر جنابلری چیقیش قیلیب گپیردیلر. سمینارنینگ قطع‌نامه‌سی عالی تحصیلات وزیرلیگی‌نینگ مصلحتچیسی جناب خاورین تامانیدن اۉقیلیشی و اوزبیکستانلیک یازووچیلر تامانیدن افغانستانلیک بعضی بیر استادلر همده نوایی تفکرلرینی اۉرگنیش خلق ارا سمینارنینگ بعضی اعضالریگه سپاس‌نامه‌لر توزیع قیلینیشی و دسته جمعی عکس آلینیشی بیلن اۉز نهایه‌سیگه یېتدی. سمینارنینگ اوچینچی کونی هرات ولایتی اخبارات و مدنیت ریاستیده یۉلگه قۉییلگن کۉرگزمه همده نوایی حضرتلری و گوهرشاد بېگیم مقبره‌سینی زیارت قیلیش و تاریخی مکانلرنی باریب کوریشگه اختصاصلشتیریلگن اېدی. سمینار اشتراکچیلری اېرته‌لب ساعت اونده اطلاعات و فرهنگ‌ده اویوشتیریلگن کۉرگزمه‌ده اشتراک قیلدیلر. چمه‌سی قیرته شهابچه‌ده هرات‌ده ایشلب چیقاریلگن محصولات و قۉل صنعتیگه عاید مهم بویوملر کۉرستووگه قۉییلگن اېدی. بو کورگزمه جریانیده تانیقلی یازووچی و محقق استاد محمد کاظم امینی همده مشهور آوازخوان مجید اندخویی‌لر اشتراکچیلر حضوریده بیر نېچه پارچه اۉزبېکچه قۉشیقلر کویله‌دیلر. ېیین مهمانلر گوهر شاد بېگیم پارکیگه باریب حضرت امیرعلیشیر نوایی مقبره‌سی همده گوهرشاد بېگیم مقبره‌سینی زیارت قیلیب اولرنینگ روحیگه دعا قیلدیلر. اوشبو پارک‌نینگ ایریم قسملرینی یقیندن تماشا قیلگن سمینار اشتراکچیلری دسته جمعی عکسلر آلیش بیلن امیر علیشیر نوایی تفکرلرینی اۉرگنیش خلق ارا سمیناریگه رسماً یکون یسه‌دیلر. چېت اېل، کابل و باشقه ولایتلردن کېلگن مهمانلر توشلیک ضیافت‌ده قتنشگندن سۉنگ ساعت اوچ یریمده نوایی‌نینگ توغیلیب اۉسگن شهری بۉلمیش هرات‌نی کابل مقصدیده ترک قیلدیلر. سمینارنینگ بیرینچی کونی افغانستان ملی تلویزیونی آرقه‌لی جانلی قاپلندی. شونینگدقگ اوچینچی کونده‌گی برنامه هم هرات محلی یېتکرمه‌لری شامل ملی تلویزیون‌‌نینگ اۉزبېک بۉلیمی همده بی بی سی اۉزبیک خذمتی خادملری تامانیدن یخشی قاپلندی. بوندهی بیر خلق ارا سمینارنی اۉتکزیش‌نینگ البته اۉزیگه کۉره بعضی بیر کیچیک کمچیلیکلری بۉلیشی امکان اوزاق اېمس دیر. ایش بار جایده خطا بار. ایش بۉلمسه خطانینگ اۉزی هم بۉلمه‌یدی. شونینگ اوچون نوایی تفکرلرینی اۉرگنیش خلق ارا سمینارنینگ برچه تشکیلاتچیلریگه کېله‌جکلرده بوندهی مهم علمی برنامه‌لرنی ینه- ده رېجه‌لشتیریشلرینی آرزو قیله‌من. بو سمینار اۉتکزیلیشی اوچون باشقه‌‌لردن کۉپراق سعی و حرکت قیلیب چرچمه‌سیدن کېچه و کوندوز اولگورگن قدرلی ایناغم و جمهورلیک ریاستی عالی مقامی دفتری‌نینگ مطبوعات و آگاهی عامه ریاستی باشلیغی جمال ناصر فرهمندگه هم اولکن موفقیتلر ایسته‌یمن.حرمت ایله تۉلقین۱۴۰۰/۲۲/۱ کابل – افغانستان+27
61Hashim Hamdam, Kazim Amini og 59 andre5 kommentarer1 delingSynes godt omKommenterDel
