افغانستانده گی تورکلر نینگ مدنی – تاریخی وضعیتی
محمدکاظم امینی- میمنه
تاریخ گواهلیک بیریشیچه احمد خان ابدالی تمانیدن میلادی(1747 ) ییل افغانستان دیب اته لگن قدیمگی خراسان اینگ قدیم زمانلردن باشلب تورک و فارس خلقلری نی آنه وطنی سنه لیب ، ایریم تاریخی دور لرده اوشبو اوتراق اهالیگه منسوب تورلی قوم و اورورغلر ، انه شو ییرلرده حاکمیت قیلیب کیلگن لر.
هندوستانده تورکی سلاله لردن سنه لگچ ِ« بابری لر » همده بخارا ده گی امیر سیدعالم ، بلخده گی«هشتر خانی لر» ومیمنه مستقل امیر لیگی نینگ سونگی خانی، امیر دلاور خان(1884ـ1889) حاکمیتی تونتریلیشی بیلن تورکی سلاله لرنینگ حاکمیتی، شمالی و جنوبی تورکستانده اوز پایانیگه ییتدی. اوشبو حاکمیتلرنی تونتریلیشی گه سبب بیریاقدن اوشه امیر و امیر زاده لرنینگ تاج و تخت ایگله ش اوچون اوز ارا ایچکی نزاع وتوقنه شوو لری بولگنده ، ینه بیر یاقدن جهان اقتصادیات وسیاستی میدانیگه ینگی استعماری کوچلرنی شکلله نیشی سبب بولدی.اوشبو سیاست جهان مقایسیده ساویت لر وانگلیس لر نینگ سیاسی اتحادی نتیجه سیده یوزه گه کیلیب ، کیین میلادی ( 1888) امیر عبدالرحمن واسطه سیده بلخ و میمنه مستقل خانلیکلرینی آغدیریلیشی بیلن دوام تاپدی.
شوییلدن کیین تاریخده تورکستان دیب اته لگن شمالی حدود ساویتلر واسطه سیده (اوزبیکستان ، تاجیکستان ، تورکمنستان ، قیر غیزستان ، قزاقستان )دیگن کیچیک قسملرگه پرچه له نیب ، کیین افغانستان ساحه سیده جایلشگن جنوبی تورکستان نینگ نامی « شمال » یاکه «شمالی افغانستان » گه آلماشتیریلیب، اوییرده گی اوتراق اهالی قتل عام و سورگون ایتیلیب ، اولر اورنیگه مینگلب پشتون عایله لر سوولیک زراعتی منطقه لر، همده شمالده گی اورته اسیا جمهوریتلری چیگره لریده جایلشتیریلدی.
اوشبو استبدادی سیاست امیر امان الله حاکمیت دوریده (1919ـ 1929) ایکی «نظامنامه» صادر ایتیلیشی بیلن دوام تاپدی. اوشبو نظامنامه لر طفیلی مملکت نی کتته بیر قسمینی تشکیل بیرگن اوزبیک خلقی یاساققه تارتیلیب ، اوشبو خلق یشه گن جایلر ، اوزاصلی اهالیسی اوچون « قطغن » یورتلرگه ایلندی.
ظاهر شاه حاکمیتی دوریده ( میلادی 1933ـ 1972 ) اولکه نی پشتونیزه قیلیش سیاستی ینگی بیر سیاسی دستور صفتیده عملگه آشه ویردی. اوشبو سیاست بیرینچی دن « انجمن پشتو تولنه » توزه لیشی بیلن رسما ایش باشله سه هم ، سونگره اولکه ده غیر پشتون اهالیگه قرشی مدنی ـ فرهنگی ساحه لرده ضربه اوریش نیتیده دولت رسمی لری تمانیدن عملی ایش و کور ه ش لرنی مرکزی گه ایله ندی. نتیجه ده تورک تیللرینی دولتی اداره و مکتبلردن هیده ش واوشبو تیللرده سوز لاووچی ضیالی لرنینگ دولتی ونظامی مقام ومنصب لردن چیت لنتیریش واوشبو سیاست بیلن قرشی چیققن لرنی قماققه سالیب ، آغیر شکنجه لر آستیده اولدیریش بیلن اوز اوجیگه ییتدی. شو دورده پشتو تیلینی بیرینچی حاکم تیل قیلیش اوچون مکتب کتابلری ودولتی دفتر ودیوانلر بوتونله ی پشتولشتیریلیب ، دولت مامورلری زوردن پشتو کورسلرینی اوقیش گه مجبور ایتیلر ایدیلر.، اوشبو کورسلرده حاضر بولمه گن یاکه بیتیرمه گنلر اوز دولتی وظیفه لرینی قولدن بیریب یاکه معاشلری تارتیلیب آلیش بیلن مجازات بولر ایدیلر.
شونینگدیک اوز ملی کییم لرینی کییب ، قدیمگی عرف ـ عادتلرنی دوام ایتتیرگن اهالیگه نسبتا حقارت و اهانتلر روا ایتیلر ایدی.مکتب درسی کتابلرده تورکی پادشاهلرگه عاید فصل لرنی چیقاریب تشله ش ، تورکی سلا له لرگه منسوب مدنی – تاریخی یادگارلیکلرنی بوزیب ، ویرانه گه ایله نتیریش ، ایسکی مدنی یادگارلیکلر وقبر تاشلرنی نابود ایتیش ، نادر قولیازمه نسخه لرنی قیته –قیته شمالی ولایتلردن ییغیب اوت بیریش یاکه قیمت بهالر بیلن تشقی مملکتلر موزیملریده ساتیش ، تورکی خلقلر ضیالی ونفوذلی ملی شخصیت لری اوچون ایریم سیاسی واجتماعی توسیق لر یره تیش ، همده اولکه سطحیده بولگن تورلی منطقه لرنی اصلی آتینی آلماشتیریب ، اورنیگه پشتو آ ت قوییش سیاسی حاکمیت نی عادی سیاستی گه ایله نیب کیتدی.
بیز اوشبو مقاله آرقه لی اوز اصل آتینی یوقاتیب ، اورنیگه جعل قیلینیب قوییلگن بیر خیل منطقه لر اسمینی کورسه تیش بیلن سوزیمیزنی یکونله یمیز.
– ایرو تام (حیرتان ) بلخ
– بوینی قره ( شولگر ) بلخ
– آ ی بیک (ایبک) سمنگان
– تاش قورغان ( خلم ) سمنگان
– بیش بولاق ( پنزه شینه ) جلال آباد
– قوش گنبذ (خوش گنبد) جلال آباد
– جلال آباد ( ترون شار ) جلال آباد
– اله سای ( آله سای ) کابل
– قلعه قابل بیگ (قابل بای ) کابل
– قلعه فاضل بیگ ( فاضل بای ) کابل
– قلعه مراد بیک ( مراد خانی ) کابل
– سه اولنگ (سالنگ ) پروان
– یکه اولنگ ( یکاولنگ) پروان
– سبزوار (شین دند ) فراه
– قرا تیپه ( تور غندی) هرات
– شینگلی ( شین کلی ) فاریاب
– تورت خیل ( تور خیل ) فاریاب
– خان چارباغی ( خان چار باغ) اندخوی
– آلتی خواجه عزیزان( اصحاب کهف) فاریاب
– چاونی بیرون ( پشتونکوت ) فاریاب
– کتته خوارزم ( کلته خروس) قیصار
– دره آغزی (دهن دره ) فاریاب
– تخته پل ( افغانکو ت ) میمنه
– کتته تاش ( غنده سنگ ) فاریاب
– اونچه ارلات ( اون جلاد ) فاریاب
– شیش تیپه (شش تپه) فاریاب
– غور تیپه (غار تپه ) فاریاب
– باییم اوغلی ( بایمغلی) فاریاب
– بای قیزی (بادغیسی) فاریاب
– آته خوان خواجه (عطا خان خواجه) فاریاب
– تورت کول ( تور گل ) فاریاب
– اله تیاق ( طاهریان ) فاریاب
– تیک تاش ( دین تاج ) فاریاب
– کوندوز ( قندوز ) کندوز
– قیزیل قلعه ( شیرخان بندر) کندوز
– چار باغ گلشن (شینکی ) بلخ
– ینگی اریق (نوی کوت ) بلخ
– هزاره چقیش (استولگی ) بلخ
– یول بولدی (لیندی ) بلخ
– قوش تیپه (منگولی ) بلخ
– حصارک ( اوغز ) بلخ
– پلاس پوش ( زوزان ) بلخ
– چهل ستون (غندان ) بلخ
– کوشک عبدل (بانده ) بلخ
– قریه بهاوالدین (شپوله ) بلخ
– باغ اوراق (حاجی کوت) بلخ
– قلعه چه (سپین کوت ) بلخ
– دلبر جین (شلخی ) بلخ
– رحمت آ باد (چر گی) بلخ
– سمر قندیان (زرغون کوت) بلخ
– ایلمانی ( وچه ونه ) بلخ
– سلطان خواجه ولی( مروندی ) بلخ
– آق تیپه ( سپینکی ) بلخ
– قورماچ قلعه (غور ماچ ) بادغیس
– چیم اریق ( شمریق ) سمنگان
دولت كپتان حماسه سي محمد كاظم اميني
جنوبي توركستانده گي تورك ـ اوزبيك خلقي نينگ سياسي تقديريگه قبيله سالار شوؤنيزم تسلطي دوري سنه لميش اخيرگي دورلرده يوز بيرگن كتته واقعه وملي حركتلردن بيري ، دولت كپتان حماسه سي حسابلنه دي .
اوشبوداستان 1357 ييل آقيميده حرمتلي سيد حيدر قريشي «اپارسين فلم » توزه توچي شخصي مؤسسه تامانيدن سناريو شكلده يازيليب فلم توزيلدي ليكن حكومت دستگاهلري موضوعدن خبر تاپيب اوشبو فلمني سانسور آستيده آلدي، كيين فلم نامي« غارتگران» گه اوزگرتيريلگنده هم ، اونگه رسمي نمايش اوچون رخصت بيريلمه ي نتيجه ده توزه تگن شخصني فلم سازليك كمپني سي اره دن كيتيشگه سبب بولدي.
اونينگ آتي « دولت » وآته سي نينگ آتي« قابل باي »بوليب ، ميمنه نينگ « قوطور » قيشلاغيدن بوليب ، آته سي اوشه ييرده « ميرآب باشي » بولگن . « كپتان » لقبي ، اوشه دور نينگ نظامي رتبه لريدن بوليب « يوز باشي » ياكه « تولي قومانداني » ، ( تولي مشر ) معني سيني افاده ليدي. بورتبه اونگه دولت حربي كوچلري صفيده كيريب ، اوزيدن كوپ قهرمانليك وايش ـ كوره ش كورستگني سببلي اونگه بيريلگن. اونينگ « خالمراد پهلوان » ديگن بير اينيسي هم بوليب او بيلن بيرگه قولداشيليك قيلگني معلوم . كيين بو شخص مرموز شكلده « اوغيل فالچي » ديگن بير مكاره خاتين واسطه سيده اولديريلگن.
ديمك ، افغانستان ديگن مملكتني رسمي صورتده شكلله نيشيدن باشلب حاضرگچه
فقط گينه حاكم قوم وقبيله منفعتيگه خدمت قيلوچي سياستچيلر، اوتگن ايكي ـ اوچ
عصر اره سيده سياسي حاكميتدن چيتلنتيريلگن ، محكوم مليتلر گه منسوب ، قومي ناسيوناليزم منفعتيگه قرشي تورگن هربير ملي ومردمي حركتني تيزليكده اره دن كوتريب ، يوقه تيش اوچون اوني ياغي وباغي ديب ،عاموي اخبارت واسطه سيده شونده ي ملي حركتلرواولرنينگ باشليغلريدن ، ايجابي بير سيما يره تيب قويگن.
دولت كپتان باشچيليگيده يولگه توشيب ، ملي مضمونگه ايگه بولگن اوشبو قيام نينگ آتي وذاتي افغانستان مسلط بولگن شؤو نستيك توزوملر منفعتي بويوريغيگه بنأ يازيلگن تاريخلرده حقيقي صورتده انعكاس ايتتيريلگن بولمسه هم، اوشبو
واقعه اوزبيك خلق فولكلوريده ، همده جنوبي توركستان ياكه حاضرگي شمالي افغانستانده استقامت قيلووچي اوزبيك خلق نينگ مدني تورموشيده ، اوچمس ايز قالديريب كيلگن.
دولت كپتان (1285 ـ 1308 شمسي هجري ييللر )واسطه سيگه يولگه تشله نگن ملي حركت وتيبره نيش معلوم درجه ده اوشبو حركت نينگ باشليغ لري بيليم سيز بوليب ، ييترلي درجه ده سياسي تجربه لر همده نظملي روشده بير سازماني تشكيلات وريجه لنگن سياسي برنامه لرده ايگمه بوله آ لمسليگي سببلي ، آز مدت ايچيده حاكم شؤونيز م عملدارلري واسطه سيده ييچيليب ونتيجه ده اوشبو حركتني اورته دن كيتيشيگه سبب بولدي.
دولت كپتان سواد نعمتيدن محروم بوليب تعليمات كورمه گنليگي اونچه كوپ آنگلي كيمسه ايمس ايدي ، ليكن او جوده هم باتور ، پهلوان وشجاعتليك ملي تويغو وحسياتگه ايگه ييگيت ايدي . او يشه گن دور ، سياسي جهتدن اوزبيك خلقي وباشقه محكوم مليتلر اوچون آغير ومشقتلي بير دور حسابله نيب، انه شو قرا دورلرده محكوم مليتلر گه نسبتأ سانسيز جفا و ملي ستملر رواايتيلر ايدي .
دولت كپتان نينگ ظهور ايتيشي، تاريخي نقطه نظردن شؤونيزم توزومي نينگ متعصب عملدار لريدن بيري سنه لميش نادر خان حاكميتي بيلن تينگ كيله دي. دولت كپتان باشچيليگيده يولگه تشلنگن ملي حركت ، شمسي هجري اون ايكينچي عصر نينگ اخيرگي اونليگي ( دهه اخير) واون اوچينچي عصر نينگ بيرينچي اونليگي ( دهه اول ) گه شكللندي.
او، حاكميت تيپه سيده قدرت سوره ديگن شؤ ونيست عملدارلر نينگ ملي ستم همده حاكميت ومحكوميت فرهنگيني رواجلنتيرووچي سياستي بيلن قرشي توريب ، آزمدت ايچيده عامه اولوس اره سيدن اوزيگه يوزلب ومينگلب آرقه دا ش تاپيب ، بير خيل حربي حركتلر واوروشلرگه قول اوره باشله دي . دولت كپتان انه شو كوره ش نتيجه سيده كتته مؤ فقيتلر قولگه كيلتيريب ، اوز مخالفلريگه قتتيق ضربه اوريش بيلن اوز باتيرليگيني اثباتلب بيردي. دولت كپتان بير خيل نظامي حركتلر نتيجه سيده ، ميمنه شهري واونينگ اولوسوالليكلري اوستيده بولگن اجنبي باسقينچيلر ني آلديني آليش بيلن اولرگه ققشتغيچ ضربه اوردي كه شولر جمله سيدن ( درويزه خان ) ناملي ميمنه واونينگ اطرافيده كيلتيريلگن افاغنه ناقل لر فتنه سيني باستيريش شونينگديك كوهستانليكلر هجوميني آلديني آليش ايدي.
شونينگديك دولت كپتان بير خيل نظامي حركتلر نتيجه سيده هرات ، بلخ ، شبرغان و سرپل لرگه باريب ظالملر اوييني بوزيب ، اورنيده دولت آباد لر قورگن. او، اولكه نينگ ايركينليگيني قولگه كيلتيريش اوچون يولگه توشگن استقلال اوروشلريده « حبيب الله ـ خادم دين رسول الله » قياميني حربي ياردم قيليش اوچون ايكي مرته ميمنه دن ، شمالي وكوهدامن تامان ياردمچي قشون يباردي .
شو نينگ ديك دولت كپتان شمالي توركستان نينگ نظامي وسياسي باشليغ لريدن بيري بولميش « ابراهيم بيگ لقي »و «چهاري بيگ لقي » لر بيلن هم اوچره شيب ، فكر آلماشتيرگن. دولت كپتان نينگ واسطه سيده يولگه تشلنگن ملي حركت ، بيرينچي ده كيچيك شخصي ومحيطي خصومتلردن باشلنسه هم ، كيين كوترينكي روح كسب ايتيب ، رسمي شكلني اوزيگه آلدي. اوشبو ملي حركتني يينچيليشي ، مسلط سياسي توزوم واسطه سيده ايلگريدن ريجه لنگن بولسه ـ هم ليكن بو نقشه ميمنه ده عملدار بولگن نيچه بير كيمسه جمله دن « جرنيل پاينده محمد خان چرخي ـ شيرين گل كرنيل ـ غلام نبي ناصري » لر واسطه سيده عملگه آشيريلدي. شوكبي اونينگ قتليگه « دولت ارباب » ديگن بير شخص ني هم قولي بار ليگي انيقلنگن .
دولت كپتان ، ميمنه نايب الحكومه ليگي واسطه سييده يولگه توشگن بير كتته باسقين نتيجه سيده ، ياز فصلي نينگ حرارتلي بير توشيده ، ميمنه نينگ امامصاحب قيشلا غيده اوزي نينگ بير خيل اورتاغلري بيلن قتل ايتيلدي.او،قتل ايتيلگندن سونگ هم ، شؤونيزم
عملدارلري اونينگ جنازه سيگه هر قنده ي تحقير وهتك حرمتدن واز كيچمه ي، اوچ كون اونينگ جنازه سيني « پريدگاه » ديگن منطقه ده خلقگه عبرت بيريش اوچون اياقدن آسيب قويديلر.
دولت كپتان واونينگ همتيده يولگه تشلنگن ملي حركت ، جنوبي توركستانده حيات كيچيره ديگن اوزبيك خلقي نينگ فاشيستي توزومگه قرشي آليب بارگن كوره ش لريدن بيري سنه ليب ، اوشبو ملي ومردمي حركت معلوم درجه ، خلق ايجاديده كته تأ ثيرات قالديرگن .
حاضر اوشبو واقعه دن تخمين (85 ) ييل اوتگن بولسه ـ هم اونينگ حقيده عامه خلق واسطه سيده توزيلگن قوشيق وفولكلوري روايتلر ياش ـ قرري و ايركك ـ خاتين لر تامانيدن ايريم اولتيريش ، ييغينات ومراسم لرده اوقيليب ، عامه اولوس اوچون اونوتيلمس بير قهرمانليك ايرتكي صفتيده اورين ايگللب قالگن.
« دولت كپتان فولكلوري داستاني » نينگ تانيقلي روايتچيلريدن بيري « قاري دلارام» ناملي بير ملا قيز معروف بوليب قالگن. او، ايسه دولت كپتان قصه سيني جوده هم احساس و تويغو بيلن ، دف چاليب اجرا ايتر ايكن ، بيز اوشبو ملا قيز واسطه سيده اجرا ايتيلگن دولت كپتان قصه سي بير توريني روايت قيليش نيتيده ، اوشبو كستلرني قولگه كيلتيره آلمه ديك. شونينگ اوچون بوييرده اوشبو واقعه ، جنوبي توركستان نينگ تانيقلي خلق ايجاد كارو قوشيقچي سي رحمتلي « رمضان ايشان » واسطه سيده اجرأ ايتيلگن روايت ني عزيز اوقووچيلرگه حواله ايته ميز.
غم بيلن غصه سيني درزاب حصه سيني
برينگ ايتيب بيره ي دولت جان قصه سيني
#####
گلله باققه اوي لر ي كوينمه ي كيتتي بويلري
سيلكيلله يدي كيله دي جانيمگه كلمه گويلر ي
#####
آتتي طنابي ايپ دان اوقيب نمازي ، خفتا ن
دنيادن ناميد اوتتي قابل ني اوغلي كپتان
#####
آتتي طنابي ايپ دان كويله ك ـ ايشتاني صوفدان
ميمنه دن ياغي بولدي قوطوري دولت كپتا ن
#####
كبابيني سيخي گـــه قره ب قالديم رخيگه
دولت جاندي ايت من فيته ني اول رخي گه
#####
قوليگه كتته تبـــر كنده له ني يارمه دي
«پاينده خان» وصيت قيلدي دولت كپتان بارمه دي
#####
دمبوره ده گي تار گه فيصله بولگن كار گه
« دولت » صاحسي بيتتي اولتيريبدي سماوارگه
#####
شيرين شكر سوزيدن ياش آقه دي كوزيدن
بير تولي عسكر كيلدي «دولت كپتان» ايزيدن
#####
ارپه ـ بوغدايني اوردي عسكرني قطار تيردي
فوج وپلته نگ كيلدي ديب دولتگه خبر كيلد ي
#####
كونه ديديم ،كونه دي كوزلري شمعدي يانه دي
تفنگني شانه گه آليب دولت كپتان جونه دي
#####
كاكلرينگني تره ب كيليب من ايزينگدن سوره ب
دولت جان اوردم بولدي راستهء بازار گه قره ب
#####
گلاب سيپديم يوزينگه ياش اينه لدي كوزينگه
قنداغ قيله ي اكه جان؟ انصاف بيرسين اوزينگه
#####
قصابده گي گوشيم گه كيچه كوشمه ـ كوشيمگه
دولت كپتان ني ايتديب قويمه ديلر اوز خوشيم گه
#####
بلا سيني آله مــــن قچن ايريلدي قوزيد ن
دولت كپتان ايلگري عسكر له هم ايز يدن
#####
رفيقني مخته مه دي چوبني ييرگه نيخته مه دي
هر قنچه كه قيلديلر دولت كپتان تاخته مه دي
#####
بلانگ ني آله ي قوزيم قچن كيليب سن سوره ب
دولت هم اوردم بولدي راستهء بازارگه قر ه ب
#####
بودنه ني پلي گه قطار ده گي نلي گه
ايندي تفنگ آتيله ديب ايتدي عسكرلريگه
#####
تيگيرمان بققه سيدن جفتلب آل يققه سيدن
گوله ژاله دي كيلر دولت جان آرقه سيدن
#####
پخته تشله گن توندن مين گپ اورگنديم سيندن
دولت كپتان قصه سي يادگاري قالسين ميند ن
#####
چلم لرني چاغله دي سينه لريمني داغله د ي
بجلگي دن اوق تيگدي رومالي بيلن باغله دي
#####
بودنه كيلدي دامگه گلدي چيقر دي ميدانگه
اياغي كچل ـ كچل ييتيشدي امام جانگه
#####
هواده گي ابر گه بنده قيلگن جبر گه
باريب كيردي اكه جان دولت كهنه قبر گه
#####
قبريني تاپمه ي كيته ي رفيقلريني مقته دي
دولت قبر گه كيردي عسكرلر قره ب تاخته دي
#####
دروازه ني آچمه دي آتني ميندي قاچمه دي
خدا قيتدي دولت دن يازده تيره كوچمه دي
#####
كاكل لريني تره ب يورديم گوشه دن مره ب
تفنگ ني قولاچ قيلدي تولي مشر گه قره ب
#####
بودنه ني داني گه عزت قيلدي مهماني گه
ميلتيغني قولاچ قيلدي هم هيچكيم كيلمس يانيگه
#####
باغده گي تيره گي دن هم كتته دره گي دن
خير ميلتيغي بولمسه قورقه ديلر يوره گي دن
#####
هه اوچتي يه،هه اوچتي «چاوني» دن كفتراوچتي
عين چاشگاه پيشين ده «دولت جان» اوققه اوچتي
#####
پيشين گه ييديك ناندي رفيق جانمه ـ جاندي
اوزيني دستگاه لري يوقه تدي دولت جاندي
#####
قصه قيلديم اوره ني قولگه آلديم دوره ني
سينه دن باللب اوردي سبيل يازده تيره نــــي
#####
آت دي طنابي ايپ دان اوقيب نمازي خفتان
دنيادن ناميد اوتتي « قابل» ني اوغلي«كپتان»
#####
شكرخدا اكه جان زيارت قيلديم مزار ني
قيتيب آنه توغرمي؟ دولت جاندي دلاور ني
#####
هيچكيم ني چاره سي ياغ خدا قيلگن جبردن
مرده ني چيقر ديلر سبيل كهنه قبر دن
#####
دل بيلن گرده سيني مرده ني زرده سيني
«پريد گاه» آستي لر دولت جان مرده سيني
#####
بيرگن كاوله يدي كازه كيتمه بوله من ناز ه
بيش مينگ نفر اوقيدي دولت كپتانگه جنازه
#####
بلانگ ني آله ي ملا قولينگ ني توتسين الله
مرده سيگه اوقيدي بير اونته ، بير داملا
#####
قولتيغي گه ياشيردي كتته ـ كم دن آ شيردي
دولت ني مرده سيني ايلتيب خاككه تاپيشردي
#####
طويله گه باغله لگن آت قول لريگه بار ساعات
«دولت» كه اوليب كيتتي شهيد بولدي«خالمراد»
#####
يككه تارتتي تاوان دي ديوانه قيلدي خان دي
قيته آنه توغه رمي ؟ دولت جاندي جوان دي
#####
بلا سيني آله ي دي دلگه بالاي بله م دي
فقط اوچ متر ايدي قد وبستي بله م دي
#####
چلميني چاغله گن سينه لرني داغله گن
مزار كيليب «دولت كپتان» هزاره لرني قووله گن
#####
توريمني بيلن تا ت گه بله نگ خانه آبات گه
ايسيز هم دولت كپتان بير قتله بارگن هرات گه
#####
آتده گي ايگه ر لريم تيگديمي خبر لريم
دولت ياديمگه توشسه در آله ر جگر لريم
#####
ييتي تولدي بهاري پاي تابه ني آهاري
آغه م ديب ايززلليدي «دولت كپتان»خواهاري
#####
توت درخت ني تنه سي بير قولاچ بار شانه سي
آنه نگ بولسه م اوله ي ديب جوره ب قالدي آنه سي
#####
قصاب ني بيرگن گوشي آدم دي كفن پوشي
همه لاله زار بولدي دولت جان قوم وخويشي
#####
هواگه چيققن آي گه سرشته بولگن جايگه
«دولت» ني قصه سيني خلاص قيلديم شوجاییگه
