رولا غنی؛ چهره ای که با اقوام افغانستان درافتاده و می گوید که سایر اقوام باید به قوم پشتون افتخار کنند، زیرا این قوم با فرهنگ ترین و تاریخی ترین قوم در کشور است و سایر اقوام اقلیت های قومی.

به گزارش خبرگزاری صنا؛ رولا غنی، همسر رئیس جمهور غنی که چندی پیش اظهارات جنجالی در مورد قوم سادات ابراز کرد و گفته بود که سادات یک قوم نیست، بلکه یک طبقه است، واکنش تند قوم سادات را برانگیخت.

اظهارات غنی در مورد قوم سادات

در پیوند به این اظهارات رولا غنی، هزاران شهروند ولایت بامیان با راهپیمایی اعتراض آمیز تصویر وی را به آتش کشیدند و غنی را یک متعصب و نفهم خواندند.

در همین حال میلیون ها کاربرد شبکه های اجتماعی نیز صدای عدالتخواهی شانرا بر علیه همسر رئیس جمهور بلند کردند و تأکید کردند که غنی باید از قوم سادات معذرت بخواهد.

چند ساعتی از این اعتراض ها نگذشته بود که معاون سخنگوی ارگ در بیانیه ای اعلام کرد که اظهارات رولا غنی موقف شخصی خودش بوده و به نمایندگی از حکومت صحبت نکرده است.

ابهامات در گفته های رولا غنی

در عین حال «سید محمد علی جاوید» یکی از بزرگان سادات و مشاور امور دینی رئیس جمهور اعلام کرد که در مورد اظهارات غنی دو ابهام وجود دارد.

جاوید افزود که ابهام اول اینکه سادات چگونه طبقه است و مراد از طبقه چیست؟ اگر مراد از طبقه طیف خاصى از جامعه چون دانشمندان، پزشکان، تاجران، کارگران و امثال آن باشد، معلوم است که سادات به این معنا، طبقه نیست، و اگر منظور از طبقه گروه و قشر خاصى از توده ى انسانى است، این معنا، قوم را هم شامل مى شود و سادات به این معنا، یک طبقه یعنى: یک قوم خاصى است.

وی افزود که اما ابهام دوم اینکه در هر قوم، سادات وجود دارد، نیز قابل مکث و واکاوى است٬ اگر منظور آن شهبانو این است که در اقوام مختلف مثلاً قوم ازبیک، یک طبقه با اینکه از لحاظ نژاد و تبار، ازبیک است ولى سید نیز مى باشد و هکذا در میان سایر اقوام، این گونه برداشت و اعتقاد از عدم آگاهى در مورد قوم و تبار شناسى و تاریخ این سرزمین ناشى مى شود.

سادات یک قوم مستقل است

مشاور رئیس جمهور تصریح کرد که تاکنون هیچ ترک نژاد، پشتون نژاد، هزاره نژاد و غیره ادعاى سیادت نکرده است و اگر منظور این باشد که سادات فرزندان على و فاطمه (ع) در اثر جور و ستم بنى امیه و بنى عباس در سرزمین هاى مختلف از جمله خراسان قدیم و افغانستان فعلى پراگنده شدند و در میان اقوام مختلف جاى گرفتند، دقیق و قابل قبول است. در افغانستان در میان هیچ قومى نیست مگر اینکه سادات حضور دارند و آن قوم، سادات را محترم مى دارند.

جاوید می گوید که هر چند نژاد سادات به عرب مى رسد همانگونه که ازبیک و ترکمن و غیره به ترک مى رسد، ولى در طول بیش از ١۴٠٠ سال، سادات، قومیت و هویت مستقل از عرب یافته است.

اصطلاح «بانوی اول» منسوخ شده است

همچنین «محمد مرادی» استاد دانشگاه می گوید که تا قبل از به میان آمدن دولت وحدت ملی در افغانستان، مشکل شماره‌گذاری خانم‌ها نیز وجود نداشت. پس از روکار آمدن این دولت و متعاقب آن، فعالیت «رولا غنی» همسر اشرف غنی در عرصه اجتماع، برخی رسانه‌های افغانستان با تقلید کورکورانه از برخی کشورهای غربی، درصدد زنده کردن یک اصطلاح منسوخ برآمدند که این اصطلاح که در حال حاضر حتی در بسیاری از کشورهای غربی نیز منسوخ شده، به کار بردن لقب، «خانم اول» یا «بانوی اول کشور» برای همسر اشرف غنی است.

مرادی افزود که بانوی اول، لقبی است که درگذشته، دربار شاهان اروپایی و بعضاً چینی، به همسران شاهان اعطاء می‌کردند اما با رفتن جامعه به‌سوی دموکراسی، این اصطلاح نیز منسوخ شد و در حال حاضر فقط چند کشور معدود از آن استفاده می‌کنند که همواره مورد انتقاد فعالان مدنی قرار داشته است.

بانو اولی و دومی و سومی نداریم

وی تصریح کرد که در تعریف نوین دموکراسی در یک جامعه، همان‌طور که شهروند اولی، دومی و سومی نداریم، بانو اولی و دومی و سومی هم نداریم.

استاد دانشگاه می افزاید که بر اساس این تعریف، واگذاری لقب بانو اول به همسر رئیس‌جمهور خلاف اصل حکومت‌داری مردمی است که در آن بین خانم‌ رئیس‌جمهور و سایر خانم‌های کشور، تفاوتی از نگاه رتبه‌بندی و شماره‌گذاری وجود ندارد.

به باور وی در حکومت‌های مردم‌گرا، چنان‌که طبقه‌بندی شهروندان برداشته می‌شود، واگذاری القاب و جایگاه‌های ویژه و تشریفاتی نیز برای نزدیکان حاکمان، مردود است.

محمد مرادی افزود که رولا غنی در حالی مدعی رفع تبیض بین زنان افغانستان است که لقب بانوی اولی، خود یک اصطلاح تبعیض‌آمیز است.

اظهارات تازه غنی

اما به تازگی خانم غنی اعلام کرده که قوم پشتون تاریخ چند هزار ساله در افغانستان دارد و سایر اقوام اقلیت های قومی هستند.

غنی افزود که اقوام ازبیک، هزاره و تاجیک اقلیت های کوچک قومی هستند که برتری پشتون ها را نمی پذیرند، به قانون و دموکراسی باور ندارند و برای همین به خشونت و سلاح روی آورده اند.

وی تصریح کرد که حمایت پشتون‌ها برای موفقیت آسان یک فرد در انتخابات کافی است و دیگر اقوام تنها با اتکا به خود قادر به انجام چنین کاری نیستند.

همسر رئیس جمهور درباره مسیحی و لبنانی بودنش گفت: بدون تغییر دین خود با رئیس جمهور (اشرف غنی) ازدواج کردم و از این موضوع خرسند هستم؛ با احترام به همه مسلمانان نیازی برای تغییر دین وجود ندارد.

رولا غنی و منازعه قومی

در همین حال «محمد اکرام اندیشمند» می گوید که تأسف و تلخی دیدگاه رولا غنی به این نکته بر می گردد که او به عنوان یک زن تحصیل یافتۀ مسیحی لبنانی-امریکایی که سال های طولانی شهروند امریکا و جهان غرب بوده است، به جای نسخۀ شهروندی و مدنیت در سیاست افغانستان، نسخۀ قومی را تجویز می کند. در حالی که او به خوبی می داند و با تحصیل و تجربه در دنیای غرب دریافته است که اکثریت و اقلیت بر مبنای دموکراسی در انتخابات، رأی شهروندان یک کشور است.

به گفته اندبشمند، غنی با این نسخۀ غلط و با این تفکر متعارض با سیاست متعارف و مدرن، سیاست را در افغانستان به منازعۀ قومی بر سر قدرت تقلیل می دهد و تحریف می کند.

وی تصریح کرد که از سوی دیگر رولا غنی به گونۀ شگفت آور و غیر قابل باور در این مورد با تناقض سخن می گوید. از یک طرف سنتی بودن جامعه و محدودیت های مذهبی و قبیله ای را مانع دموکراسی می خواند، و در جهت دیگر دموکراسی و انتخابات را یک پدیدۀ قومی معرفی می کند و پیروزی در انتخابات را که از الزامات و ارزش های دموکراسی است به اکثریت و اقلیت قومی مشروط و منوط می سازد.

«عبدالحی خراسانی» فعال اجتماعی می گوید که رولا غنی به عنوان بانوی اول حکومت وحدت ملی، روح قانون اساسی را نقض کرده است و باید از مردم افغانستان جداً معذرت بخواهد.