تیار لو چی : استاد محمد کاپم امینی
(اوغانستان اۉزبیک شاعرلری نینگ مکمل انتالوژیسی اثریدن ) آلینگن
رحمتلی مولا نا عبدالرشید جوهری(1929- 1998)ملاعبدالحمید اۉغلی مولا نا عبدالرشید جوهری 1308/ 1929نچی ییل شبرغان شهریده توغیلدی. اۉقیش- یازیش قابلیتینی آته سیدن اۉرگه نیب، اویېرده گی ابن یمین مدرسه سیده بیلیم آلیشگه باشلب، اساسي تعلیماتنی رحمتلی داملا عبدالمجید آلدیده تكمیل اېتدی.كېین تدریس حوزه سی قوریب، علم طلبه لریگه درس بېره باشله دی. اۉن ییل اوشبو ایشنی دوام بېردی. وطنده گی ناتینچ وضعیت سببلی بدرغه لیككه تن بېریب، پاكستانگه مهاجر بۉلدی واۉن ییل مهاجرتده یشه دی.او، ییگیت لیك پیتیدن باشلب شعر وادبيات بیلن قیزیقیب، دری واۉزبېك تیل لریده شعر یازیشگه باشله دی. اونینگ شعر لری جهاد ومقاومت دوریده، چېگره دن تشقری پاكستانده ترقه له دیگن نشریه لر آرقه لی باسیلیب چیققن.او، مهاجرت دوریده اۉزبېك تیلیده بیر نېچه كتاب ورساله نی اۉز اهتمامی بیلن چاپ اېتدی، شوجمله دن ابن یمین (ملا اكهء شبرغانی) دېوانیدن آت توتیش ممكن. جوهری 1371/1971نچی ییل ینگی اۉزگریشلر یوز بېرگندن كېین، وطنگه قیتیب، جوزجان ولایتی علمأ وروحانیون ریاستی و جوزجان ولایت فرهنگی شوراسی رئیسی و ینه بیر نېچه لوازمده رسمي ایشله دی.او1377/1988نچی ییل شمال ولایتلری طالبان گروهی تامانیدن باسیب آلینگدن كېین، طالبلر واسطه سیده قماققه سالینیب، آغیر شكنجه لر آستیده جان بېردی.تنیشلریمدن بیری روایت قیلیشیچه:«طالبان قطارشمال ولایتلرینی باسیب آلگن ییللری، مېن ومولاناجوهری شبرغان شهری نینگ امنیه قوماندانلیگیده قماققه تشلنگن اېدیک.شویېرده قرارگاه آلگن طالبلرنینگ باشلیغی مولاناجوهری نینگ اۉزی کوته قلفی قیلیب،هرکون-کېچه سی نېچه قتله آغیرشکنجه لرقیلیب،کلتکلب حقارت قیلیشراېدی.حتاکه پایوازلیککه كېلیب یېگولیک-کییگولیک كېلتیره دیگن عایله سی نی،کۉریش گه رخصت بۉرمس اېدیلر.اونینگ سېن ملا ومولوی بۉلیب توریب نېگه جنرال دۉستیم کبی لرنینگ درگاهیده خذمت قیله سن، دېب آغیر قییناقلر آستیده اۉلدیردیلر. او، حیاتی نینگ اېنگ سۉنگگی دَملریگچه هم اَوغان طالبلردن فقط گینه بیرقلم وقاغازبېرینگلر، دېب ایستردی. لیکن ظالم لر اونینگ برماقلرینی کېسیب تشله گن اېکنلر… جوهری شعریتیدن«جوزجان قویاشی»ناملی(92صحیفه لیک) بیرتۉپلم پاکستانده باسیلیب چیققن. بو، اصلده شاعرنینگ اۉزبېكچه دېوانیدن عبارت اوشبواثرترکیبیده شاعرنینگ (138غزل،9ته مخمس،مربع،معما و تورلی شعرلر کیریتیلگن.مولاناجوهری اثرلری اۉزبېك کلاسیک عنعنه لریگه اساساً اېسكی قالب لرده یره تیلیب،عموماً آلگنده استادایجارکارلرنینگ اثرلریگه ایزداشلیک قیلینیب یازیلگن. مضمون جهتدن اوشبواثرلرتصوف- عرفاني روحگه اېگه.ایمان پیرایه سیخدایا حمد پاكینگه تیل وكامیمنی گویا قیلمحبت بیرله عشقینگه دل وجانیمنی شیدا قیلگنه دردی بیلان رنجور بۉلغان خسته بو جانیمكه رحمت داروسی بیرلان بوحالیمنی مداوا قیلچیقارغیل سېن كۉنگلدن خواهشات نفس امارهكه اندین سۉنگره فیض حقنی سېن دلده تمنا قیلبۉلای دېسانگ قبول درگه حق، حق یۉلین توتگیلمحبت یۉلیده ادهم كبی اۉزینگنی شیدا قیلگنه زنگی كۉنگل آیینه سینی تیره قیلغاندورهمیشه نفی – اثبات ایلابان دلنی مصفا قیلبۉلای دېسانگ خدانینگ آلدیده شایستۀ رحمتكه غربت اختیار ایلاب، اۉزینگنی مثل عنقا قیلصداقت پیش بۉل دایم قبول حق بۉلای دېسانگندامت ایلابان ییغلاب، كۉزینگ یاشینی دریا قیلبودنیا بی بقا دور «جوهری » ایمان طلب بۉلغیلایمان پیرایه سی بیرلان وجودینگنی مطلا قیلفضولی غزلیگه تخمیسمېن بیچاره نینگ آتین خط ادباره یازمیشلركه اېركینلیك خطین احكامینی اغیاره یازمیشلردوای نسخه ء دردیمنی اول دلداره یازمیشلرازل كاتبلاری عشاق بختین قاره یازمیشلربو مضمون ایله خط اول صفحۀ رخساره یازمیشلر***جفا جولر ایلیدین نالشیمنی كۉكدن آ شیر دومبشر اهلی جهانده كۉرمه گان ظلم وستم كۉردومسېنی كۉرگان زمان بیخود لیغیمدین طرفه آه اوردومخواص خاك پایینگ شرحینی، تحقیق اېدیب مردومغبار اېل بیاض دیدۀ خونباره یا زمیشلر***ساچینگ نینگ وصفینی شرح ایله ماقده شرم اېتار سنبلگل رخسارینگی كۉرگانده شیدا بۉلغوسی بلبلنسیم صبحدم آشفته زلفینگ تاریدین كاكلگلستان سر كۉیینگ صفاتین باب- باب اېگلخط ریحان ایله جدول چېكیب گلزاره یازمیشلر***نگاریم عشقی بۉلدی باشیم اۉزره طرفه شورانگیزسېنی كۉرگانده دنیا نعمتیدین ایلادیم پرهیزغم ودردو فراقینگدن باشیمغه روز رستا خیزكیریب میخانه غه قیلسانگ تكلم، جان بېرور شك سیزمصورلرنه صورت كیم در ودېوار ه یازمیشلر***نه تیل بیرلان بیان اېتدی سېنی غبغب لرینگ وصفیناېتالمس بلبل وطوطی شكردېك لبلرینگ وصفینكه سنبل تاری بیلماس كاكل اسره ب لرینگ وصفینایكی سطر ایلایوب اول ایكی میگون لبلرینگ وصفینگۉزه للر هربیرین بیر چشم گوهر باره یازمیشلر***بوعالمده مېنگا یۉقدور نصیبی، بخت پیروزیغریب آدمغه بۉلماس عیش وعشرت عیدونوروزیهمیشه آه وزاری – ناله دور شمع شب افروزیمحررلر یازنده هر كیمه عالمده بیر روزیمنگا هركون دل صد پاره دن، بیر پاره یازمیشلر*** كېچه- كوندوز فراقیدین چیقار كۉكسیمدین آه سردخزان اورغان گلستاندېك غمینگدین بۉلدی رنگیم زردمحبت سیز كیشی بۉلغای جهانده « جوهری » نامردیازانده وامق وفرهاد ومجنون وصفین اهل درد فضولی آدینی كۉردیم سر طوماره یازمیشلر(اوغانستان اۉزبیک شاعرلری نینگ مکمل انتالوژیسی اثریدن )
