ســرپــلــده پــارلــمــان انــتــخــابــاتــی خــاطــره لـــریــدن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بیرینچی قسم
ـــــــــــــــــــ
1344 ییل افغانستان پارلمانی اوچون وکیللرنی سیلش 12 دور انتخاباتی بولیب اوتدی. شورانینگ 7نچی دوره سیدن سونگ، آدملر موندن کیین مداخله سیز سیلاو بولیشی ممکن دیب امید قیلردی. چونکه ظاهرشاه نینگ 1343 ییل چیقرگن ینگی اساسی قانونیده سیاسی حزبلر آزادلیگی و بیر نوع ایرکینلیکلر قید ایتیلگن ایدی.
پارلمان نینگ 7نچی دوره سی افغانستان اوچون بیر مهم و تاریخی دورسنه لردی. چونکه اوشه دور پارلمانیده ایکی گروهنی تشکیل ایتگن دولت نماینده لری و بیطرفلردن تشقری، ایللیک ( 50) که یقین سیاسی احزاب نماینده لری و هیچ قنده ی سیاسی تشکیلات گه باغلیق بولمگن وطن سیور انسانلر، ملت منفعتینی کوزلب دولتگه قرشی کوچلی اپوزیسیوننی تشکیل ایتگن ایدیلر. اولرنینگ ایریم لری داکتر عبدالرحمان محمودی (خلق حزبی)، میر غلام محمد غبار(وطن حزبی) کابلدن، محمد کریم نزیهی اندخویدن، قندهاردن عبدالحی حبیبی، مشرقیدن گل پاچا الفت (ویش زلمیان حزبی)، بدخشاندن سید محمد دهقان، جاغوریدن غلام علیخان کبی بیر قتار ملی شخصیتلر و وطن سیور انسانلر بیر اپوزیسیون تشکیل ایتیب، دولت تشکیلاتی و بودجه سی و قانونلری بوییچه بیر سلسله اصلاحاتلر اوتکزیش اوچون جدی کورش آلیب باریب، حکومتنی تشویشگه سالگن ایدی.
اوشه دورده سرپل وکیلی مرحوم میرزا محمد قاسم قاضیزاده اقتصادی ایشلر کمیسیونی رئیسی صفتیده اقتصاد وزارتی بودجه سینی کمیتیریش لایحه سینی تقدیم ایتیب، اپوزیشننی کوچیتیرگن ایدی. اپوزیسیون شونچه کوچیدی که مملکتده بیرینچی مرته وزیرلرو باش وزیرنی استیضاح اوچون چقیریش مسئله سی اورته گه تشلندی. اولر مالیه، فواید عامه و اقتصاد وزیرلرینی محکوم قیلیب، دیوان عالی ده محاکمه گه تارتیش اوچون قرار صادر قیلدیلر.
پادشاه و صدر اعظم (اونینگ عمکی سی) تشویشگه توشیب، بو جریانگه قرشی اونلب حیله و نیرنگ نی ایشلتدیلر. دولت تطمیع، تهدید و امتیاز بیریش بیلن بیر قتار مخالفلر و بیطرفلرنی اوز تمانیگه تار تیب، مخالفلرگه قرشی ناروا بهتان و تهمتلرنی ترقتیب، اَوباشلر آرقه لی یوللرینی توسیب اذیت و آزار بیریشگه باشله دی. شو کبی دسیسه لر بیلن شورا نیننگ 7 دوره سی اداغیگه ییتدی و قبول قیلینگن قانونلر و فیصله لر قاغاز یوزیگه قالدی.
سرپللیکلرسکزنچی دور انتخاباتیده هم بیر مستحکم صفده توریب مرحوم قاضیزاده نی انتخاب قیلیب توریشی جریانده دولت، علنا خلق اراده سیگه قرشی توردی و مرکزی حکومت امری بیلن آچیقدن آچیق اوکیشی نی سیلش ممکن ایمسلیگی اعلان قیلیندی. اوشنده کاندیدنینگ پیشنهادی و اهالی نینگ موافقه سی اساسیده مرحوم میرزا محمود خان، سکزنچی دوره ده سرپل وکیلی صفتیده تعیینله نیب پارلمانگه یوباریلدی.
افغانستان بوییچه اپوزیسیون اعضالری نینگ بیرانته سیگه هم خلق تماندن سیله نیش حقی بیریلمدی. محمودی بیلن غبار قانونگه خلاف قماققه آلینیب، مولوی خسته آق سقالی بیلن عسکرلیک که جلب قیلیندی. مرحوم غبار «افغانستان درمسیر تاریخ» کتابی نینگ ایککینچی جلدیده (267 بیت) یازگنیدیک (ازین بعد برای سالهای دیگر شورای ملی در قالب یک مجمع انتصابی حکومت منسوخ گردید و آش و کاسهٔ قدیم اعاده شد».
دولت، پارلمان بیر کتته کوچ ایکنلیگینی نظرده توتگن حالده اوندن کیین ناقلیندن بیر مناسب کیشینی تاپیب اوز دایمی نماینده سی صفتیده نیچه دورگه چه سرپل وکالتی چوکیسینی اونینگ اختیاریده قویدی. بو آدم کمال الدین اسحاقزی ایدی. بو آدمنی سرپللیکلر یخشی تنییدیلر، اونی تانیتیشگه ضرورت یوق. فقط مین ایکی دوره سرپل اهالیسی تماندن پارلمان وکالتیگه کاندید صفتیده اونگه قرشی توریب دولت و حامیلری بیلن کورشگنمن. بو مقاله ده شو ییل یولگه قوییله دیگن انتخابات عرفه سیده، پارلمان نینگ 12 و 13 دوره لریده بولیب اوتگن انتخابات جریانی بیلن حرمتلی وطنداشلریمنی آشنا قیلماقچیمن.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ایسلتمه:
ـــــــــــ
مقاله عنوانیده قوییلگن عکسده 12 دوره انتخاباتیده دولت پولیسلری سرپل اهالی سیگه قرشی توریب اولرنی اوریب، اذیت و آزار بیرگنیدن بیرصحنه نی کوره سیز. صورتده باشی یلانگ، سلله سی چوولگن رحمتلی ملا عبدا لخالق، سلله سی باشیدن توشگن قورغان تیپه لیک عبد الصمد و حاجی عبدالرزاق.
ــــــــــــــ
دوامی بار
