شفیقه یارقین « دیباج» 1955م – ییلی، نوامبر آیی نینگ 24-  كونی افغانستان نینگ خوش آب و هوا و فرهنگی شهری «سرپل» ده «تكانه خانه» گذری، «قاضی خانه» محله سیده ضیالی بیر عایله ده توغیلدی. اونینگ آته سی میرزا محمد قاسم قاضی زاده «برق» (1908-1998م) اۉز دوری نینگ ایلغار ضیالی لریدن بیری بۉلیب، سرپل شهری نینگ شهرداری، ولسی جرگه نینگ 7- دوری وكیلی، همده تانیقلی شاعر، شعرشناس و قلم اهلی اېدی.

شفیقه یارقین باشلنغیچ تعلیمات نی «مزار شریف» شهری نینگ «سلطانه رضیه» لیسه سیده، اۉرته و عالی مكتب نی كابل شهری نینگ « رابعۀ بلخی» لیسه سیده اۉقیب، اعلی درجه بیلن توگتدی. او، كابل پوهنتونی، ادبیات و انسانی بیلیم لر فاكولته سی نینگ «ژورنالیزم» بۉلیمی دن اعلی درجه بیلن 1977م  ییلی فراغت تاپیب، اۉشه دور نینگ تبعیضی توزومی و سیاستی گه كۉره، اۉز رشته سیگه اېمس، حتی كه عایله سی كابل ده یشه سه هم، كابل ده اېمس، بلكه توغیلگن شهری سرپل نینگ «نسوان» اۉرته مكتبی ده اۉقووتوچی قیلیب تعیین لندی. بیر ییل دن كېین افغانستانده ینگی توزوم اۉرنه تیلگنی باعث، اۉز رشته سیگه قیتیب، افغانستان رادیو و تلویزیون وزارتی، هنر وادبیات ریاستی ده «ادبیات» بۉلیمی مدیری، همده پرودیوسر و یازوچی و نطاق صفتیده ایش باشله دی.

شفیقه یارقین 1981م ییلی افغانستان علوم اكادمی سی، اۉزبېك تیلی و ادبیاتی بۉلیمی ده «علمی كارمند» صفتیده ایش گه كیردی. بو واقعه اونینگ حیاتیده گی اېنگ كته و ایجابی اۉزگریش نقطه سی دېب، سنه له دی، چونكه او، شو زماندن باشلب، بوتون وقتی و كوچ- قوتینی اۉزبېك تیلی و ادبیاتی ساحه سیده تحقیق و تألیف قیلیش گه بغیشله دی. بیر – ایكی ییل ایچیده تورلی ملی و خلق ارا علمی سیمینارلر و كنفرانس لر ده اۉزی نینگ علمی مقاله لری بیلن اشتراك اېتگنی، «ظهیرالدین محمد بابر دېوانی»، «بابرگه ارمغان» و استاد عظیمی نینگ «نصاب الصبیان» كتاب لرینی مقدمه و لغتنامه لر بیلن تیارلب چاپ اېتگنی، تورلی فارسچه و اۉزبېكچه علمی-ادبی مقاله لری نینگ افغانستانده چاپ بۉله دیگان تورلی علمی و ادبی مجله لرده چاپ اېتیلگنی، اونینگ علمی صلاحیتی بار اېكن لیگینی علمی حلقه لر و اداره لر، اینیقسه افغانستان علوم اكادمیسی رهبریتی توجهینی اونگه قره تدی، چنانچه علمی حقوقی سقلنگن حالده، افغانستان علوم اكادمیسی اداره لریدن بیریده ریاست مقامیگه كۉته ریلدی و اوزاق مدت بو ایكی ایش بیلن مشغول بۉلدی.

كېینراق افغانستان ملی شۉراسی نینگ « سنا» مجلسی ده «نشرات» عمومی رییسی صفتیده تعیین لندی. شو دور ده رادیو و تلویزیون ده « صدای سنا» ناملی علیحده- علیحده برنامه لرنی آچیب، پرودیوسرلیك و نطاق لیک قیلدی، همده اوندن آلدینگی وقتده « سنا» مجله سی نینگ چاپ بۉله آلمه ی قالگن بیر ییللیك سان لریگه مسؤول محررلیك قیلیب، همه سینی آز مدت ده تیار لب چاپ دن چیقردی. بو ایش «سنا» مجلسی نینگ نوبتده گی ییغیلیشیده سناتورلر تمانیدن یوكسك بهالنیب، مكافات گه سزاوار دېب تاپیلدی، نتیجه ده اونگه و اونینگ رهنمالیگیده ایشله گن نشرات ریاستی اعضالری گه تقدیرنامه لر و بیر آی دن اوچ آی گه چه بۉلگن نقدی مكافات لر بېریلدی.

1991م ییلی افغانستانده اسلامی دولت تشكیل بۉلگنیدن كېین، اوروشلر طفیلی كابلده یشه آلمه ی جوزجان گه كۉچدی و شو ولایت نینگ فرهنگی مشاوری و كېین راق اېسه، عیاللر شۉراسینی تشكیل اېتیب، شو شۉرانینگ رییسی صفتیده ایشله دی. آز مدت هم افغانستان ملی- اسلامی جنبشی، خاتین-قیزلر ایشلری بۉییچه اۉرین باسر بۉلیب، تعین لندی.

1997 نچی ییل طالبان لر حركتی افغانستان شمالینی اېگللب آلگندن كېین، اۉزبېكستان گه مهاجرت قیلدی و اۉزبېكستان فنلر (علوم) اكادمیسی ده کتته علمی خادم (كارمند) بۉلیب ایش گه كیردی. 1999 نچی ییلی «كامران میرزا نینگ حیاتی و ایجادی» حقیده یازگن علمی تېزیسی دن موفقیتلی دفاع قیلیب، فیلالوکیه فنلری PHD دیپلومی نی آلیش گه اېریشدی.

2001 نچی ییلی افغانستانده «مؤقت حكومت» برقرار بۉلگن دن كېین، دولت تقاضاسیگه بناءً عیاللر ایشلری وزارتی (وزارت امور زنان) ده معین لیك وظیفه سینی بجردی. 2002 نچی ییلی اضطراری لۉیه جرگه ده سرپل خلقی تمانیدن وكیل بۉلیب سیلندی، اما «انتقالی اسلامی حكومت» تشكیل بۉلگندن كېین «اسلامی فونده مینته لیست» قدرتلی گروهلر بیلن چیقیشه آلمه ی، تاشكند گه قیتدی و ینه اۉزبېکستان فنلر اکادمیسیده ایشله دی.

2005 نچی ییلی معارف وزیرلیگی تقاضاسیگه بناءً ینه کابلگه قیتیب، تعلیمی نصاب ریاستی، اوچینچی تیللر دیپارتمنت لری مشاوری و معارف علمی شۉراسی عضوی صفتیده ایشگه کیردی. بیر ییلدن سۉنگ “خاص و مکتب دن آلدینگی تعلیم” رییسی، شونینگدېک معارف وزیرلیگیگه قره شلی “تربیت” مجله سینینگ اساسچیسی و مسؤول مدیری و 2008 م. دن باشلب ۲۰۱۲ گچه معارف علمی شۉراسی رییسی صفتیده ایشله دی.

او حاضر تورموش اورتاغی محمد حلیم یارقین بیلن سویدن ده یشه ماقده.

او 40 ته گه یقین باسمه و 20 ته باسیلمه گن كتاب و رساله و یوزدن كۉپراق علمی و ادبی مقاله لر، شعرلر و قیسقه حكایه لر مؤلفی دیر. قوییده اونینگ باسیلگن و چاپ گه تیار اثرلری فهرستی بېریله دی:

 

چاپ بۉلگن كتاب لر:

1.                 دیوان ظهیرالدین محمد بابر، (مقدمه، مقابله، تصحیح، لغتنامه و اهتمام)، كابل 1983م

2.                 بابرگه ارمغان، (تدوین، مقدمه و اهتمام)، كابل 1983م

3.                 استاد م. ع. عظیمی نینگ «نصاب الصبیان» اثری (مقدمه، لغتنامه و اهتمام)،  كابل 1983م

4.                  نادره و شعرهای او، (مقدمه، اهتمام)، كابل 1989م

5.                 سیمای میر علیشیر نوایی (م. ح. یارقین بیلن بیرگه)، كابل1991م

6.                 بابر منگولیگی (م. ح. یارقین بیلن بیرگه)، جوزجان 1993م

7.       تركی آتلر سۉزلیگی (م. ح. یارقین بیلن بیرگه)، جوزجان 1997م (اېركك لر آتلری چاپ بۉلگن، اما طالب لر كېلیشی بیلن-آق قالگن قسمی چاپدن قالدیریلگن)

8.       كامران میرزا نینگ حیاتی و ایجادی میراثی، تاشكند 1999م (قیسقه سی سيريليك الفباسيده چاپ بۉلگن)

9.                  شاه غریب میرزا غریبی نینگ دېوانی، تاشكند 2001م

10.               «بابرنامه» نینگ افغانستان بۉلیمی دری ترجمه سی، افغانستان علوم اكادمی سی نشریاتی، كابل: 1386 (2007م)

11.      «بابرنامه»،  افغانستان بۉلیمی اۉزبیکچه متنی، افغانستان علوم اكادمی سی نشریاتی، كابل: 1386 (2007م)

12.               بابر دېوانی (كابل نشریگه تكمله)، تاشكند: 2004 م.

13.      فرهنگ اۉزبېكی به فارسی، (38 مینگ ایضاحلی لغت) ،م. ح. یارقین بیلن، سخن نشریاتی، تهران: 1386 (2007م)

14.               مولانا رباعیلری، (منظوم ترجمه)، کابل: 1386 (2007م)

15.      نی تیلماجی (مثنوی معنوی سیلنمه حکایه لری نینگ نثری ترجمه سی)، قلم انجمنی نشریاتی، کابل: 1386 (2007م)

16.               ینه کۉریشگونچه (قیسقه حکایه لر تۉپلمی)، قلم انجمنی نشریاتی، کابل: 1386 (2007م)

17.      در بارۀ زبان، خط و فرهنگ نویسی تورکی (اۉزبېکی)، م.ح. یارقین بیلن، کابل: 1385 (2006م)

18.               آلیس دن بیر سېس(اۉزبیك تیلیده گی شعرلر تۉپلمی)، کابل: 1388

19.                اویغاق توشلر (اۉزبیك تیلیده گی رباعیلر و تورلی ژانرده­گی شعرلر تۉپلمی)، کابل:1389

20.               ایپك تاله لری، (افغانستان اۉزبېك عیال شاعرلری)، كابل: 1389

21.      دریا در گوهر (ظهیرالدین محمد بابرنینگ تولیق تنقیدی متنی)، (دكتور شفیقه یارقین نینگ مقدمه، مقابله و تصحیح سی بیلن)، بیهقی كتاب نشریاتی، احمد باسمه خانه سی، کابل: 1387

22.      بابرنامه، (واقعات كابل)، دری ترجمه، مقدمه و فهرستلر بیلن،  2- چاپ، تشقی ایشلر وزیرلیگی نشری، اعتصام باسمه خانه سی، کابل: 1388

23.               شرم شبنم (دری تیلده گی شعرلر تۉپلمی)، خراسان نشری، كابل: 1389

24.               رها در باد (دری تیلده گی شعرلر تۉپلمی)، خراسان نشری، كابل: 1389

25.               لحظه های بی شتاب (دری تیلده گی شعرلر تۉپلمی)، خراسان نشری، كابل: 1389

26.               از تبار بهاری دیگر (دری تیلده گی شعرلر تۉپلمی)، خراسان نشری، كابل: 1389

27.               کۉچ فرشته ها (دری رباعیلر تۉپلمی)، خراسان نشری، كابل: 1389

28.      کوچ خورشید (۵ تۉپلم دن سیلنمه شعرلر تۉپلمی)، فارس تیلی و ادبیاتینی ترقتووچی شوراسی نشریاتی، تهران: ۱۳۹۱

29.      قیته توغیلگن پری كویله یدی، (فروغ فرخزاد سیلنمه شعرلریدن شعری ترجمه لر)، افغانستان قلم اویوشمه سی نشری، كابل: 1388

30.      ایپك قنات قلدیرغاچ، (باله لر اوچون شعرلر تۉپلمی)، بیهقی كتاب نشریاتی، آزادلیك باسمه خانه سی، كابل: 2011م.

31.               كامران میرزانینگ حیاتی و ایجادی، (فارسچه و اۉزبېكچه دېوانی بیلن)، كابل: 1388

32.               شاه غریب میرزا غریبی، (فارسچه و اۉزبېكچه دېوانی بیلن)، كابل: 1388

33.  یولدوزلر ایزیدن، (اوزبیک یاش شاعرلری)، دکتور شفیقه یارقین نینگ مقدمه، تدوین و تصحیح سی، کابل: ۱۳۹۲

34.     دل آهنگلری، (اوزبیکستانده گی افغان مهاجر شاعرلر تۉپلمی)، تاشكینت: 2004م.

35.      سبكبار، میرزا محمد قاسم قاضی زاده “برق” دېوانی، دکتور شفیقه یارقین نینگ مقدمه و اهتمامی بیلن، افغان مسلکی باسمه خانه، کابل: 1388

36.  آب و آتش، محمد کریم ذره عظیمی شعرلری تۉپلمی، دکتور شفیقه یارقین نینگ مقدمه، تدوین و اهتمامی، افغان مسلکی باسمه خانه، کابل: 1388

37.  یوره­ک سرلری، شرعی جوزجانی شعرلری تۉپلمی، دکتور شفیقه یارقین نینگ مقدمه، تدوین و اهتمامی، افغان مسلکی باسمه خانه، کابل: 1388

38.  بهار آرزوسیده، جمیله ایثار شعرلری تۉپلمی ، دکتور شفیقه یارقین مقدمه و اهتمامی بیلن، افغانستان قلم اویوشمه سی نشریاتی، افغان مسلکی باسمه خانه، کابل: 1388

39.   ایزلب تاپگوم یۉلیمنی، محمد يوسف فايض شعرلری تۉپلمی، ، دکتور شفیقه یارقین نینگ مقدمه، تدوین و تصحیح سی، افغانستان قلم اویوشمه سی نشریاتی، كابل: 1391

40.      اۉزبېك تیلی درسلیگی، بیرینچی صنف، دكتور شفیقه یارقین نینگ تصحیح و ادیتی بیلن، 1386

41.      اۉزبېك تیلی درسلیگی، ایكّینچی صنف، دكتور شفیقه یارقین نینگ تصحیح و ادیتی بیلن، 1386

42.      اۉزبېك تیلی درسلیگی، اوچینچی صنف، دكتور شفیقه یارقین نینگ تصحیح و ادیتی بیلن، 1386

43.      اۉزبېك تیلی درسلیگی، تورتینچی صنف، دكتور شفیقه یارقین نینگ تصحیح و ادیتی بیلن، 1386

44.      مفردات، (اۉزبېك تیلی و ادبیاتی نینگ 1-12 صنفلری اوچون)، آز تیراژ ده مؤلفلر اوچون باسیلگن، دكتور شفیقه یارقین نینگ تصحیح و ادیتی بیلن، 1388

45.               اۉزبېك تیلی درسلیگی، ۵-نچی صنف دن ۱۲- صنف گچه دكتور شفیقه یارقین نینگ تصحیح و ادیتی بیلن تیار بۉلگن. ۵-۶ کتاب چاپ بۉلگن، قالگنلری نینگ تقدیری حالیگچه نامعلوم.

 

چاپ گه تیار، اما چاپ بۉلمه‌گن كتاب لر:

46.               چقیریق (اوزبیکچه شعرلر تۉپلمی)

47.               گویاترین خاموش (دری تیلده آلدین یازیلگن شعرلر تۉپلمی)

48.               طلوع آیینه (دری تیلده گی رباعیلر، دوبیتیلر، کیچیک شعرلر و فردلر تۉپلمی)

49.               خوابهای پرنیانی (دری تیلده ینگی یازیلگن شعرلر تۉپلمی)

50.      بابرنینگ تنلنگن شعرلریدن منظوم ترجمه لر، (40 غزل، 60 رباعی و بیرنېچه قطعه لر و فرد لری)

51.      تورکان پارسی گوی (اۉزبېک و دری تیللریده یازگن اۉزبېک کلاسیک شاعرلری و شعرلری حقیده)

52.                تورکی آتلر سوزلیگی، ایکینچی بۉلیم، قیزلر آتی

53.               چوزیلگن قولاقلر، (باله لر اوچون قیسقه حکایه)

54.               یلغانسیز شهر، (باله لر اوچون قیسقه حکایه)

55.               ایككی كوچوكچه، (باله لر اوچون قیسقه حکایه)

56.               شهزاده و سوو پریسی، (باله لر اوچون قیسقه حکایه)

57.               آق جوجه، (باله لر اوچون قیسقه حکایه)

58.               آییم ایتگن ایرتكلر، (باله لر اوچون قیسقه حکایه لر و حکایه لر ترجمه سی تۉپلمی)

59.      رنگین كمان صد رنگ،  (باله لر اوچون دری شعرلر تۉپلمی)

60.     کلاسیک اۉزبېك شعرلری دن سیلنمه تۉپلم

61.     هنر نطاقی (رادیو-تلویزیون نطاقلیگی اوچون قۉللنمه)

62.  «تحلیلی از جریدۀ ارشادالنسوان» دیپلوم اوچون یازیلگن رساله، کابل پوهنتون كتابخانه سی نینگ قولیازمه لر فوندیده سقلنه دی.

63.     اوزبیكچه مقاله لر تۉپلمی

64.     دری مقاله لر تۉپلمی

 

شفیقه یارقین نینگ شعر، حكایه و مقاله لری افغانستان، اۉزبېكستان، ایران، پاكستان، آلمان، امریكا و تاجیكستان نینگ علمی مجله و جریده لریده، همده تۉپلم لریده نشر اېتیلگن.

 

رسمی ایشلری:

·1977م سرپل شهری نینگ «نسوان» اۉرته مكتبی اۉقوتوچیسی

·1978-1979م رادیو تلویزیون ده «ادبیات» بۉلیمی مدیری، عین زمانده رادیو ده «از هرچمن سمنی»، «ترانه ها و سخنها»، «د نكریزو پانه» و تلویزیون ده «مجلۀ تلویزیونی» و «مشعلداران هنر» برنامه لری نینگ پرودیوسری و یازوچیسی

·1979-1980م تعلیم وتربیه وزارتی «تعلیمی رادیو- تلویزیون»ی پرودیوسری.

·1981-1989م افغانستان علوم اكادمی سیده علمی عضو و اسناد و ارتباط رییسی

·1990-1991م افغانستان «ملی شۉرا» سی «سنا» مجلسی نینگ  فوق رتبه بستی ده نشرات عمومی رییسی (اكادمی علمی حقوقی سقلنگن حالده)

·1991-1993م جوزجان ولایتی فرهنگی مشاوری

·1993-1997م جوزجان عیاللر شۉراسی رییسی (1996م افغانستان شمالی ولایت لریده عیاللر شۉرا لرینی ایجاد قیلگنیدن سۉنگ جوزجان عیاللر شۉراسی رییسی بۉله توریب، افغانستان ملی-اسلامی جنبشی نینگ عیاللر ایشلری بۉییچه معاونی)

·1995-1997م جوزجان ولایتی «نوایی» نامیده گی پیداگوژی انستیتوتی نینگ اۉزبېك و انگلیس تیلی و ادبیاتی دیپارتمنتی استادی

·1997-1999م اۉزبېكستان فنلر (علوم) اكادمیسی «حمید سلیمان» نامیده گی قۉلیازمه لر انستیتوتی علمی خادمی (كارمندی)

·1999-2001م شو اكادمی نینگ «نوایی» نامیده گی تیل و ادبیات انستیتوتی كته علمی خادمی

·2001م افغانستان موقت حكومتی عیاللر ایشلری وزارتی «وزارت امور زنان» مسلكی معینی

·2002م. لۉیه جرگه ده سرپل ولایتی نینگ سیلنگن (انتخابی) وكیلی

·2003-2005 معارف وزیرلیگی تعلیمی نصاب مشاوری و علمی شۉراسی عضوی.

·2005- 2008 گچه معارف وزیرلیگی نینگ خاص و مکتب دن آلدینگی تعلیم رییسی.

·2008 دن باشلب حاضرگچه معارف وزیرلیگیده علمی شورا رییسی بۉله توریب، تعلیمی نصاب مشاوری و “تربیت” مجله سی مسؤول مدیری.

·2010 صلح ملی مشورتی جرگه قتنشووچیسی.

 

اجتماعی، سیاسی و فرهنگی فعالیت لری:

·     1978-1991 افغانستان یازوچی لر اویوشمه سی (انجمن نویسنده­گان) مركزی شوراسی همده هیأت رییسه سی عضوی

·1978-1991افغانستان ژورنالیست لر اویوشمه سی مركزی شوراسی عضوی

·1989-1991افغانستان اطلاعات و كلتور وزارتی قاشیده گی كلتور كمیته سی عضوی

·1991دن آلدین امیر علیشیر نوایی فرهنگی انجمنی مركزی شوراسی عضوی

·1987-1991 یازوچی لر اویوشمه سی «داستان» كمیته سی عضوی

·    1989-1991 یازوچی لر اویوشمه سی ارگانی «ژوندون» نینگ اۉزبېكی ادیشنی مسؤولی و شو مجله نینگ تحریر هیأتی عضوی

·1991 دن كېین جوزجان ولایتی «نوایی» پیداگوژی انستیتوتیده اۉزبېك تیلی استادی

·2001 دن كېین افغانستان قلم انجمنی عضوی

·2011 دن باشلب رسانه لر كمیسیونی عضوی

·     شفیقه یارقین افغانستان، انگلستان، آلمان، اطریش، هالند، ایتالیا، جاپان، هندوستان، پاکستان، اردن، ترکیه، ایران، اۉزبېكستان، تاجیكستان، قزاقستان و روسیه نینگ تورلی شهر لریده دایر بۉلگن 30 دن كۉپراق ملی و خلق ارا سیمینارلر و كنفرانس لرده مقاله لر و بیانیه لری بیلن نیچه قتله دن اشتراك اېتگن. شونینگدېك، توركیه، سویس و سویدن نینگ ایریم شهرلریگه رسمی و شخصی سفر قیلگن و دوبی، بحرین و بنکاک نی هم قیسقه کۉریب اۉتگن.

·     1996م شبرغان شهریده افغانستان نینگ یېتی شمالی ولایت لریدن دعوت بۉلیب كېلگن 500 گه یقین عیاللر و اېركك لر همده خلق ارا و بیرلشگن ملت لر تشكیلاتی نینگ ایریم اداره لری اعضالری اشتراكیده «افغانستان ده عیاللر حقوقی، سهمی و نقشی» ناملی اوچ كونلیك علمی سمپوزیم نی دایر اېتدی

·    2000م افغانستان مسأله لری بۉییچه تشكیل تاپگن «بن» كنفرانسی دن بیر آی آلدین تاشكند ده گی ایران، افغانستان اېلچی خانه لری و بیرلشگن ملت لر تشكیلاتی نینگ مهاجر لر اداره سی  UNHCRهمكارلیگیده 200 گه یقین افغانستانلیك، ایرانلیك و اۉزبېكستانلیك عیاللر اشتراكیده تاشكند شهریده «افغانستان عیاللری و باله لری نینگ حقوق لری و ملی، خلق ارا و اسلامی اداره لر نینگ نقشی» ناملی بیر كونلیك علمی- سیاسی كنفرانس نی دایر قیلدی.

·    بی بی سی، امریكا آوازی، آزادلیك، فرانسه، آلمان، ناروی، ایران، و اۉزبېكستان ملی رادیو لری، همده اۉزبېكستان، ایران، ایتالیا و آلمان تلویزیون لری بیلن كۉپ بار سیاسی و ادبی موضوعلر ده مصاحبه لر قیلگن.

·    آلمان خلق ارا تلویزیونی 1996 م. ییلی اونینگ حیاتی، عایله سی، و تورلی ادبی، سیاسی، علمی و اجتماعی فعالیت لری حقیده 15 دقیقه لیك بیر كۉرسه توو تیارلب، اۉشه ییلی، و كېینگی ییل لر ده اۉنلب مرته نشر اېتگن. بو كۉرسه توو نی صنعی یۉلداش آرقه لی بوتون دنیا خلقی كۉرگن.

 

مكافات:

·    افغانستان دولتی تمانیدن «غازی میر بچه خان» مدالی، میوند قهرمانی «ملالی» مدالی، بیر نیچه «صداقت» مدالی، «افغانستان استقلالی نینگ 70 ییل لیگی» مدالی، ایككی «افتخار» نشانی، ایككی «فوق العاده ترفیع» و بیر نېچه بار بیرینچی و ایكینچی درجه لی «تقدیر نامه» و «تحسین نامه» لر بیلن تقدیرلنگن.

·     علمی و ادبی ایشلری اوچون ایكی مرتبه اطلاعات وكلتور وزارتی نینگ «مطبوعاتی جایزه» سینی آلگن

·          «با كاروان نور» شعر لر تۉپلمی اوچون «حكیم ناصر خسرو» ادبی جایزه سی همده نقدی مكافاتی نی آلگن

·    اۉزبېكستانده 1999 م. ییلی ظهیرالدین محمد بابر حقیده یره تگن علمی اثر لری اوچون «بابر خلق ارا فوندی» نینگ آلتون اۉردینی همده نقدی مكافاتی گه سزاوار بۉلگن

·    2004م. تهران ده «پروین اعتصامی جایزه سی»  بیرینچی خلق ارا كنفرانسی ده اشتراك اېتیب، «فروغ فرخزاد» شعر لری نینگ اۉزبېكی شعری ترجمه سی اوچون یوقاریده ایتیب اۉتیلگن تقدیر لوحینی قۉلگه كیریتگن.

·          2007م افغانستان مدنی جامعه سی “مجما” نینگ “آزادی” جایزه سی بیلن تقدیرلنگن.

·          2005م بابر خلق ارا فوندی نینگ یارلیغی بیلن تقدیرلنگن.

·    2001 م “شاه غریب میرزا غریبی دیوانی” اۉزبېکستانده ییل نینگ اېنگ یخشی کتابی عنوانینی آلگن.

·          2008م ییلی ایرانده «فرهنگ اۉزبېكی به فارسی» ییل کتابی عنوانی و تقدیرینی آلگن.

·          2011م. ایرانده دكتور محمد معین نینگ خلق ارا جایزه سینی آلگن.

بیوگرافی دكتور شفیقه یارقین «دیباج»

 

نام: دکتور شفیقه یارقین “دیباج”

نام پدر و جد: میرزا محمد قاسم قاضی زاده « برق» ولد قاضی میرزا محمد اسماعیل.

سال تولد: 24 نوامبر سال 1955 میلادی.

محل تولد: ولایت سرپل، گذر تکانه خانه که به نام گذر قاضی خانه هم شهرت دارد.

تحصیلات:  دكتورای زبان و ادبیات،  در ماه فبروری سال 1999 از انستیتوت زبان و ادبیات میر علیشیر نوایی اكادمی علوم جمهوری اوزبیكستان،

لیسانس در سال 1355 از فاکولتۀ ژورنالیزم دانشكدۀ ادبیات و علوم بشری دانشگاه كابل،

متوسط و عالی در لیسۀ رابعۀ بلخی کابل 1351

ابتداییه در لیسۀ سلطانه رضیۀ مزارشریف 1345

وظایف  رسمی:

1387 تا 1390 رییس شورای علمی وزارت معارف و مشاور نصاب تعلیمی

1385-  1387 رییس امور تربیتی وزارت معارف، و مدیر مسؤول مجلۀ «تربیت»

1384- 1385مشاور نصاب تعلیمی

1380-1381 معین مسلکی وزارت امور زنان. (و نماينده مردم در لویه جرگۀ اضطراری.)

1376-1380 عضو ارشد علمی اکادمی علوم اوزبیکستان.

(1376-1380 از تسلط طالبان بر شمال افغانستان تا ایجاد حکومت موقت در مهاجرت عضو ارشد علمی اکادمی علوم اوزبیکستان.)

1374-1376  رییس شورای اسلامی زنان جوزجان و  همزمان با آن مدت سه سال استاد  افتخاری در انستیتوت پیداگوژی میر علیشیر نوایی جوزجان.

1370- 1374 مشاور فرهنگی والی جوزجان.

1368-1370 در بست فوق رتبه با حفظ حقوق كدر علمی اكادمی علوم به حیث ریس عمومی نشرات و تبلیغات مجلس سنا و در عین زمان مدیر مسؤول مجلۀ ماهانۀ «سنا» و گوینده و تهیه كنندۀ برنامۀ هفته گی «صدای سنا» در رادیو و تلویزیون ملی افغانستان

1359-1369 عضو علمی و رییس یكی از شعبات اكادمی علوم اكادمی علوم افغانستان.

1357-1359  مدیر برنامه های ادبی رادیو تلویزیون افغانستان و در عین زمان تهیه کننده و گویندۀ برنامه های ادبی رادیو- تلویزیون ملی

1356 معلم در متوسطه نسوان سرپل.

حالت مدنی: با محمد حلیم یارقین ازدواج كرده و دارای یك دختر به نام ویدا و دو پسر به نامهای سنجر و ارسلان و سه نواسه به نامهای آيلين و آلتای و سومر میباشد.

مکافات:

جایزه بین المللی دكتور محمد معین در سال 1390 از کشور جمهوری اسلامی ایران، مدال عالی دولتی افغانستان “ملالی” در سال 1390، مدال عالی دولتی افغانستان “غازی میر بچه خان” در سال 1389، جایزۀ بهترین کتاب سال 1387 از کشور جمهوری اسلامی ایران برای کتاب فرهنگ دو جلدی اوزبیکی به فارسی،  جایزه و مدال مطلای فوند بین المللی بابر از کشور جمهوری اوزبیکستاندر سال 1999، جایزۀ “آزادی” مجتمع جامعۀ مدنی افغانستان “مجما” در سال 1386، جایزۀ ادبی “حکیم ناصر خسرو بلخی”، دو جایزۀ مطبوعاتی وزارت اطلاعات و فرهنگ، چند مدال صداقت، دو نشان افتخار،  ترفیعات فوق العاده، تقدیرنامه های درجه اول و تعدادی تحسین نامه.

شناسایی بین المللی:

تلویزیون سرتاسری ملی آلمان از کار و فعالیتهای  دکتور شفیقه یارقین فلم کوتاه مستند تهیه و بیش از ده بار از شبکه ماهواره یی جهانی خویش به نشر رسانده است.

آشنایی با زبانهای ملی:

دری، پشتو و اوزبیکی به سطح عالی. (به زبان دری و اوزبیكی شعر، داستان، مقاله، رساله و کتاب و به زبان پشتو شعر و مقالات پژوهشی و علمی نوشته است كه تعداد زیادی از آنها (حدود در مجله ها و نشریه های افغانستان نظیر: خراسان، كابل، ژوندون، ملیت های برادر، غرجستان، حجت، تربیت، صدف، چاووش، روزنه، انگار و روزنامه های كابل تایمز، انیس، اصلاح و یولدوز و مقاله ها و مصاحبه ها در نشریه های خارج و نشریه های بیرون مرزی (ایران، آلمان، اوزبیكستان، تاجیكستان، امریکا، اطریش)، همچنان در مجموعه ها، تذكره ها و سالنامه ها با تخلص های «یارقین» و  «دیباج» به  چاپ رسیده است. همچنان در درازنای سالهای گذشته و حال تعداد زیادی مصاحبه های رادیویی و تلویزیونی با رادیوهای بین المللی (بی بی سی، آزادی، دوچ ویلی، صدای امریكا، ناروی، روسیه، تاجیكستان، اوزبیكستان، ایرنا…) و تلویزیونهای بین المللی (تلویزیون سرتاسری ملی آلمان، تلویزیون ملی ایتالیا، صدا و سیمای ایران، شبكه های مختلف تلویزیونهای اوزبیكستان، تاجیكستان، قزاقستان…) و اكثر رادیوها و تلویزیونهای دولتی و شخصی افغانستان انجام داده است.

آشنایی با زبانهای خارجی:

انگلیسی و سویدی- بسیار خوب

تورکی، روسی و اردو- خوب

 

آثار چاپ شده:

1)    دیوان ظهیرالدین محمد بابر (متن انتقادی) در بیشتر از (500) صفحه شامل مقدمه یكصدو سی و هشت صفحه ای به زبان دری ، لغتنامه، فهارس و تعلیقات، سال چاپ 1362

2)    دیوان نادره بیگم در بیشتر از (350) صفحه شامل مقدمه ای بیشتر از یكصد و شصت صفحه به زبان دری، سال چاپ 1368

3)    بابرگه ارمغان (ارمغان به بابر)،  (مقدمه، تدوین و اهتمام )سال چاپ 1362

4)     نصاب الصبیان (با مقدمه، لغتنامه و اهتمام) سال چاپ 1362

5)    سیمای میر علیشیر نوایی (كار علمی مشترك با محمد حلیم یارقین) به زبان فارسی، سال چاپ 1369

6)     بابر منگولیگی (جاودانه­گی بابر)، ( كار مشترك علمی با محمد حلیم یارقین) سال چاپ 1372

7)     ترکی آتلر سوزلیگی (فرهنگ نامهای تركی)، ( كار مشترك با محمد حلیم یارقین)، شبرغان، سال چاپ 1377

8)     دیوان شاه غریب میرزا غریبی، با الفبای سریلیك (مقدمه و اهتمام)، تاشكند: 2001م.

9)     زندگانی و آثاركامران میرزا، (تز دكترا) تاشكند: 1999م.

10)                        دیوان بابر (تكلمه بر چاپ كابل دیوان بابر)، با الفبای سریلیك، تاشكند:2004م.

11)                        در بارۀ زبان، خط و فرهنگ نویسی تورکی(اوزبیکی)، ( كار مشترك با محمد حلیم یارقین)، کابل: 1386.

12)                        رباعیات مولانا جلال الدین محمد بلخی- رومی، ترجمۀ شعری به زبان اوزبیكی توسط دوكتور شفیقه یارقین، کابل: 1386.

13)                        نی تیلماجی (ترجمان نی)، (ترجمۀ منثور و تلخیص شدۀ قصه های مثنوی به زبان اوزبیكی)، انتشارات انجمن قلم کابل: 1386.

14)                        ینه کوریشگونچه (به امید دیدار)، (مجموعۀ داستانهای کوتاه اوزبیكی)، انتشارات انجمن قلم، کابل: 1386.

15)                        بابرنامه (برگردان متن اوزبیکی با مقدمه و فهارس)، انتشارات اکادمی علوم، کابل: 1386.

16)                        بابرنامه (ترجمه به زبان دری، با مقدمه و فهارس)، انتشارات اکادمی علوم، کابل: 1386.

17)                        فرهنگ اوزبیکی به فارسی  در 2 جلد، (کار مشترک با م. حلیم یارقین) دارای (1432) صفحه، انتشارات سخن، تهران- 1386.

18)                       قیته توغیلگن پری کویله­یدی، ترجمۀ گزینۀ شعر های فروغ فرخزاد به زبان اوزبیكی، انجمن قلم افغانستان، کابل: 1388.

19)                       دریا در گوهر (دیوان کامل ظهیرالدین محمد بابر)، (مقدمه، مقابله و تصحیح)، در حدود 500 صفحه، انتشارات بیهقی، مطبعۀ احمد، کابل: 1387.

20)                       بابرنامه، (واقعات كابل)، ترجمۀ دری همراه با مقدمه و فهارس، چاپ دوم، انتشارات وزارت امور خارجه، مطبعۀ اعتصام، کابل: 1388.

21)                       آلیسدن بیر سیس، مجموعۀ شعرهای اوزبیکی، کابل: 1388.

22)                       دیوان شاه غریب میرزا غریبی، مطبعه اعتصام، كابل: 1388.

23)                       كامران میرزا نینگ حیاتی و ایجادی، مطبعه اعتصام، كابل: 1388.

24)                        اویغاق توشلر، مجموعۀ رباعیات و شعرهای اوزبیکی، کابل: 1389.

25)                       ایپک تاله لری، تذکرۀ شاعر زنان اوزبیک افغانستان، کابل: 1389.

26)                       شرم شبنم، (دفتر شعر های دری)، انتشارات خراسان، كابل: 1389.

27)                        لحظه های بی شتاب، (دفتر شعر های دری)، انتشارات خراسان، كابل: 1389.

28)                        کوچ فرشته ها، (دفتر رباعیها و دوبیتیهای دری)، انتشارات خراسان، كابل: 1389.

29)                        رها در باد، (دفتر شعر های دری)، انتشارات خراسان، كابل: 1389.

30)                        از تبار بهاری دیگر، (دفتر شعر های دری)، انتشارات خراسان، كابل: 1389.

31)                        كوچ خورشيد، گزينه شعر های دری، انتشارات شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی، تهران: ۱۳۹۱

32)                       ایپك قنات قلدیرغاچ، (مجموعه شعرهای اوزبیكی برای كودكان)، انتشارات كتب بیهقی، چاپخانه آزادی، كابل: 2011م.

33)                       دل آهنگلري، (مجموعه شعرهای افغانان مهاجر در تاشكېنت)، تاشكېنت: 2004م.

34)                       يولدوزلر ايزيدن، مجموعه شعر هاي شاعران جوان اوزبیک افغانستان، با مقدمه، تدوین و ویرایش دکتور شفیقه یارقین، کابل: ۱۳۹۲

35)                       سبکبار، مجموعۀ شعر های محمد قاسم قاضی زاده برق، با مقدمه و اهتمام دکتور شفیقه یارقین، مطبعۀ مسلکی افغان، کابل: 1388.

36)                       آب و آتش، مجموعۀ شعرهای محمد کریم ذره عظیمی، با مقدمه و اهتمام دکتور شفیقه یارقین، مطبعۀ مسلکی افغان، کابل: 1388.

37)                       یوره­ک سرلری، مجموعۀ شعرهای شرعی جوزجانی، با اهتمام دکتور شفیقه یارقین، مطبعۀ مسلکی افغان، کابل: 1388.

38)                       بهار آرزوسیده، مجموعۀ شعر های جمیله ایثار ، با مقدمه و اهتمام دکتور شفیقه یارقین، انتشارات انجمن قلم افغانستان، مطبعۀ مسلکی افغان، کابل: 1388.

39)                       ایزلب تاپگوم یولیمنی، مجموعه شعر هاي محمد يوسف فايض، با مقدمه، اهتمام و ويرايش دكتور شفيقه يارقين، انتشارات انجمن قلم افغانستان، كابل: 1391

40)                       كتاب درسی اوزبیكی، صنف اول، تصحیح و ویرایش، 1386.

41)                       كتاب درسی اوزبیكی، صنف دوم، تصحیح و ویرایش، 1386.

42)                       كتاب درسی اوزبیكی، صنف سوم، تصحیح و ویرایش، 1386.

43)                       كتاب درسی اوزبیكی، صنف چهارم، تصحیح و ویرایش، 1386.

44)                       مفردات، (صنوف1-12 اوزبیكی مكاتب)، با تیراژ اندك برای استفادۀ مؤلفان كتب درسی، تصحیح و ویرایش، 1388.

45)                       تصحیح و ویرایش كتب درسی صنوف 5-12 اوزبیكی مكاتب عمومی افغانستان كه كتب صنوف 5-7 به چاپ رفته و متباقی نیز چاپ خواهد شد.

 

آثار چاپ ناشدۀ دکتور شفیقه یارقین:

46)                       دفتر شعر های دری با نام « گویاترین خاموش»

47)                       دفتر شعر های دری با نام «خوابهای پرنیانی»

48)                       دفتر رباعیها، دوبیتیها و کوتاهه های دری با نام «طلوع آیینه»

49)                       دفتر شعر های اوزبیکی با نام «چقیریق»

50)                       ترجمۀ منظوم دری شعر های اوزبیكی بابر (بیش از صد پارچه شعر)

51)                        تركان پارسی گوی (مجموعۀ شاعران ممتاز ذواللسانین سده های 15-20)

52)                       فرهنگ نامهای تركی، بخش دوم شامل نامهای دختران

53)                       چوزیلگن قولاقلر، (داستان کوتاه برای کودکان)

54)                       یلغانسیز شهر، (داستان کوتاه برای کودکان)

55)                       ایككی كوچوكچه، (داستان کوتاه برای کودکان)

56)                       شهزاده و سوو پریسی، (داستان کوتاه برای کودکان)

57)                       آق جوجه، (داستان کوتاه برای کودکان)

58)                       آییم ایتگن ایرتكلر، (مجموعۀ داستانهای کوتاه و ترجمۀ داستانهای كوتاه برای کودکان)

59)                        رنگین كمان صد رنگ،  (مجموعۀ شعرهای دری برای کودکان)

60)                        گزینۀ شعرهای شاعران کلاسیک اوزبیک

61)                       هنر نطاقی (درسنامه برای علاقمندان گویندگی رادیو و تلویزیون)

62)                       رسالۀ پایان نامۀ دانشگاهی به نام «تحلیلی از جریدۀ ارشادالنسوان» كه در بخش نسخه های دستنویس كتابخانۀ دانشگاه كابل نگهداری می شود.

63)                       مجموعۀ مقالات اوزبیكی

64)                       مجموعۀ مقالات دری

 

سایر کارها و فعالیتهای اجتماعی در گذشته:

1)    عضو كمیسیون رسانه ها

2)    عضو هیأت رهبری فوند بین المللی بابر در اوزبیکستان

3)    عصو اتحادیۀ سراسری هنرمندان افغانستان

4)    عضو انجمن “قلم”  افغانستان

5)    عضو مؤسس و عضو هیأت رهبری انجمن فرهنگی ظهیرالدین محمد بابر در افغانستان

6)    عضو هیأت تحریر و ادیتور فصلنامۀ «تربیت»، ارگان نشراتی وزارت معارف

7)    عضو جرگۀ ملی مشورتی صلح در سال 2010م.

8)     عضو انتخابی لویه جرگۀ اضطراری از ولایت سرپل در سال 2002م.

9)    عضو هیأت رییسه و شورای مرکزی انجمن شعرا و نویسنده­گان افغانستان

10)           عضو شورای مرکزی اتحادیۀ ژورنالستان افغانستان

11)           عضو شورای مرکزی انجمن فرهنگی میر علیشیر نوایی

12)            عضو شورای داستان انجمن شعرا و نویسنده­گان افغانستان

13)            عضو هیأت تحریر مجلۀ خراسان، نشریۀ اکادمی علوم افغانستان

14)            ادیتور مجلۀ ژوندون، ارگان نشراتی انجمن نویسندگان افغانستان

15)            مدیر مسؤول فصلنامۀ «تربیت»، ارگان نشراتی وزارت معارف

 

اشتراک درکورسها، سمینارها، کنفرانسها و ورکشاپهای ملی و بین المللی:

(البته همه را به یاد ندارم و اینها همانهایی است که در یادداشتها و حافظه ام ثبت شده بودند)

الف- در خارج از كشور:

1.     كنفرانس سه روزه در چرچیل كالج یونیورستی كمبریج بریتانیا، 20-22 سپتامبر 2011م.، با ایراد سخنرانی در مورد ‹فولكلور اوزبیكان افغانستان›

2.     سیمینار بزرگداشت محمد معین در استان گیلان جمهوری اسلامی ایران در 1390 با ایراد سخنرانی در مورد وضعیت فرهنگ نویسی و شعر زنان افغانستان.

3.     ورکشاپ20 روزۀ تألیف و تدریس کتاب درسی زبان اوزبیکی، در کشور ترکیه 2008م.

4.     ورکشاپ ارتقای تعلیم و تربیۀ دختران، برای مدت یک ماه در جاپان 23جنوری-27 فبروری 2007 با ایراد سخنرانی در مورد وضعیت تعلیم دختران در افغانستان.

5.     سیمینار تعلیمات دختران، پاکستان، شهر لاهور، 2007م.

6.     ورکشاپ یک ماهۀ کتابنویسی، در کشور اردن 2006م.

7.     كنفرانس بین المللی نخستین جایزه پروین اعتصامی، تهران، قم، كاشان: 2004م. با ایراد شعر و سخنرانی در مورد تأثیر متقابل شعر زنان ایران و افغانستان.

8.     كنفرانس «همصدا با زنان افغانستان»، هالند، می 2002م.، با ایراد سخنرانی در مورد پرابلمها و دستاوردهای زنان افغانستان پس از شكست طالبان.

9.     كنفرانس «ترای لوگ» در بارۀ حقوق زنان، ویانا، اطریش، اپریل 2002م.، با ایراد سخنرانی در مورد سیر تاریخی حقوق، نقش و سهم زنان افغانستان در جامعۀ افغانی.

10.                         كنفرانس در بارۀ موسیقی زنان افغانستان، شهرهای میلانو، تورینو، جینوا، فلورانس، پیروجه، وردزه، نالی و روم – ایتالیا، جولای 2002م.، با ایراد سخنرانیهای متعدد در شهرهای مختلف ایتالیا در مورد وضعیت موجود حقوق و آزادیهای زنان افغانستان و مشكلات موجود بر سر راه موسیقی و هنر زنان افغانستان.

11.                         كنفرانس «ترجمه در سده های 19-20 در اوزبیكستان» با مقالۀ «نگاهی به نسخۀ دستنویس: ترجمۀ شرح رومی دیوان حافظ» تاشكند: 2001م.

12.                         كنفرانس «حقوق زنان و كودكان افغانستان و نقش سازمانهای بین المللی و اسلامی» با مقالۀ «سیر تغییرات نقش زنان در افغاستان» تاشكند: 2001م.

13.                         سمپوزیم بین المللی«سهم بابر و بابریان در تمدن جهانی» با بیانیۀ «تداوم شعر و ادبیات در خانوادۀ بابر» – سمرقند: 2000م.

14.                         كنفرانس «مولانا و ادبیات اوزبیكی» با مقالۀ «نسخه های دستنویس مثنوی مولوی در اوزبیكستان» تاشكند: 2000م.

15.                         كنفرانسهای 515، 516، 517، 518 ، 521 و 522 مین سالزاد بابر در اندیجان‌ و سمرقند و تاشكند از سال 1997-2004م.

16.                         سیمینار چهارصدوشصتمین سال تآلیف بابر نامه، 1991 در تاشكند، اندجان و سمرقند، با بیانیۀ « بابر نامه- حلقۀ ارتباط ماوراء النهر، افغانستان و هندوستان»

ب – در كابل:

17.                         ورکشاپ 20 روزۀ تهیۀ مفردات کتابهای زبانهای رسمی سوم، ریاست نصاب تعلیمی وزارت معارف، ثور-جوزای 1387

18.                         ورکشاپ 3 روزۀ معیاری سازی املای زبانهای ملی (دری و پشتو)، ریاست نصاب تعلیمی وزارت معارف، ثور 1387

19.                         سیمینار 800-مین سالزاد مولانا- کابل-1386-2007

20.                         سیمینار “جایگاه انسان و انسانیت درآثار مولانا”، کابل: 1386-2007

21.                         سیمینار پنجصدمین سالزاد ظهیرالدین محمد بابر  ، كابل- 1362 با مقالۀ « بابر و شعر های او»

22.                         سیمینار  علمی ناصر خسرو بلخی، با مقالۀ « نگرش های اجتماعی – اخلاقی حكیم ناصر خسرو بلخی»، كابل

23.                         سیمینار پنجصدوچهلمین سالزاد میر علیشیر نوایی، كابل-  1359 با ایراد مقاله ای تحت عنوان « سیمای زن در داستان های نوایی»

24.                         سیمینار پنجصدو پنجاهمین سالزاد میر علیشیر نوایی، كابل-  1369 بیانیۀ « نوایی، خسرو  قلمرو شعر »

25.                         سیمینار بزرگداشت از 90 مین سالزاد استاد قاری محمد عظیم عظیمی، كابل-  1365 با ایراد بیانیه ای « بررسی ویژگیهای مكتب هندی در غزل های عظیمی»

26.                         سمپوزیم « كابل در گذرگاه تاریخ»، كابل-  1365 با ایراد بیانیه تحت عنوان « كابل در بابر نامه »

27.                         سمپوزیم « بررسی شعر معاصر افغانستان»، كابل- 1366 بیانیه « بررسی شعر معاصر اوزبیكی»

28.                         سمپوزیم « داستان نویسی در افغانستان»، كابل- 1367بیانیه «تآملی بر داستانهای اوزبیكی در افغانستان»

29.                         كنفرانس یاد بود پروفیسور دكتور عبد الاحمد جاوید، كابل، 1381

30.                         سیمینار هزارمین سالزاد امیر كرور سوری، كابل.

31.                         و دهها سیمینار، سمپوزیم و كنفرانسهای علمی كه از سوی اكادمی علوم افغانستان، انجمن نویسنده­گان، اتحادیۀ ژورنالیستان، دانشگاه كابل، انجمن میر علیشیر نوایی، كانون فرهنگی حكیم ناصر خسرو بلخی، وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان، وزارت معارف، وزارت امور اقوام و قبایل، وزارت امور زنان و غیره در میان سالهای 1357-1370 دایر گردیده است.

ج – در جوزجان:

32.                         سیمینار پنجصدوپنجاه و پنجمین سالزاد نوایی سال  1370، با مقالۀ « نوایی و خمسۀ او»

33.                         سیمینار پنجصدو دهمین سالزاد بابر 1372 با مقالۀ: «شناخت سیمای چند بعدی بابر»

34.                         سیمینار بزرگداشت 95 مین سالزاد استاد عظیمی سال 1370 با بیانیۀ: صور خیال در شعر عظیمی

35.                         سیمینار « بزرگداشت از ششصدوپنجاهمین سالزاد امیر تیمور كورگان» با بیانیۀ « نقش امیر تیمور در انكشاف تمدن و فرهنگ»، سال 1375

36.                         سیمینار « بزرگداشت از ابن یمین شبرغانی» سال 1373 با بیانیۀ « بررسی جلوه های بدیعی شعر ابن یمین شبرغانی»

37.                         سیمینار « بزرگداشت از ششصدمین سالزاد میرزا اولوغ بیك» با بیانیۀ « زندگینامۀ میرزا اولوغ بیك»

38.                         سیمینار بزرگداشت از میر اكبر صابر، 1373 با بیانیۀ «نگاهی به مثنوی لمعۀ عشق میر اكبر صابر»

39.                         سمپوزیم 3 روزۀ « پرابلم ها، حقوق و نقش زنان در جامعه» سال 1375 با مقالۀ « نقش زنان در ساحات اقتصادی و فرهنگی افغانستان»

40.                         و تعدادی سیمینار، کنفرانس، مشاعره و شب های شعر و قصه در کابل، جلال آباد، شبرغان و مزارشریف

د – در سرپل:

سیمینار (سرپل: دیروز، امروز، فردا)، با مقالۀ (وضعیت ادبی و فرهنگی سرپل)

41.                         سیمینار (سرپل: دیروز، امروز، فردا)، با مقالۀ (پیشینۀ قضا در سرپل)

و دهها سیمینار، كنفرانس وسمپوزیم ملی و بین المللی در داخل و خارج كشور كه بنا بر یادداشت نكردن، فراموش شده است و همچنان تعدادی كنفرانسها و همایشهای سیاسی و ادبی كه از سوی نهادهای جامعۀ مدنی افغانستان دایر گردیده است.

 

سفرهاي رسمي و سياحتي:

جاپان ا بار به مدت یکماه (رسمي)، انگلستان ا بار (به اساس دعوت علمي)، اتريش ۳ بار (رسمي و سياحتي)، آلمان ۲ بار (به اساس قرارداد همکاری علمي)، سويس ۲ بار (سياحتي)، ايتاليا 2 بار (رسمي و سياحتي)، هالند ۱ بار (رسمي)، سويدن (دو بار سیاحتی و بار سوم اقامت دایمی)، تركيه 5 بار (رسمي و سياحتي)، اردن ۱ بار به مدت یکماه (رسمي)، ايران 5 بار (رسمي)، هندوستان ۱ بار (سياحتي)، پاكستان ۲ بار (رسمي)، تاجيكستان 2 بار (رسمي)، قزاقستان ۱ بار (رسمي)، روسيه ۱ بار (رسمي)، دوبي ۱ بار (سياحتي)، قزغزستان ۱ بار (رسمي)، توركمنستان ۱ بار (سياحتي)، اوزبيكستان محل اقامت ۱۵ ساله ام كه قبل از مهاجرت 4 بار به گونه رسمي سفر كرده بودم.