سرپلده پارلمان انتخاباتی نینگ ایکنچی دوره سی
3 – قسم
حکومت نماینده لری اوزلری امنیتنی بوزیب، میدانده ترتیب اورنه تیش اوچون تارتیلگن ایپلرآرقه سیده هم آدملرنی تورگنی قویمسدی. اولرنینگ مقصدی رأی بیرگنی کیلگنلرنی قورقیتیب، صحنه دن قاچیریش ایدی. لیکن سرپللیکلر کمال جسارت بیلن اولرگه قرشی کوره شیب، تاغدیک میدانگه توردیلر و رأی بیریشگه دوام بیردیلر.
میرزا نعیم هیأت نینگ یانیده بیر گوشه گه اولتیریب، وضعیتنی تماشا قیلیب تورردی و نیمه یوز بیریشی بیلن علاقه سی یوق ایدی.
کمال الدین اسحاقزیدن اونینگ وکیلی حاجی خیر محمد نماینده لیک قیلیب آدملر اره سیده اختلاف تشلب یورردی. ییگیتلر اونی نیچه کیشیگه پول بیریب رأیینی ساتیب آلیش وقتیده توتیب آلدیلر، لیکن ولسوال بو شکایتنی ایشیتمدی.
کاندیدلیکدن استعفا:
ــــــــــــــــــــــــــــ
سیلاونینگ ایکنچی کونی بیرینچی کوندن هم یمانراق بولدی. آدملرنی بهانه لر بیلن هر تمانگه سوریب، فضانی مختل قیلیب تورردیلر. رأی بیرووچیلر بیلن پولیس و حکومت نماینده لری اورته سیده قتتیق توقنشو و تصادم یوز بیریشی ممکن ایدی. بو وضعیتنی کوریب حاجی امان الله و حاجی قادر کاندیدلیکدن استعفا بیریشگه قرار قیلدیلر.
بلدیه سالونیده یاش اولوغلر ییغیلیشیده حاجی امان الله وضعیتگه اشاره قیلیب دیدی: عزیز برادرلر، احوالیمیزنی کوریب توریبسیزلر. حکومت نینگ همه سی رقیبلریمیز تمانیده، اولر بیزلرنی شکست بیرماقچی. اگر اتفاق بولمسک بای بیره میز. مین و حاجی قادر، شرعی صاحب اوچون کاندیدلیگیمیزدن اوته میز. بیزلرنینگ طرفدارلریمیز اوکیشیگه آواز بیره دی. لیکن بیر شرطیمیز بار و او شو که بیزلر قیلگن مصرفلریمیزنی بیرسنگلر.
همه بیر آواز بیلن اونینگ پیشنهادینی قبول قیلیب، مصرف لرینی تولیدیگن بولدیلر. بو مسولیتنی بایلر و دوکاندارلر اوز ذمه لریگه آلدیلر. مرحوم عبداالستار گلشنی پیشقدم ایدی. دعا و فاتحه دن کیین حاجی امان و حاجی قادر سالون نینگ تشقی صفه سیدن توریب سرپللیکلرگه خطاب قیلیب : عزیزبرادرلر، کوریب توریبسیزپراگنده لیک بیزلرگه شکست بیره دی. بیزلر همه میز بیر کاندیدگه آواز بیریشیمیز کیرک. مین و حاجی قادر سید عبدالحکیم شرعینی حمایه قیلیش اوچون کاندیدلیکدن استعفا بیره میز دیدی. حاجی قادر هم اونگه قوشیلیب اوز طرفدارلرینی شرعی صاحبگه رأی بیریلر دیب توصیه قیلدی.
اولرنینگ بو تصمیمی سرپللیکلرنی شور و هیجانگه سالدی، هر طرفدن تمجید و تحسین آوازی کوتریلدی و آدملر روحیه سینی کوتردی.
لیکن ولسوال و قاضی بو اعلانگه قرشی توریب، بیر آدمنی آتینی توتیب استعفا بیریش قانونگه خلاف بوله دی دیسه هم، حاجی امان سیز قانونیگیزنی خواهلگنیزدیک تطبیق قیلینگ دیدی.
دیموکراسی می یاک «سوته کراسی»؟
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
مین ولسوالگه قرشی توریب، حاکم صاحب، قیسی یوز بیلن قانوندن گپیره سیز؟ اهالی نینگ توغریسیده بولیب تورگن بو وحشیانه حرکتلرقیسی قانونگه توغری کیله دی؟ حاکم جنابلری، سیز اساسی قانونده وعده بیریلگن دیموکراسینی «سوته کراسی» گه تبدیل قیلدینگیز کو؟ قیسی دموکراسیده انسانلرنی تیاق بیلن اورینگلر دیب ایتیلگن؟ بیز لر سیزنی قانون شکن لیک جرمی بیلن یوقاری ارگانلرگه چه ترته میز، دیدیم.
ولسوال مینی قماققه آلیشگه تهدید قیلدی. مین قولینگدن کیلگنینی دریغ قیلمه گین دیب جواب بیردیم. سرپللیکلر بیرلشیب میندن حمایه قیلیب تورردی. ولسوال مونی پَیقب شستیدن توشتی. آره میزده کوپ مشاجره لردن کیین، سیلاو ایشی دوام ایتدی. آدملر روحیه سی کوتریلگن ایدی.
هر حالده بیرنچی انتخابات حوزه سی – سرپل شهریده بیشینچی کون شو وضعیت بیلن سیلاو توگه دی. صندوقلر آچیلگنده اسحاقزی نینگ صندوغی تقلب بیلن تولدیریلگنلیگی همه گه معلوم بولدی. مین ایککی مینگ و نیچه یوز رای آلگن ایدیم. اسحاقزی نینگ صندوغیگه میندن بیرمقدار کمراق رأی سالینگن ایدی.
تصور قیلینگ، اگر تقلب و زوروانلیک بولمسه، قندی قیلیب اسحاقزیلر سرپل شهریدن 2000دن کوپراق رأی آلیشی ممکن ایدی؟ اینیقسه بیر ییل آلدین بوغایی دهقانلرینی اولدیریب کویدیرگنلریدن کیین؟
حکومت نماینده لری تقلب و دسیسه لربیلن انتخابات جریانینی مختل قیلیش لری نتیجه سیده نهایت کوپ کیشی رأی بیریشدن محروم بولدی.
انتخابات نینگ اساسی مقصدی اوزبیکلرگه مجال بیرمسلیک و اولرنینگ کاندیدیگه پارلمانگه باریش یولینی توسیش ایدی.
ایرته سی انتخاباتنی دوام بیریش اوچون ایکنچی حوزه یعنی سرپل نینگ کوهستانات علاقدارلیگیگه باریش کیرک ایدی. بو حوزه نینگ اینگ مهم یاشی اولوغلری و اعتبارلی شخصیتلری بیلن کیلیشیلگن ایدیک. اولر اهالی نینگ هیچ بولمسه 80 فیصدی بیزلرگه آواز بیریشلرینی اطمینان بیرگن ایدیلر.
کیچقرون سرپل یاش اولوغلری ییغیلیشی بولدی. همه سیلاو جریانیده یوز بیرگن دسیسه لر و عملگه آشیریلگن تقلبلر اوچون عصبی لشیب، غضبلنگن ایدی. نیگه بیر عملی اقدام بیلن بو قانون شکنلیک آلدی آلینمگنی اوچون خفه و متأثر ایدیلر. مین اولرگه مسُله فقط سرپل معماسی ایمس، بلکه برچه شمال ولایتلریده اوزبیکلرگه قرشی شو کثیف سیاست عملگه آشیریلماقده دیب توضیح بیردیم و بو سیاست اینگ یوقاریدن سرچشمه آله دی. سیزلر فقط خانلرگه قرشی ایمس، بلکه دولت و سلطنت سیاستیگه قرشی کورشماقده سیزلر، چونکه کمال الدین اسحاقزی شاه نینگ عمک بچه سی و کویاوی سردار ولی نینگ قاوورچاغی بوله دی. شو نینگ اوچون اولرنینگ امری بیلن حکومت نینگ برچه نماینده لری اونینگ کیتیده تورگن دیب ایضاحله دیم.
ییغیلیش اشتراکچیلری بو عدالتسیزلیککه قرشی کابلگه باریب ینگی کیلگن صدر اعظم گه دادخواهلیک عریضه سی بیلن شکایت قلیش کیرک دیب توختب آلدیلر. اولر حاجی عبد الستار بانک نی مینینگ نمایندم صفتیده کوهستان حوزه سیگه جونتماقچی بولدیلر. رحمتلی صیادلیک قاری عبدالله بو موضوعده کوپ اصرار قیلردی. مین و مرحوم گلشنی کابلگه باریش بیران نتیجه بیرمیدی دیب یاشی اولوغلرگه قناعت بیرالمدیک. مین مجبورا ایرته سی کابلگه قرب جونه دیم.
ینگی صدر اعظم گه مراجعت:
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
کابلده ینگی صدر اعظم داکتر یوسفنی کوریش آسان ایمسدی، دوستلر مصلحتی بیلن ایرته لب کارتۀ 4 ده اونینگ اویی آلدیده باریب چیقیشینی کوتیب توردیم. بیردن گاراج ایشیگی آچیلیب موتر سرعت بیلن چیقه دیگن حالتده اونینگ آلدیده توخته دیم. داکتر ماشین دروازه سینی آچیب نیمه ایشینگیز باردیب سوره دی. عریضه نی توتیب، مین سید عبدالحکیم شرعی جوزجانی سرپل کاندیدیمن و سرپل اهالیسی تمانیدن سیزدن عدالت سوره گنی کیلگنمن دیدیم. او بیردن قباغیی توشیریب ( خبر دارم، این تو هستی که اوزبیک هارا تحریک میکنی؟) دیب سوره دی. جوابیگه دیدیم: (جناب صدر اعظم، اکثریت مردم سرپل اوزبیک استند و به من رأی میدهند. آیا میشود بدون تحریک و تشویق موکلین کمپاین انتخابات را انجام داد. من به نمایندگی اهالی سرپل آمده ام تا از شما دادخواهی کنم. ولسوال و قوماندان شما یکجا با قاضی سرپل از کاندید رقیب من علنا پشتیبانی کرده احکام قانون انتخابات را کاملا زیرپا میکنند، موکلین مرا تحقیر، لت و کوب و اذیت میکنند. این چه نوع دموکراسی است. اگر شما به صفت صدر اعظم جدید شکایت مارا نشنوید، پس بگویید به کجا برویم؟ ) بیر آز قباغی آچیلیب (حالا بروید، بعدا می بینیم) دیدی و بشقه هیچکیمنی قبول قیلمی حرکت قیلدی.
ببرک کارمل و بشقه اورتاقلربیلن مصلحتلشدیم، اولر باش وزیرنی تیزلیکده کوریش ممکن ایمس دیدیلر. شکایتنی ایشیته دیگن بشقه بیران صلاحیتلی مرجع بولمگنی اوچون سرپلگه قیتیب کیلیب، بولیب اوتگن واقعه نی یاش اولوغلرگه ایتیب بیردیم.
کوهستاندن قیتیب کیلگن بیزنینگ وکیلیمیز ایتیشیچه انتخابات هیُتی کوهستانده هم رأی بیرگنی کیلگن اهالیگه سرپلگه قیلگنلریدیک تهدید، اذیت و آزار کورسه تیب، بشقه بیر حیله نی هم اویلب تاپگن ایکنلر، یعنی ایرته لب حاکم، قاضی و قومندان بیلن آوگه (شکارگه) چیقیب تاغ اوستیده بند قالگنلیکلری بهانه سی بیلن بیر کون انتخاباتنی کویدیرگن ایکنلر. مینینگ وکیلیم هیچ قنداق اعتراض قیلیشگه قادر ایمس ایکن.
خلاصه شو که هیُت اعضالری کمال الدین اسحاقزی صندوغیگه کوپراق کارت تشلب، گویا که او میندن کوره کوپراق رأی آلگن دیب اعلان قیلگندن کیین شهرگه قیته دیلر.
یاش اولوغلر موندن قتتیق مأیوس و متأثر ایدیلر. اولر بو حکومت نینگ همه سی بیر گور، صدر اعظمی سردار داوود بوله دیمی یا که داکتر یوسف. ایتگنلریدیک اولر سگ زرد برادر شغال دیب ناراضیلیک بیلدیرردیلر.
مین، ستار جان و قاری عبدالله اولرگه روحیه بیریب، کوره سیلر آخری موفقیت بیزنیکی بوله دی. هیچ بیر کیشی یا که بیر قومگه حق اوزیدن اوزی بیریلمیدی، هرکیم اوز حقینی مبارزه بیلن آله دی. اگر بیزلر اتحاد و اتفاقنی سقله سک، کیینگی انتخاباتلرده البته موفق بوله میز دیب روحیه بیرردیک.
انتخاباتدن دولت نینگ مقصدی:
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بو سیاست فقط سرپلده ایمس، بلکه بشقه ولایتلر مخصوصا میمنه ولایتیده یمانراق شکلی بیلن تطبیق ایتیلیب، ولسی جرگه گه، قیصار، دولت آباد و میمنه پشتونکوتیدن، شونیگدیک شمال ولایتلریده اوزبیکلر یشیدیگن کوپ جایلریدن فقط اوغانلر وکیل قیلیب تعیینلنگن.
ایسینگیزده بولسه سکزنچی دوره انتخاباتیده ولسی جرگه کاندیدی مرحوم نظر محمد نوا، اونینگ صفداشلری مولوی علاوالدین و…..کبی عالم ومتنفذ شخصیتلر میمنه دن کابلگه سورگون قیلینگن ایدی.
بو سیاستدن دولت نینگ اساسی مقصدی اوزبیکلرصفینی سیندیریب، اولرنینگ روشنفکر و بیلیمدان نماینده لرینی پارلمانگه یول بیرمسدن، روحیه لرینی ضعیفلشتیریشدن بشقه نرسه ایمس. نیگه که اگر اوزبیک و تورکمنلر اوز حقیقی وکیللرینی شوراگه یوبارسه لر، اولر پارلمان تریبونیدن توختب اوز حقوقلرینی طلب قیلیش یولیده دولتگه قرشی جدی مبارزه آلیب باریشلری ممکن.
یاش اولوغلر، بیزلرنینگ سوزلریمیزنی تصدیقلب مبارزه نی توختتمیمیز دیب وعده بیردیلر. مین صحبتیمنی قوییده گیدیک ختم قیلدیم: عزیز وطنداشلر، شونی بیلیب قویینگ اگر دولت سیاستیگه تسلیم بولیب، اونینگ ضدیگه کورش آلیب بارمه سک، عاقبتیمیز یمان بوله دی، جیم اولتیریب برچه ییر و سوویمیزدن ایریلیشیمیزتورگن گپ. اوشنده احوالیمیزبیش بتر بولیب، هویتیمیزوملی افتخارلریمیزدن ایریلیشیمیزهم ممکن.
کابلده 3 عقرب کونی:
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ
هر حالده کابلگه قیتیب کیلدیک. عقرب آیی نینگ اوچنچی کونی پارلمان نینگ 12 دوره سیده ینگی تعیینلنگن صدر اعظم دکتر یوسف گه رأی اعتماد بیریش مراسمی بولیب اوتیشی ضرور ایدی. بو تاریخی کون بیرمثلی کم بولگن حادثه نینگ گواهی بولدی. پوهنتوندن کیلگن یوزلب محصل، شونینگدیک مکتبلر متعلملری و قیزیقه دیگن آدملر پارلمان بناسی آلدیده ییغیلیشیب رأی اعتماد علنی بولیب، محصللر و سیاسی جریانلرگه شورا سالونیگه کیریش اوچون رخصت بیریلسین دیب طلب قیلدیلر. لیکن دولت مونگه رخصت بیرمگنی اوچون بو ییغیلیش دولت نینگ ضدیگه بیرکتته مظاهره نینگ شکلینی آلدی و مظاهره چیلر دولتگه قرشی شعارلربیلن حرکت قیلدیلر. وضعیت جدی توس آلدی.
بو حادثه نی کوتمگن مستبد دولت اضطرابگه توشیب، نیمه قیلرینی بیلمی قالدی. شاه نینگ کویاوی قوای مرکز قومندانی سردار ولی نینگ بویروغی بیلن قطعهٔ ضربتی مظاهره چیلرنی یولینی توسیب، پراگنده بولیشلرینی طلب قیلدی. لیکن مظاهره اشتراکچیلری بو حربی دستورگه قولاق سالمی دموکراسی اوچون و استبدادگه قرشی شعارلربیلن ایلگری یوریشنی باشله دی. حربی قومندانلر تماندن بیریلگن اخطارلرگه قره می اوز یولیگه دوام بیردی.
بو جسارت، سردار ولی نینگ غضبینی قوزغتیب ، قورالسیز محصللرگه قرشی اوق اوزیش امرینی بیردی. نتیجه ده بیرینچی صفده تورگن اوچ کیشی اولردن بیری محمد حسن خیاط و ایککی محصل اوز قانیگه بویه لیب شهید بولدیلر ونیچه کیشی یره لندی. بو مسالت آمیز جریان نینگ رهبرلیک قیلیشده ینگی تشکیل تاپگن افغانستان خلق دموکراتیک حزبی نینگ مرکزی کمیته سی اعضاسی مرحوم محمد طاهر بدخشی پیش قراوللردن بیری ایدی. شوسببلی مرحوم بدخشی بو جنبش نینگ رهبرلیک قیلیشده آلگن سهمی اوچون بیر مدت قماققه آلیندی.کابینه گه رأی اعتماد بیریش توخته تیلیب، صدراعظم استعفاگه چیقدی. لیکن بو جنایتنی صادر قیلگنلر محاکمه قیلینمدی.
شو ترتیبده ظاهرشاه نینگ اساسی قانونده بیرگن وعده لری پوچگه چیقیب، اساسی قانون و انتخابات همه سی کوز بویه مه چیلیکدن بشقه نرسه ایمس ایکنلیگی وطنداشلرگه ثابت بولدی.
