۸ عکس و ۹ نظر؛

پنجمین دور مذاکرات دیپلماتهای آمریکایی با نمایندگان طالبان در دوحه قطر جریان دارد. تاکنون نتایج این مذاکرات روشن نشده است. اما در افغانستان این موضوع بهدقت زیر نظر است، به ویژه از سوی جوانان و زنان. دو قشری که در زمان حاکمیت طالبان در دهه هفتاد خورشیدی، با محدودیتهای نسبتا زیادی دست به گریبان بودند. در این روزها، برای بیشتر جوانان و زنان افغان این سئوال مطرح است که آیا صلح با طالبان دستاوردها و ارزشهای ۱۸ ساله گذشته را با خطر رو به رو میسازد یا خیر؟ این مطلب بیانگر بیم و امید شماری از آنان درباره روند صلح است.

مرضیه سلحشور – خلبان
زنان در سالهای گذشته نقش برجستهای در توسعه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی افغانستان داشتهاند. آنان پیش از این، در سالهای جنگ و حاکمیت طالبان، قربانیهای زیادی را متحمل شده بودند. حالا که صحبت از مذاکرات صلح است، هر گونه توافق سیاسی باید مشارکت و سهم زنان را در بازسازی بهرسمیت بشناسند؛ نه اینکه مانند گذشته بال پرواز زنان درعرصههای مختلف زندگی بریده و آنها به حاشیه سقوط داده شوند. نمیتوان به این مذاکرات زیاد خوشبین بود؛ چرا که گروه طالبان دستاوردها و آزادی زنان را برخلاف ارزشهای اسلامی میپندارند. بسیاری از زنان خوشبینانه به این مذاکرات نگاه نمیکنند، بویژه برای زنهایی که در دوران پس از حاکمیت طالبان توانستهاند به آنچه که آرزو داشتند، دست یابند.

فهیم رسا – روزنامهنگار
ما نگرانیم، چون شهروندان مسئول هستیم. حقوقی را که در دورههای مختلف برای به دستآوردن آن مبارزه کردهایم در زمان حاضر، حداقل تمرین میکنیم. گروه طالبان در زمان زمامداریشان به این حقوق وقعی نگذاشتند. آنان جایگاه رفیع کرامت انسانی را که در اسلام هم به آن بسیار تأکید شده است به رسمیت نشناختند. امروز هم تغییری در آن موضع دیده نمیشود. بنابراین یک تعارض جدی بین طالبان و پاسداران حریم حقوق شهروندی وجود دارد.وضعیت امروز از جهتهایی شبیه است با اواخر حکومت حزب دموکراتیک خلق؛ اما فرق در این است که امروز ما صداهای اقشار و گروههای مختلف و حمایتهای بینالمللی را با خود داریم. ما از تاریخ گذشته درس گرفتهایم و در حکومت ما، مسئولیت و تدبیری برای بیرونرفت از این وضعیت وجود دارد.

حسنا جلیل – معین وزارت داخله
دولت و زنان افغانستان طرفدار پروسه صلح هستند، حتی اگر طالبان در این پروسه شرکت کنند. ما قربانی دادهایم و به عقب برنمیگردیم، حتی اگر طالبان بیایند. ما همچنان صاحب یک دولت مشروع و قانونی هستیم و از ارزشهایی که در ۱۸ سال اخیر به دست آوردهایم نمیگذریم. در این مدت توانایی زنان افغانستان بیشتر شده است؛ پس برای داشتن افغانستانی با آینده روشن، باید نقش زنان در نظر گرفته شود، چون ۴۹ درصد نیروی کار افغانستان زنان هستند.
عبدالرحمان هلمندی – عضو گروه طالبان
فکر نمیکنم که “امارت اسلامی” با نظام موجود در افغانستان یکجای شود. این تصور زمانی ممکن میشود که ما همه قربانیهای خود را فراموش کنیم و تنها هدفمان را رسیدن به قدرت بدانیم. اگر چنین شود، پیش وجدان خود احساس شرمندگی خواهیم کرد؛ چنین معنی میدهد که با وجود انقلاب و جنگ طولانی هیچ دستاوردی نداشتهایم.

شکوفه نورزی – فعال اجتماعی در هلمند
اگر طالبان بپذیرند که زنان هم میتوانند در عرصه سیاسی فعالیت کنند، ما با صلح با آنها مخالفتی نداریم. شنیدیم که طالبان گفتهاند که زنان نمیتوانند رئیس جمهوری شوند، با این نگاه آنها مخالف هستیم. طالبان نباید چنین محدودیتهایی را بر زنان وضع کنند. اگر آنها شرایط ما را بپذیرند، ما نیز شرایط آنها را قبول خواهیم کرد.

بهاره محبوبی – عکاس
بعضا حتی تصور برگشت طالبان و ممنوعالخروج شدن دخترانی که بیرون منزل کار میکنند از خانه، برایم ترسناک است. مخصوصا دخترانی که مثل من، عکاس هستند و با دوربین از خانه بیرون میشوند. “ممنوع شدن عکاسی”، حتی نمیخواهم این جمله را گاهی بشنوم.

حامد ایثار – استاد دانشگاه جوزجان
تنها با پیوستن یک و یا چند گروه مخالف نمیشود خوشبین به تامین صلح دایمی بود. به نظر من، زمانی صلح نسبی در افغانستان برقرار خواهد شد که از یکطرف، فکر طالبانی جامعه را تغییر دهیم و از جانب دیگر همگرایی را در سطح منطقه و جهان در رابطه به افغانستان بوجود بیاوریم. بدون در نظرداشت این موارد هرگونه چانهزنی میتواند تامین کننده اهداف گروهها و یا دولتیهایی باشد که سالها دست به دهشت و وحشت زدند و حالا میخواهند که دستآوردها و ارزشهای اساسی افغانستان را به معامله بگیرند.

سونیا سلطانی – بایسکلران/ دوچرخهسوار ساکن مزارشریف
حضور طالبان در شرایط فعلی در کشور ما یک نیاز مبرم و اساسی است. دلیلاش این است که با پیوستن آنها با دولت، مشکلات امنیتی کاسته شده و زمینه رشد و فعالیت در تمام ابعاد برای دولت و شهروندان مساعد میشود، تا در کنار یکدیگر بهتر از قبل کار و برای شکوفایی افغانستان مصممتر پیش بروند. از سوی دیگر نگرانی من به عنوان کسی که پیشهام بایسکلرانی است، این است که آیا با حضور طالبان میتوانم به فعالیتهایم در این زمینه ادامه بدهم؟

نقیب احمد عزیزی- نویسنده از ولایت خوست
من نگران صلح با طالبان نیستم. اگر صلح میشود طالبان ناگزیر هستند که معیارهای قرن ۲۱ را رعایت و خواستهای نسل جوان را قبول کنند. اگر قبول کنند مشکلی پیش نمیآید. اگر قبول نکنند وضعیت کنونی ادامه خواهد یافت. جهان افغانستان را تنها نمیگذارد. آمریکا کل جهان نیست. حکومت افغانستان در سیاست جهانی متحد یک قطب نیست که قطب دیگر با آن ومخالفت آشکار کند، ما انتخابهای دیگر هم داریم. افغانستان حالا نسبت به گذشته بسیار تغییر کرده است.