زندگینامۀ شادروان عزیزالله بوتون
بی وجودما همین هستی عدم خواهدشدن
تادراین آیینه پیداییم آدم-آدمست
(بیدل)
تولد،زادگاه وتعلیمات
عزیزالله بوتون فرزندایرنظر در سال 1327/1948 در خانواده بی بضاعت علم دوست و روشنفکر در قریه تورپاختوی شهر میمنه به دنیا آمد. تعلیمات دورۀ درمکتب دهاتی زاد
گاهش ودورۀ متوسطه رادرمکتب متوسطۀ تجربوی عربخانه فراگرفته بقیۀ تعلیمات خویشرادرمکتب «اصول تحریرکابل»بپایان رسانید.
بعدازچندسال کاردرمحدودۀ رسمیات درمرکزکشور،شامل «انستیتوت ادارۀ صنعتی»کابل گردیده وازآنجا فراغت حاصل کرد.
مشغولیت های رسمی ودیوانی
عزیزالله بوتون بعدازکسب تحصیلات عالی دوباره ازسال 1343/1964 شامل وظایف دولتی درچوکات وزارت مالیه گردیدودرپست های مختلف این وزارت تا سال 1374/1995 اجرای وظیفه نمود.
شهر میمنه تمام کرده بخاطر کسب تحصیل عازم کابل شد وی بعداز سپری کردن دوره تحصیل به درجه لیسانس از اداره انستیوت صنعت کابل فارغ شد. مرحوم از سال 1343 شامل وظیفه دولتی شده تا سال 1371 در بست های مختلف دولتی،در بخش ادارۀ املاک واسکان وزارت زراعت و تجارت بحیث عضو تفتیش داخلی درتشکیل وزارت زراعت کارهای مختلف رسمی را انجام داد.
با آغاز جنگ های تنظیمی وویرانگر در کابل،وی مانندده هزارهموطن دیگر،همراه خانواده به میمنه برگشت.مذکور ازسال 1371 درادارات مختلف ولایت فاریاب ،ازجمله درتشکیلات ریاست اطلاعات وکلتوربحیث معاون مالی واداری ریاست مطبعۀ دولتی فاریاب تاسال1375 ومعاون شورای ولایتی فاریاب حزب جنبش ملی-اسلامی افغانستان ،سپس به حیث معاون ودستیارریاست عمومی عودت مهاجرین وظایف دیوانی ورسمی انجام داده است.وی در سال 1396 به تقاعدسوق داده شد.
زندگی ادبی ومطبوعاتی
عزیزالله بوتون درکنارمسلک مالی وحسابداری که دراین امرتسلط وتجربه فوق العاده داشت. شاعر،نویسنده وژورنالیست نیزبود. وی کارشعرونویسنده گی را درسال 1352/1972 آغاز کرده ودردو زبان اوزبیکی ودری اشعارومقالات وی در مطبوعات کشورازجمله جریدۀ یولدوز وفاریاب وایشانچ وسایرنشریات کشورچاپ میگردد.مقالات واشعاروی بزبان دری تاسال 1369آخرین سال حاکمیت قانونی داکترنجیب الله فقید درنشریات مرکزچاپ گردیده وبعدازسال 1370 در نشریۀ ولایتی فاریاب نمایان شدند.
درزمان حیات وی درکتابهای تذکرۀ ذیل ازوی تذکربعمل آمده وچندنمونۀ آثارش نشرشده اند:
1.رنگین کماش شعر/ جلددوم/ تالیف محمدکاظم امینی/نشرات ریاست اطلاعات وفرهنگ فاریاب/ مطبعۀ کمپیوتری فرهاد/بلخ-مزارشریف/1384-2005/ صفحات(96-99).
2.تذکرۀ شعرای جوزجانان/ تالیف محمدکاظم امینی/نشرات بنیادفرهنگ وجامعۀ مدنی افغانستان/ بنگاه انتشاراتی میوند/ کابل-افغانستان/ 1385-2006.
3.
GUNUMUZ AFGNISTANLI OZBEK SAIRLERI / Ridvan OZturk. /Konya Ocak/ TUrkya / 2014 .
(این اثرتوسط یکی ازپروفیسوران یونیورسیتی تورکیه(دکتوررضوان اوزتورک) درمورد شعرای اوزبیک افغانستان نوشته شده است که بیشترینه منابع ان براساس تذکره های صاحب این قلم میباشد.این اثر بنام(شعرای معاصراوزبیک درافغانستان )بوده ودرسال1393در(قونیه) چاپ وتوزیع گردیده است. این اثربه دوزبان اوزبیکی وتورکی به الفبای متداول تورکی نوشته شده.)
متاسفانه درزمان حیات وی چه درزمان حاکمیت قوماندان سالای دردهۀ هفتاد وچه بعدازاستقرارحکومت انتقالی وامثالهم به علت رشدسکتورخصوصی وزمینگیرشدن ریاست های اطلاعات وفرهنگ وعدم ظرفیت سازی انجمن هاونهادهای مدنی و به همینگونه رواج فرهنگ تجمل پرستی وکمرنگ شدن مسایل فرهنگ وادب درمحیط فاریاب وبیعلاقگی وسطح پایین آگاهی مقامات مسوول ولایتی ازمسایل معنویات وتاریخ ، به همینگونه اقتصادپایین خانواده گی اهل فرهنگ نه تنها دراین مورد،بلکه بصورت عموم درهمه ساحات فرهنگی این وضعیت کماکان ادامه دارد.بادریغ ودردکه درزمان زندگی شاعردفترهای اشعارمذکورکه به زبانهای دری واوزبیکی درسه مجموعه ترتیب یافته بود؛مجال چاپ نیافته است.
زندگی خانوادگی وفرزندان
شادروان عزیزالله بوتون درمدت بیشتراز(50)سال خدمت درادارات دولتی کشورباکمال ایمانداری تقواوصداقت وظیفه اجراکرده وبامعیشت حلال فرزندان خودرا تربیه نمود.وی یکبارازدواج نموده وثمرۀ آن (5)فرزند،ازجمله(2)دخترو(3)پسرمیباشد. دخترانش بخانۀ بخت رفته اندوپسرانش نیزتحت تربیت سالم واهتمام پدر دارای تحصیلات عالی میباشند:
1.سنجربوتون مکتب ودورۀ تحصیلات عالی را دربخش حقوق وعلوم سیاسی درسطح لیسانس درمیمنه بپایان رسانیده واز6-7سال بدینسوباخانواده اش درکشورناروی زندگی نموده وهم اکنون در مقطع ماستری تحصیل میکند.
2.داکتر ارسلان فاکولته طب را در بلخ تکمیل کرده فعلاً بخاطر دریافت تخصص در شفاخانۀ جمهوریت کابل ایفای وظیفه میکند.
3.اولوغ بیک بوتون دوره لیسانس را در بلخ تکمیل کرده از بخش تکنالوژی لابراتوار فارغ شده است وهم اکنون دریکی از کلینیکهای صحی،بحیث لابرانت کارمیکند.
آفرینش ادبی وزندگی مطبوعاتی
مریضی ومرگ
شادروان عزیزالله بوتون ازچندسال بدینسواز تکلیف قلبی رنج میبرد وبالاخره به اثراین مرض مزمن شب دهم جوزا سال 1399/2020نسبت تکلیف(عدم کفایۀ قلب) به عمر(72)سالگی جان بجان آفرین تسلیم نموده ازدنیافانی به عالم باقی شتافت.پیکروی درقبرستان آباییش درقریۀ تورپاختوی شهرمیمنه بخاک سپرده شد. انالله واناالیه راجعون
محمدکاظم امینی/میمنه/11جوزا1399
