‘نه به فراموشی’؛ چه کسانی طالبان را نمی‌بخشند؟
پیرزنی در جمع، سراسیمه از حاضرین پرسید، می‌گویند طالبان کابل آمدند و کابل را گرفتند، راست است؟ بسیاری متعجب می‌دیدند و شماری هم تایید کردند. گفتم نه! آمده بودند و رفتند. کابل را نگرفتند. نترسید. گرچند خودم هم مطمئن نبودم که رفتند یا نه؟
سلفی‌هایی که با افراد طالبان گرفته شد و در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد، نشان داد که آتش‌بس سه روزه طالبان به دنبال آتش بس اعلام شده دولت و حضور جنگجویان طالبان در سطح شهرها به خصوص کابل در حالی که پرچم‌های سفید “امارت اسلامی افغانستان” را با خود حمل می‌کردند، مورد استقبال شماری قرار گرفته است.
طالبان نیز این استقبال را نشانه‌ای از “محبوبیت‌شان” خواندند، اگرچه مردم می‌گویند به خاطر صلح این کار را کردند.
اما این تنها یک روی سکه بود، گروهی بودند که به این آتش‌بس خوشبین نبودند و به آغوش کشیدن و استقبال از طالبان را نپسندیدند. زنان در این گروه اکثریت.
“من قاتلان عزیزترین‌هایم را نمی‌بخشم”
ستاره ستایش تقریبا یک سال پیش مادرش و برادرزاده چهار ساله‌اش را در برخورد یک موشک به خانه‌شان در شهر کابل از دست داد.
ستاره، طالبان را عامل اصلی این رویداد می‌داند.
او در صفحه فیسبوک خود نوشته: “چگونه مى‌توانید این قاتلین خونخوار و وحشیان شیطان صفت را که دست‌شان به خون هزاران انسان بیگناه آلوده است، در آغوش بگیرید، به عنوان یکى از کسانى که این شیاطین عزیزترینم را مادر نازنین‌ام را از من گرفته‌اند با دیدن این صحنه‌ها خونم به جوش مى‌آید، من نمی‌بخشم و از خون مادرم و زحل چهار ساله‌مان که مثل غنچه‌اى پرپر شد، نخواهم گذشت.”
مانند ستاره، هزاران شهروند دیگر در افغانستان هستند که وابستگان و نزدیکان‌شان را در حملات طالبان از دست دادند. شماری گفته‌اند این قربانیان جنگ باید به خاطر پایان جنگ ببخشند اما نمی‌توان این را حکم کرد.
- آتش‌بس عید؛ سلفی با طالبان و نیروهای امنیتی
- طالبان با رد تمدید آتش‌بس حملات خود را از سر گرفت
- غنی آتش‌بس یک جانبه با طالبان را برای مدت نامعلوم تمدید کرد
حق نشر عکسREUTERSفاطمه غزل که نزدیکترین دوستش را در یکی از حملات انتحاری که طالبان مسئولیتش را گرفته بود، از دست داده، می‌گوید تنها جسد خونین و تکه شده “نجیبه” دوستش را در چهره‌های خندان طالبان می‌دید.
او می‌گوید: “چطور می‌شود جنایت‌های این گروه را فراموش کرد؟ من صمیمی‌ترین دوستم را در حمله انتحاری این گروه از دست دادم، کسی که با مشکلات بسیار تحصیلاتش را به پایان رساند و تازه به قله موفقیت رسیده بود. نمی‌دانم مردم چه حسی برای استقبال از طالبان دارند؟ شاید بسیار خسته از جنگند و ناامنی.”
مسعود حسینی، عکاس خبری افغانستان نیز در صفحه فیسبوک خود نوشته: “ورود طالبان خون آشام به کابل، زندگی همه را با ترس عجین کرده است… چه زود فراموش کردند که چه زخم‌های ناسوری به ما زده‌اند! ما همه فروخته شده‌ایم!”
او همچنین اعلامیه اعتراضی را در صفحه خود منتشر کرده. در بخشی از این اعلامیه آمده: “دیروز و امروز مردم در خیابان‌ها کاروان‌هایی را در حال گشت و گذار می‌بینند که بیست و دو سال تمام بدون وقفه آنها را کشته است و این کشتار تا امروز نیز بدون هیچ دلیلی ادامه دارد. امروز یکباره می‌آیند و با قامت‌های استوار و سیمای سرشار از پیروزی در میان مردم راه می‌روند و پرچم ننگین خود را به اهتزاز درمی‌آورند و زنده‌باد « ملاعمر» می‌گویند.”
حق نشر عکسREUTERSزنان؛ اکثریت ترسیده از بازگشت طالبان
در یکی از صفحات گروهی زنان در فیسبوک، روزی که تصاویر طالبان در مناطقی از کابل منتشر شد، یکی نوشت آیا کسی جرات دارد در این وضعیت از خانه بیرون برود؟ شمار زیادی از کسانی که به او پاسخ دادند از دیدن این تصاویر ترسیده بودند و گفتند مجبور شدند خانه باشند.
در دوران حکومت طالبان بیشترین آسیب به زنان این کشور رسیده بود. زنان در آن زمان اجازه تحصیل و کار نداشتند و به تنهایی و بدون چادری اجازه بیرون رفتن از خانه را هم نداشتند.
در میان سلفی‌های شادیانه‌ای که از سوی شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز منتشر شده بود، تنها در یکی از تصاویر فرزانه واحدی، عکاس افغان دیده می‌شود و بقیه همه مردان هستند.
عطیه مهربان، از کاربران دیگر فیسبوک، نوشته: “مهمات که قبلا جابجا شده است و طالبان نیز امروز گروه گروه وارد شهرها خصوصا کابل شده‌اند. من از فردای این آتش بس می‌ترسم. اجازه ورود طالبان از سوی وزارت دفاع، اشتباه بزرگی بود.”
او از شهروندان افغانستان خواسته که آتش بس را با صلح اشتباه نگیرند. “طالبان گفته‌اند که فقط سه روز ما را نخواهند کشت اما بعد از آن، آنان همچنان دشمن ما و نیروهای امنیتی‌مان هستند.”
نمایش قدرت طالبان
زهرا سور اسرافیل، شاعر و فعال حقوق زن نوشته: “اوربند (آتش‌بس) بهانه‌ای شد برای نمایش قدرت این جماعت، ما در طول تاریخ ارزان فروش ترین حکومت را داشتیم. البته این جماعت برادران حکومتی‌ها هستند و نمی‌شود آنها را برای اوربند سه روزه سرزنش کرد.”
امرالله صالح، رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان نیز در صفحه رسمی فیسبوک خود نوشته: “مواظب باشید. معجزه‌ای رخ نداده است و نخواهد داد… حافظه‌های‌تان را تازه سازید و کافیست حوادث هفته آخر رمضان را بیاد بیاورید تا بدانید نگرانی ما چیست و چرا باید احتیاط و واقع بینی را در پیش گرفت… از صلح استقبال کنید نه از تروریست و طالب… ملت‌هایی که تاریخ را فراموش می‌کنند فاجعه را در آغوش می‌کشند. مقوله‌ای‌ست که می‌گوید شاید زمانی نیاز باشد که گذشت کنید ولی هرگز فراموش نکنید.”
خود گروه طالبان نیز روز گذشته در یک اعلامیه آتش‌بس سه‌روزه از سوی این گروه را “موفقیت‌آمیز” و “نشان از قدرت” توصیف کرد و گفت که این آتش‌بس به خاطر فراهم کردن “عیدی آرام” برای مردم عادی بود نه در پاسخ به آتش‌بس دولت و “خوشنودسازی” آنها.
حق نشر عکسBASIR SALANGI/FACEBOOKپایان آتش بس، آغاز جنگ دوباره
اگرچه دولت افغانستان اعلام کرد که آتش بس با جنگجویان طالبان را برای ده روز دیگر تمدید کرده اما جنگجویان طالبان شب گذشته با ختم سه روز عید، حملات‌شان را بر نیروهای دولتی آغاز کردند؛ آنچه بسیاری پیش بینی کرده بودند.
سخیداد هاتف، از طنزپردازان افغانستان نوشته: “از دست طالبان هیچ کاری بر نمی‌آید که بتواند حکومت فعلی را عصبانی کند. طالبان انتحار کردند، سنگسار کردند، کشتار کردند، هزاران خانواده را داغدار کردند و با مردم به بدترین شیوه‌ها رفتار کردند. اما نتوانستند دولت را ناراحت کنند. طالبان مکتب‌ها را به آتش کشیدند، مسافران را گردن زدند، بر زنان و کودکان تجاوز کردند، شاگردان مکاتب را زهر دادند و با هرچه نشان از مدنیت داشت به دشمنی برخاستند؛ ولی نتوانستند حکومت غنی و کرزی را نسبت به خود بدبین بسازند… این حکومت سوگند خورده که با طالبان جز مدارا روش دیگری در پیش نگیرد. عهدِ برادری است.”
