ایکینچی قسم
بابر شاه باغـیده:
ــــــــــــــــــــــــ
جنوبی تورکستان ضیالیلری نینگ بیرینچی ییغیلیشیدن 68 ییل اوتدی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
«تورکلیک نینگ قانی نی بولدی که جوش اورمی کیتر؟»
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
2 – نــچـی قـسـم
ــــــــــــــــــــــــــــ
یاغمیر توختب، بولوتلر ترقلیب، هوا آچیلیب کیتدی. یاغمیر گل لر و درختلرنی یوویب، گرد و غباردن پاکیزه لگن ایدی. بابر باغیده بیر مصفا فضا و الهام بخش هوا حکم سورردی. دوستلر بیلن ایله نیب، بابرنینگ ابدی یاتر جاییگه باردیک. مقبره نینگ باش تمانیده چیرایلی خط بیلن یازیلگن قوییده گی شعر دقتنی اوزیگه تارتردی:
پادشاهی کز جبینش تافتی نور اله ـــــــ آن ظهیرالدین محمد بود بابر پادشاه
با شکوه و دولت و اقبال و عدل و داد و دین ـــ داشت از توفیق و فیض و فتح و فیروزی سپاه
عالم اجسام را بگرفت و شد روشن روان ـــــــ بهر فتح عالم ارواح چون نور نگاه
آخرگی بیت تولیق اوقیلمدی. اونینگ ترجمه سی قوییده گیدیک: ــ او، جنتدن جای آلگندن کیین میندن اونینگ وفات ییلینی سورشدی. مین:
“فردوس دانم جای بابر پادشاه”، دیب جواب بیردیم (قوش تیرناق ایچیده گی جمله دن ابجد حسابیده بابر شاه نینگ وفات ییلی کیلیب چیقه دی).
مرمر لوحه نینگ آرتیده یازیلگن نثر سطرلری نینگ ترجمه سی: “ابوالمظفر نورالدین محمد جهانگیر بن عرش آشیان جلال الدین محمد اکبر پادشاه، حضرت جنت مکان ظهیرالدین محمد پادشاه غازی نینگ مبارک روضه لرینی زیارت قیلیشگه مشرف بولگنده اوشبو لوحه نی بویوردیلر. تختگه اولتیریش نینگ اوچنچی ییلی، یعنی 1016 ییلگه توغری کیله دی”.
کوپ ییللرآلدین مشهور شاعرعلامه محمد اقبال هندوستاندن کیلیب، بابرنینگ مزاری آلدیده توریب قوییده گی شعرنی یازگن ایدی:
بیا که ساز فرنگ ازنوا برافتاده است *** درون پردۀ او نغمه نیست فریاد است.
زمانه کهنه بتان را هزار بار آراست *** من از حرم نگذشتم که پخته بنیاد است.
درفش ملت عثمانیان دوباره بلند *** چه گویمت که به تیموریان چه افتاده است؟
خوشا نصیب که خاک تو آرمید اینجا *** که این زمین زطلسم فرنگ آزاد است.
هزار مرتبه کابل نکوتر از دهلی است *** “که آن عجوزه عروس هزار داماد است”
درون دیده نگه دارم اشک خونین را *** که من فقیرم و این دولت خداداد است.
اگرچه پیر حرم ورد لااله دارد *** کجا نگاه که بُرنده تر ز پولاد است.
کمینه اوشه الهام بخش فضاده حضرت بابر مزاری یانیده قوییده گی رباعینی یازگن ایدیم:
شاها سیندیک اولوغ شه نی دنیا *** هیچ کورمه دی و ینه کورالمس اصلا
عالمنی آلیب عقل و تدبر بیرلن *** بالآخره ییرنینگ آستیده تاپدینگ جا
رباعی، اورتاقلرگه منظور بولیب، مینی تشویق قیلدیلر.
دوستلر باغ تازه هواسیده یوریب، سیرایتیشگه دوام بیردیلر. همه خورسند ایدی. عصرچاغلری خیرله شیب، کیله جکده هم شو کبی اولتیریشلر ایستگی بیلن خیرلشدیک.
ایتیش کیرک که افغانستان و هندوستانده 300 ییلگه چه دوام ایتگن بویوک امپراتورلیک که اساس سالگن اولوغ تورکی خاقان ظهیرالدین محمد بابر قورگن باغده ملی ایستکلراساسیده تشکیل ایتیلگن بو مجلس، تورکستان ضیالیلری اوچون بیر تاریخی ییغیلیش و قاره استبداد گه قرشی نفرت و خصومت بیلن کورش باشله نیشی نینگ اویوشتیریلگن بیرینچی کورینیشی ایدی.
بو تاریخی جلسه گه اشتراک ایتگنلرنینگ هر بیری امکانی باریچه ملتیمیزنینگ سیاسی آنگینی اشیریش یولیده اوز سعی و حرکتلرینی ایه مه دیلر.
حاضراولرنینگ کوپچیلیگی حیات بیلن خیرلشیب، دنیادن اوتگنلر. بیز اولرنینگ خاطره لرینی اعزازلب، یره توچی برچه لرینی اوز رحمتی بیلن چولغب آلسین دیب ایستک بیلدیره میز.
بختیمیزگه ییغیلیش تشکیلاتچیسی حرمتلی دوستیمیز میمنه لیک قاضی عبدالعزیز ضیا سلطانی نی دوستیمیز داکتر غلام نبی سلطانی یاردمی بیلن تاپیب آلیشگه موفق بولیب، تیلفون آرقه لی او بیلن صحبتلشدیک. او کیشی حاضرمزار شریف شهریده اوز دارالوکاله سیده ایش بیلن مشغول. مین او کیشی نینگ یاردمی بیلن جلسه جریانی و اشتراکچیلری حقیده معلوماتیمنی تکمیل قیلیب آلدیم. بو همکارلیک اوچون قاضی جنابلریگه تشکر اظهار ایتگن حالده، عمرلری اوزاق بولسین دیمن.
شونینگدیک دوستیمیز حرمتلی جنرال سراج الدین قیتمسدن، افغانستانگه سفرلری جریانیده مرحوم قاضی بیلن اوچره شیب صحبتله شیشلرینی التماس قیلگن ایدیم. بو اوچره شوو جوده اورینلی بولدی. بولیب اوتگن ملاقات ویدوسینی تقدیم ایتیب، قیتمس صاحبگه تشکر بیلدیره میز. شونینگدیک مرحوم قاضی نینگ ییگیتلیک دوری صورتلرینی حرمتلی ذکیه قیومی صحیفه سیدن کوچیریب آلدیک. آی بیک جوزجانیگه اونینگ نواقصینی توزه تیب بیرگنی اوچون ممنونیت اظهار ایته میر.
قوییده، بابر باغی ییغیلیشیگه اشتراک ایتگن بیر قتار تورکستان ضیالیلری نینگ اسملری و ایریملری نینگ فوتولرینی تقدیم ایته میز. برچه دوستلر و مرحوملر عایله لریدن کمال احترام ایله التماس قیله میز کیم اگر امکانی بولسه بیزگه رویخطده گی ذاتلرنینگ عکسلرینی یوباریش بیلن، اولرنینگ روحلرینی شاد ایتیب، بیزنی ممنون ایتسه لر.
آدرسلر:
Email: kok1936@hotmail.com
فسبوک: Sh Juzjany
1331 ییل بابرشاه باغیده تشکیل ایتیلگن تورکستان ضیالیلری نینگ ییغیلیشی گه اشتراک ایتگن کیشیلرنینگ مبارک اسملری بیریله دی:
1- مرحوم قاضی قربان نیاز مرید (فاریاب)؛ 2- شهید محمد طاهر بدخشی، 3-مرحوم مولوی محمد رفیق عنبر(فاریاب)؛4 – مرحوم عبدالکریم بهمن (اندخوی)؛ 5- مرحوم توره قل تمکین (سمنگان)؛ 6 – مرحوم قاضی نظام الدین (فاریاب)؛ 7- مرحوم داکتر محمد صادق برنا آصفی (فاریاب)؛
8- مرحوم مولوی غوث الدین (فاریاب)؛ 9– مرحوم نظر محمد زراعت (فاریاب)؛ 10– عزت الله قیصاری (فاریاب)؛ 11 – مرحوم محمد قاسم حکیمی (فاریاب)؛ 12 – مرحوم خیر محمد دولتی (فاریاب)؛ 13 – مرحوم سرور غنچه (میمنه – بغلان)؛ 14 – قاضی یادگار راجی (سمنگان)؛ 15 – مرحوم قاضی نظام الدین (فاریاب)؛ 16– مرحوم ملا عبد الوهاب (فاریاب): 17- عبدالحکیم شرعی جوزجانی (سرپل)؛ 18- قاضی عبدالعزیز ضیا سلطانی (فاریاب)؛ 19 – مرحوم داکتر محمد عظیم رضا زاده، 20- رحمتلی استاد محمد اسماعیل مبلغ(هزاره)، قاضی زرشوی (فاریاب) و باشقه لر.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پروفیسور شرعی جوزجانی
